76. Học từ phẩm con lừa số 2 - The Cock (Rooster)

76. Học từ phẩm con lừa số 2 - The Cock (Rooster) – Song ngữ

17 June 2022

In II. Ngụ Ngôn Phật Giáo

font size decrease font size increase font size
Print
Email

The Cock (Rooster)

Câu hỏi về tính chất của loài gà trống

English: T. W. Rhys Davids

Việt ngữ: Tỳ khưu Indacanda

Compile: Lotus group

76. Học từ phẩm con lừa số 2 - The Cock (Rooster) – Song ngữ

02. Con gà 1

The Questions of King Milinda - Kinh Mi Tiên Vấ Đáp

76. The Cock (Rooster) - Câu hỏi về tính chất của loài gà trống.

02. Con gà 2

'Venerable Nâgasena, those five qualities of the cock which you say he ought to take, what are they?'

“Thưa ngài Nāgasena, điều mà ngài nói là: ‘Năm tính chất của loài gà trống nên được hành trì,’ năm tính chất nên được hành trì ấy là các điều nào?”

'Just, O king, as a cock goes early and betimes to roost; so, O king, should the strenuous Bhikshu, earnest in effort, early and betimes sweep out the open space around the Dâgaba, and having got ready 2 the drinking-water for the day's use, and dressed himself 3, and taken his bath, he should bow down in reverence before the Dâgaba, and then pay visits to the senior Bhikshus, and, on his return, enter in due time into the chamber of solitude. This, O king, is the first of the qualities of the cock he ought to have.

“Tâu đại vương, giống như loài gà trống đi nghỉ ngơi đúng lúc đúng thời. Tâu đại vương, tương tợ y như thế vị hành giả thiết tha tu tập nên quét dọn sân của bảo tháp đúng lúc đúng thời, rồi nên cung cấp nước uống nước rửa, nên chăm sóc cơ thể, nên tắm rửa, nên đảnh lễ bảo tháp, nên đi đến thăm viếng các tỳ khưu trưởng thượng, rồi nên đi vào nơi trống vắng đúng lúc đúng thời. Tâu đại vương, điều này là tính chất thứ nhất của loài gà trống nên được hành trì.

'And again, O king, as a cock rises early and betimes; so, O king, should the strenuous Bhikshu, earnest in effort, rise early and betimes to sweep out the open space around the Dâgaba, and get ready the drinking-water for the day's use, and dress himself, and pay his daily reverence to the Dâgaba, and enter into the chamber of solitude. This, O king, is the second of the qualities of the cock he ought to have.

Tâu đại vương, còn có điều khác nữa, loài gà trống thức dậy đúng lúc đúng thời. Tâu đại vương, tương tợ y như thế vị hành giả thiết tha tu tập nên thức dậy đúng lúc đúng thời, nên quét dọn sân của bảo tháp, rồi cung cấp nước uống nước rửa, nên chăm sóc cơ thể, nên đảnh lễ bảo tháp, rồi nên đi vào nơi trống vắng thêm lần nữa. Tâu đại vương, điều này là tính chất thứ nhì của loài gà trống nên được hành trì.

'And again, O king, as the cock is unremitting in scratching the earth to pick up what he can find to eat; so, O king, should the strenuous Bhikshu, earnest in effort, practise continual self-examination and circumspection in taking any nourishment he may find to eat, reminding himself: [367] "I eat this, seeking not after pleasure, nor after excitement, nor after beauty of body, nor after elegance of form, but merely for the preservation of my body, to keep myself alive, as a means of appeasing the pain of hunger, and of assisting me in the practice of the higher life. Thus shall I put an end to all former sorrow, and give no cause for future sorrow to arise; therein shall I be free from blame, and dwell at ease." This, O king, is the third of the qualities of the cock he ought to have. For it has been said, O king, by the Blessed One, the god over all gods:

"Like child's flesh in the desert wild,

Or smearing grease upon the wheel, p. 282

Solely to keep himself alive,

Does he, when feeling faint, take food."

Tâu đại vương, còn có điều khác nữa, loài gà trống sau khi bới đi bới lại mặt đất rồi nuốt miếng ăn vào. Tâu đại vương, tương tợ y như thế vị hành giả thiết tha tu tập sau khi quán xét đi quán xét lại rồi mới nên nuốt vật thực vào: ‘Không phải để chơi giỡn, không phải vì đam mê, không phải để tô điểm, không phải để trang sức, mà chi nhằm để duy trì, để nuôi dưỡng thân thể này, để ngăn ngừa sự tổn hại, để hỗ trợ sự thực hành Phạm hạnh (nghĩ rằng): Như vầy ta tiêu diệt cảm thọ cũ và sẽ không làm sanh lên cảm thọ mới, và sự sống còn, sự không bị chê trách, và sự cư trú thoải mái sẽ có đến ta.’ Tâu đại vương, điều này là tính chất thứ ba của loài gà trống nên được hành trì. Tâu đại vương, điều này cũng đã được đức Thế Tôn, vị Trời vượt trội các vị Trời, nói đến:

‘Ví như thịt của người con trai ở nơi sa mạc, giống như dầu bôi trơn cho trục xe, tương tợ như thế người đã ăn vào vật thực nhằm mục đích sống còn, không bị đắm say.’

'And again, O king, as the cock, though it has eyes, is blind by night; so, O king, should the strenuous Bhikshu, earnest in effort, though he is not blind, be as one blind. Whether in the woods, or on his daily walk for alms in search of food, blind should he be and deaf and dumb to all delights of form, or sound, or taste, or smell, or touch, should not make them the objects of his thought, should pay no special, detailed, attention to them 2. This, O king, is the fourth of the qualities of the cock he ought to have. For it was said, O king, by Mahâ Kakkâyana, the Elder:

"Let him with eyes be as one blind,

And he who hears be as the deaf, p. 283

He who can speak be as the dumb,

The man of strength as were he weak.

As each new object rises to his ken,

On the sweet couch of blest Nirvâna's peace

Let him lie down and rest 1."

Tâu đại vương, còn có điều khác nữa, loài gà trống dầu sáng mắt cũng bị mù mờ vào ban đêm. Tâu đại vương, tương tợ y như thế vị hành giả thiết tha tu tập, dầu không bị mù, cũng nên là như mù, dầu ở trong rừng hay đang khi đi khất thực ở khu vực làng mạc nên là như mù, điếc, câm đối với các sắc, thinh, hương, vị, xúc, và pháp quyến rũ, không nên nắm giữ hình tướng, không nên nắm giữ chi tiết. Tâu đại vương, điều này là tính chất thứ tư của loài gà trống nên được hành trì. Tâu đại vương, điều này cũng đã được trưởng lão Mahākaccāyana nói đến: [2]

‘Người có mắt nên là như kẻ mù, người có tai nên là như kẻ điếc, người có lưỡi nên là như kẻ câm, người có sức mạnh tợ như kẻ yếu đuối, và khi có sự việc đã được sanh khởi, hãy nằm xuống ngủ như kẻ chết.’

'And again, O king, as the cock, even though persecuted 2 with clods and sticks and clubs 3 and cudgels, will not desert his home; just so, O king, should the strenuous Bhikshu, earnest in effort,--whether he be engaged in robemaking or in building-work, or in any of his daily duties, or in teaching, or in receiving instruction 4--never give up his presence of mind. For that, O king--his presence of mind--is the home in which he dwells. This, O king, is the fifth of the qualities of the cock he ought to have. And this, O king, has been said by the Blessed One, the god over all gods 5:

"And which, O Bhikshus, is the Bhikshu's resort, the realm which is his own by right?--it is this, the four modes of being mindful and thoughtful 6." 'And this too, O king, has been said by Sâriputta, the Elder, the Commander of the Faith:

"The elephant distinguishes good food

From bad, he knows what gives him sustenance,

And even when asleep he guards his trunk 1--

So let each Buddha's son, earnest in zeal,

Never do violence to the Conqueror's word,

Nor injury to his self-possession, best of gifts 2."'

Tâu đại vương, còn có điều khác nữa, loài gà trống dầu đang bị tấn công bởi các cục đất, cây gậy, cây côn, cái vồ, cũng không lìa bỏ cái chuồng của mình. Tâu đại vương, tương tợ y như thế vị hành giả thiết tha tu tập dầu đang làm công việc may y, đang làm công việc xây dựng công trình mới, đang thực hành phận sự và công việc, đang đọc tụng, đang bảo người khác đọc tụng, cũng không nên lìa bỏ việc tác ý đúng đường lối. Tâu đại vương, bản thân điều này chính là ngôi nhà của hành giả, tức là sự tác ý đúng đường lối. Tâu đại vương, điều này là tính chất thứ năm của loài gà trống nên được hành trì. Tâu đại vương, điều này cũng đã được đức Thế Tôn, vị Trời vượt trội các vị Trời, nói đến:

‘Này các tỳ khưu, cái gì là hành xứ của vị tỳ khưu? Là lãnh vực tu tập có tính chất truyền thống của bản thân, tức là bốn sự thiết lập niệm.’

Tâu đại vương, điều này cũng đã được trưởng lão Sāriputta, vị Tướng Quân Chánh Pháp, nói đến:

‘Giống như con voi đang ngủ, không dẫm đạp lên cái vòi của nó. Nó nhận thức được vật ăn được và vật không ăn được, (nhận thức được) hành vi và suy nghĩ của bản thân.

Y như thế ấy, người con trai của đức Phật, dẫu là không bị xao lãng, không nên xem thường lời dạy của đấng Chiến Thắng về sự tác ý cao quý tối thượng.’”

Sources:

Tài liệu tham khảo: