Vipassanā Bhāvanā - Mind Development through Insight

Minh Sát Tu Tập

English: Achaan Naeb Mahaniranonda- Boonkanjanaram Meditation Cente

Việt ngữ: Tỳ kheo Pháp Thông

Compile: Nhóm Hoa Sen

06. Chương 6 - Minh Sát Tu Tập - Vipassanā Bhāvanā – Sát-na Hiện Tại & Thực Tánh Pháp - Song ngữ

06. Chương 6 - Minh Sát Tu Tập - Vipassanā Bhāvanā – Sát-na Hiện Tại & Thực Tánh Pháp - Song ngữ

1.6. PRESENT MOMENT & SABHAVA DHAMMA

1.6. SÁT NA HIỆN TẠI & THỰC TƯỚNG PHÁP (Sabhava dhamma)

Photo 2: Sát-na hiện tại có thể được định nghĩa như là một thời điểm nảy sanh của danh và sắc, được nhận biết bằng ba Danh là tinh tấn (ātapī), chánh niệm (sati) và tỉnh giác (sampajjañña) - gọi tắt là yogavacara - độc lập với ước muốn của con người.  

The present moment (arompaccupan) can be defined as:

1) Nama and rupa which occurs at a given time independently of our desire.

2) Nama and rupa seen with the Three Nama: atapi, sati, and sampajanna (yogavacara).

Sát na hiện tại (arompaccacpan) có thể định nghĩa như sau:

1. Danh và sắc xuất hiện độc lập ở thời gian đã được ấn định theo sự mong muốn của chúng ta.
2. Danh và sắc được nhận thấy với 3 danh: Nhiệt tâm tinh cần, chánh niệm và tỉnh giác (atapi, sati, sampajanna).

If you are to realize the present moment,

Nếu hành giả nhận thức được sát na hiện tại,

1. a) the object of the Three Nama must be ultimate reality (paramattha= not man, not woman, not self, etc.), which is rupa and nama;
2. a) Ðối tượng của 3 danh phải là chân lý tuyệt đối (paramattha = không phải đàn ông, đàn bà, vô ngã v.v...); đó là danh và sắc.

1. b) the object has to be in the Four Foundations of Mindfulness. The various objects (foundations) should not be mixed. For example, when observing sitting rupa, if sitting rupa has pain, don’t observe the nama that knows sitting rupa has pain. Just know that sitting rupa suffers. Observe only “body in body”;
2. b) Ðối tượng phải là Tứ Niệm Xứ. Những đối tượng khác (Tứ niệm xứ) không được lẫn lộn. Ví dụ, khi quán sát oai nghi ngồi, nếu oai nghi ngồi có sự đau đớn, đừng quán sát tâm biết được oai nghi ngồi có sự đau đớn. Chỉ biết rằng oai nghi ngồi là những sự khổ. Chỉ quán sát "thân trong thân".

1. c) the object must be observed by the Three Nama (yogavacara = earnestness, mindfulness, and clear comprehension);
2. c) Ðối tượng cần phải được quán sát bằng 3 danh (Yovacara = nhiệt tâm tinh cần, chánh niệm và tỉnh giác.

1. d) nama and rupa, to be seen in the present moment, must occur independently of our desire. We cannot create the present moment. Examples of the latter would be slow walking for the purpose of creating insight, or slow movement of the arm to see the groups (kalapas) rising and falling. These are not the present moment;
2. d) Danh và sắc được nhận thấy ở sát na hiện tại, phải xuất hiện độc lập về sự ham muốn của chúng ta. Chúng ta không thể tạo nên sát na hiện tại. Những ví dụ của phần sau cũng sẽ là sự đi chậm rãi cho mục đích tạo nên tuệ giác, hoặc sự cử động cánh tay chậm rãi để nhận thấy các nhóm (Kalapa) phân tử sinh và diệt. Ðây không phải là khoảnh khắc (sát na) hiện tại.

1. e) an example of the true present moment is awareness (sati-sampajanna) observing sitting rupa, but there is a little bit of kilesa, perhapsa hidden desire to see sitting rupa. Then a thunder-clap occurs. Awareness leaves sitting rupa and hears the thunder. Automatically there is nama hearing. This is true present moment (vipassana) because at that moment there is no kilesa.
2. e) Một ví dụ về sát na hiện tại là chánh niệm tỉnh giác (satisanipajana) quán sát oai nghi ngồi, nhưng vẫn có một chút phiền não, có lẽ là một sự ham muốn tiềm ẩn để thấy được oai nghi ngồi. Rồi sau đó một tiếng sét nổ. Sự nhận biết để lại oai nghi ngồi và nghe tiếng sấm nổ. Tự động có tâm nhãn thức. Ðây là sát na thật hiện tại (Thiền Minh Sát) ở khoảnh khắc đó không có phiền não.

There are two kinds of present moment: cinta present moment and Vipassana-panna present moment. Cinta present moment is seen in ordinary good practice. Cinta present moment precedes and leads to Vipassana wisdom, in the way that two dry sticks rubbed together lead to fire.

Có hai loại sát na hiện tại: Sát na hiện tại nghe và sát na hiện tại tuệ giác. Sát na nghe được người ta nhận thức trong sự tu tập siêng năng bình thường. Sát na nghe đi trước và dẫn đến Tuệ giác, trong tính cách mà hai nẹp cây khô cọ xát mạnh với nhau tạo ra lửa.

If practice is done correctly with arompaccupan, it will destroy abhijjha and domanassa (like and dislike) in the five aggregates (khandhas). Then Vipassana panna will occur.

Nếu sự tu tập được thực hiện đúng với arompacan, nó sẽ diệt trừ Abhijjhā (ham muốn) và không ham muốn) trong năm uẩn (Khandha). Sau đó tuệ giác sẽ xuất hiện.

Vipassana present moment is very elusive, like trying to catch a fish in a pond with the hands. Vipassana present moment sees that the one that sits is sitting rupa, not “you”. It is not even you that knows sitting rupa―it is the Three Nama (“yoki”) [1]. And in fact, there’s not even sitting rupa, only sabhava.

Sát na tuệ giác thì rất khó nắm bắt, giống như cố gắng bắt một con cá trong hồ bằng hai tay. Sát na tuệ giác nhận thấy rằng một người ngồi là oai nghi ngồi chứ không phải "hành giả". Thậm chí không phải là hành giả biết oai nghi ngồi - nó là 3 danh (hành giả) [4] Và trong thực tế, ngay cả không có oai nghi ngồi, chỉ là bản chất thật tự nhiên.

[1] See footnote, Sec. 2.1.2. Also Glossary, “yogavacara”.

That sabhava that we call sitting rupa doesn’t know anything. The nama that knows the object (sitting rupa) is sabhava too.

Sabhava đó mà chúng ta gọi oai nghi ngồi không biết bất cứ điều gì. Danh pháp biết được đối tượng (oai nghi ngồi) cũng là bản chất thật tự nhiên.

There are only two sabhavas in the world: the one that knows nothing and the one that knows.

Chỉ có 2 bản chất thật tự nhiên trong thế gian: Loại không biết điều gì và loại biết được.

The Vipassana present moment is elusive, because of the existence of kilesa. It also takes practice. Catching the Vipassana present moment is like trying to read before learning the alphabet. Until you know the shape of the letters, you can”t recognize words.

Sát na tuệ giác hiện tại là khó nắm bắt, bởi vì sự tồn tại của phiền não. Nó cũng cần phải tu tập. Nắm bắt được sát na tuệ giác hiện tại thì giống như việc cố sức đọc trước khi học mẫu tự. Trừ phi hành giả biết được mặt chữ, nếu không thì không thể nhận ra từ ngữ.

Even when changing from sitting to standing, the present moment should be maintained, otherwise kilesa will enter. When present moment is maintained continuously, kilesa is kept out and the Vipassana present moment arises and destroys moha (ignorance).

Ngay cả khi thay đổi từ tư thế ngồi sang đứng, người ta vẫn duy trì sát na hiện tại, ngược lại thì phiền não để tấn công vào. Khi sát na hiện tại được duy trì liên tục, phiền não bị loại ra ngoài và sát na tuệ giác hiện tại sẽ phát sinh và đoạn diệt vô minh.

Q: How does the yogi know he is in the present moment?

Hỏi: Làm cách nào hành giả biết mình ở trong sát na hiện tại?

A: He will have sati and sampajanna all the time. If there is satia nd sampajanna, it is the present moment. The reverse is also true: if there is present moment there is sati and sampajanna. The yogi should be continually in the present moment. If this is so, the truth will appear; that truth is dukkha, rupa, and nama. (Satiand sampajanna actually work together in the present moment of rupa and nama and destroy abhijjha and domanassa in the “world” of the Five Khandhas.)

This practice leads the yogi to reach sabhava―the True State of the Nature―thus changing the wrong view that rupa and nama is “you”.

Ðáp: Vị này sẽ luôn có chánh niệm và tỉnh giác. Hành giả phải liên tục có chánh niệm ở từng sát na hiện tại. Nếu sự việc như vậy, chân lý sẽ xuất hiện; chân lý đó là khổ, danh và sắc. (chánh niệm và tỉnh giác thực tế xảy ra cùng nhau trong sát na hiện tại của danh và sắc, chúng đoạn diệt ham muốn và không ham muốn trong "thế giới" của 5 uẩn).

Sự tu tập này dẫn hành giả đạt được bản chất thực tự nhiên - như vậy sự thay đổi tà kiến đó về danh và sắc là "hành giả".

1.6.1 Sabhava Dhamma (the True State of the Nature)

1.6.1. Thực Tướng Pháp (Sabhava dhamma).

Sabhava Dhamma is the true state of the nature of everything in the universe. It is reality ―but it is not man or woman, person or soul. For example, sitting rupa is the sabhava of the sitting position. (Actually, when the true state of the nature is realized it is not even sitting rupa, it is just sabhava.)

Thực tướng pháp là trạng thái thật của Bản chất tự nhiên của vạn vật trong vũ trụ. Nó là thực thể - nhưng không phải là đàn ông, đàn bà, người nào đó hoặc tâm hồn. Ví dụ, oai nghi ngồi là thực tướng của tư thế ngồi. (Thực tế, khi trạng thái thật của bản chất vạn vật được người ta nhận ra thậm chí không phải là oai nghi ngồi, nó chỉ là thực tướng).

The universe is not empty of reality, as some types of Buddhism say, just empty of self or soul. Sabhava dhamma is composed of nama and rupa―with nama divided into three parts, as below:

Vũ trụ không phải là một thực thể trống rỗng, như một số hình thức Phật giáo, nó "chỉ là vô ngã không có linh hồn". Bản chất thật của các pháp bao gồm danh và sắc với danh được chia thành 3 phần dưới đây:

Notes (Fig. 1-3):

1. a) All four of these elements of ultimate reality are paccupanadhamma. As covered below (in the following paragraph), paccupanadhamma is the true state of the nature ―except that we don”t always see it.
2. a) Tất cả bốn phần của pháp chân đế là pháp duyên khởi, trạng thái thật của bản chất sự vật, ngoại trừ là chúng ta ít nhận chân được chúng.

1. b) The first three are nama and rupa, and are mundane dhamma. Rupa, in practice, is just the object ―it doesn”t “know anything”. Nama is also an object; but nama also knows nama (nama seeing and nama hearing). This is the mundane sphere (lokiya) ―and still in the wheel of rebirth (samsara-cakka).
2. b) Ba thành phần đầu là danh và sắc, chúng là pháp Hiệp thế. Sắc pháp trong sự tu tập chỉ biết cảnh -nó không biết bất cứ điều gì; Danh cũng biết cảnh: nhưng danh cũng biết cảnh (nhãn thức và nhĩ thức). Ðây là cõi Hiệp thế (Lokiya - ở thế gian) - và vẫn nằm ở trong vòng sinh tử luân hồi (samsara - cakka).

In the supramundane (lokuttara), nibbana becomes the object. Magga-citta (path consciousness) and phala-citta (result) now know nibbana as an object. It is magga-citta that destroys kilesa. In the mundane sphere, sati-sampajanna is vipassana wisdom. In the supramundane, sati-sampajanna becomes magga-citta. (Magga-citta, which literally is “path-consciousness”, actually refers to path completion, or magga-nana―which is the 14^th yana). Nibbanais supramundane (lokuttara dhamma), out of the Five Khandhas.

Ở siêu thế (lokuttara), Níp bàn trở thành đối tượng tâm đạo (magga - tâm) và tâm quả (phala - tâm) bây giờ biết được níp bàn là đối tượng. Chính tâm đạo xác trừ phiền não. Trong cõi Hiệp thế, chánh niệm tỉnh giác là tuệ minh sát. Trong siêu thế, chánh niệm, tỉnh giác trở thành tâm đạo. (Tâm đạo theo nghĩa đen là "tâm thức đạo" thực ra đề cập đến tuệ đạo, đó là tuệ thứ 14). Níp bàn là pháp siêu thế (lokuttura dhamma), ngoài 5 uẩn.

There are two kinds of paccupan (paccupan means “present”):

Có 2 loại hiện tại (paccupan):

1) Paccupana dhamma. Rupa and nama rising and falling away very fast. But we don”t see it because the kilesa is hidden. But there is only sitting rupa, standing rupa, etc. We think that “we sit”, “we stand”, “we are hot”, etc. This is paccupana dhamma, and it exists whether we see it or not ―even at home, when not practicing.

1. Pháp hiện tại (paccupana dhamma): Sắc pháp và danh pháp sinh và diệt rất nhanh. Nhưng chúng ta không thấy nó bởi vì phiền não che giấu. Nhưng chỉ có oai nghi ngồi hoặc oai nghi đứng v.v...

Chúng ta nghĩ rằng "chúng ta ngồi", "chúng ta đứng" "chúng ta uống" v.v... Ðây là pháp hiện tại, và nó hiện hữu dù chúng ta thấy nó hoặc không-ngay cả lúc ở nhà, khi không tu tập.

2) Paccupanarom (present moment). Rupa and nama which occurs at a given time independently of our desire ―“sitting rupa”, “standing rupa”, etc. When we are practicing we use paccupana dhamma and it develops into paccupanarom. The Three Nama work together and “we sit” becomes sitting rupa―and so it is paccupanarom (present moment).

2. Sát na hiện tại (paccupanarom): Danh pháp và sắc pháp xuất hiện ở một thời gian ấn định riêng biệt trong sự ham muốn của chúng ta - "oai nghi ngồi; oai nghi đứng v.v... khi chúng ta đang tu tập, chúng ta dùng pháp hiện tại và nó phát triển thành sát na hiện tại. Ba danh pháp cùng làm việc với nhau và "chúng ta ngồi" trở thành oai nghi ngồi - như vậy đó là sát na hiện tại.

To be paccupanarom (arompaccupan), sati and sampajanna have to have rupa and nama in the present moment. The first three objects above (Fig. 1-3) are seen without kilesa. Nama and rupa are the objects until the Vipassana-nana (12th: anulomanana), then abandoned. At this point nibbana becomes the object of maggacitta and phalacitta and the lokuttara or supramundane state is reached.

Là sát na hiện tại chánh niệm và tỉnh giác phải có sắc pháp và danh pháp trong sát na hiện tại. Ba đối tượng đầu tiên ở trên (sơ đồ 1-3) được người ta nhận ra không có phiền não. Danh pháp và sắc pháp là các đối tượng cho tới khi tuệ minh sát thứ 12 (anulomañāṇa), sau đó bị đoạn trừ. Ở điểm này, Níp bàn trở thành đối tượng của tâm đạo, tâm quả và tâm siêu thế hoặc đạt được trạng thái siêu thế.

The present moment is nama or rupa being observed. They can be kusala, akusala, or abyakata (neutral) ―but they have to be in one of the 4 foundations of Satipatthana.

Khoảnh khắc / sát na hiện tại là danh pháp và sắc pháp đang được quán chiếu. Chúng có thể là thiện pháp, bất thiện pháp, hoặc trung tính (obyakata) - nhưng chúng phải là một trong 4 thành phần của Tứ niệm xứ (Satipaṭṭhāna).

Vipassana can work only when kilesa exists. [1] It must also work, or be applied, where the kilesa is. For example, when a sound is heard, kilesa will think that “we hear”, and so Vipassana reminds us that “nama hears”, and erases the kilesa.

Minh sát tuệ chỉ có thể tiến hành khi phiền não tồn tại [5] . Nó cũng làm việc, hoặc được ứng dụng khi có phiền não. Ví dụ khi nghe được một âm thanh, phiền não sẽ nghĩ rằng "chúng ta nghe" và như vậy thiền minh sát nhắc nhở chúng ta rằng "nhĩ thức", và đoạn diệt phiền não.

1. The Three Nama that observe the present moment and the Three Nama that catch the present moment ―are they the same?

Hỏi: 3 Danh quan sát và 3 Danh nắm được sát na hiện tại - có phải chúng giống nhau?

1. The name “present moment” is the same, but the Three Nama that observe (cintawisdom) and the Three Nama that catch the present moment (Vipassana wisdom) are different. The yogi should practice catching the present moment, in the same way he would learn the alphabet in order to read. Cintawisdom is like practicing the ABCs and Vipassana wisdom, which follows, is like reading.

Ðáp: Tên "sát na hiện tại" là giống, nhưng 3 danh quan sát (trí tư) và 3 danh nắm được sát na hiện tại (trí tu) thì khác biệt. Hành giả nên tu tập nắm bắt sát na hiện tại, giống như việc hành giả sẽ phải học mẫu tự để đọc. Trí tư như việc học tập ABC và trí tu, tiếp theo, giống như biết đọc.

1. How can the yogi improve his chance to catch the present moment?

Hỏi: Làm cách nào hành giả có thể nâng cao cơ hội của mình để nắm bắt sát na hiện tại?

1. If the yogi has awareness (rusuthua) he will not hear too much that is going on around him ―or he will not hear it too strongly. The present moment of sitting Rupa will blank out or lessen the sounds. So, in order to increase the chances of catching the present moment, the yogi should have increased awareness.

Ðáp: Nếu hành giả có sự nhận biết (tỉnh giác) vị này sẽ không nghe quá nhiều những gì đang xảy ra quanh mình - hoặc vị này sẽ không nghe nó quá chát chúa. Sát na hiện tại của oai nghi ngồi sẽ loại bỏ hoặc làm cho âm thanh nhỏ lại. Như vậy, để gia tăng những cơ hội nắm bắt khoảnh khắc hiện tại, hành giả chắc hẳn phải gia tăng sự tỉnh giác.

[1] An arahant, having no kilesa, does not need to practice Vipassana.

1. Is it desirable to take a given position in order to see the rupa of that position?

Hỏi: Có phải chúng ta muốn để dùng một tư thế đã ấn định để nhận thấy sắc của tư thế đó?

1. A yogi should never sit to see sitting rupa, or walk to see walking rupa. All positions must be taken to cure suffering from a previous position. Then sitting rupa or walking rupa can be seen naturally, as it arises.

Ðáp: Hành giả đừng bao giờ ngồi để nhận thấy oai nghi ngồi, hoặc đi để nhận thấy oai nghi đi. Tất cả các tư thế cần được sử dụng để chữa trị sự khổ đau từ một tư thế trước đó. Sau đó chúng ta có thể thấy oai nghi ngồi hoặc oai nghi đi một cách tự nhiên, khi nó phát sinh.

1. When the yogi is in the present moment, he automatically has sila, samadhi, and panna. Why?

Hỏi: Khi hành giả ở trong sát na hiện tại, vị này tự động có giới, định và tuệ. Tại sao?

1. When the yogi realizes sitting rupa by vipassana wisdom, “obvious kilesa” (the kind in the precepts) is suppressed. This proves sila is present. Mental defilements (nivaranas) are momentarily erased. This proves samadhi is present. Finally, the hidden kilesa (asava) of wrong view is momentarily erased. This proves panna is present, because vipassana wisdom leads to right view ―sammaditthi―that no “you” sits.

Ðáp: Khi hành giả nhận thức được oai nghi ngồi bằng trí tu, " quan sát phiền não rõ ràng " (loại ở trong giới) bị đè nén. Sự việc này chứng tỏ giới hiện hữu. Những phiền não của tâm (Nivāraṇas) được loại bỏ tạm thời. Ðiều này chứng tỏ định thì hiện hữu. Cuối cùng, phiền não được che giấu tà kiến được loại bỏ tạm thời. Ðiều này chứng tỏ tuệ hiện hữu, bởi vì trí tu dẫn đến chánh kiến (sammaDiṭṭhi) đó không phải là "hành giả" đang ngồi.

 Photo 3: Samadhi and Vipassana integration

Sources:

Tài liệu tham khảo:

1. https://tienvnguyen.net/images/file/Ek9kQjfF1wgQANp7/minhsattutap.pdf
2. https://www.vipassanadhura.com/PDF/vipassanabhavana.pdf
3. https://www.budsas.org/uni/u-gtmst/gtmst-11.htm
4. https://theravada.vn/minh-sat-tu-tap-chuong-v-thien-minh-sat/
5. Photo 2: https://hoavouu.com/a22697/06-sat-na-hien-tai-va-thuc-tinh-phap
6. Photo 3: https://f-enders.tripod.com/dharma.htm