The Avatamsaka Sutra

The Flower Ornament Scripture - (The Flower Garland Sutra)

Kinh Hoa Nghiêm

English: Thomas Cleary – 1984

Việt ngữ: Hòa Thượng Thích Trí Tịnh – PL 2527 - 1983

Compile: Lotus group

27. Phẩm 27: Kinh Hoa Nghiêm - Thập-định - (Hán bộ quyển 40) - Song ngữ

 

 

Book Twenty-Seven: The Ten Concentrations – Page 759 – 809 (Ms 812 - 862)

Phẩm 27: Kinh Hoa Nghiêm - Thập-định - (Hán bộ quyển 40) - Song ngữ

 

At that time the World Honored One was at the site of enlightenment

in a forest in the country of Magadha, having just attained perfect en-

lightenment; in the hall of universal light he entered the buddhas’ con-

centration on the absolute instant, and by the inherent spiritual power

of universal knowledge manifested the body of a realized buddha, pure

and untrammeled, not relying on anything, with no clinging to objects,

abiding in the ultimate tranquillity of cessation, endowed with great

power, without any attachments, able to cause all beholders to gain

awakening, appearing as appropriate, in accord with the time, always

abiding in one form, which is no form.

 

He was with as many great enlightening beings as atoms in ten

buddha-lands, all of whom were of the rank of coronation, had fulfilled

enlightening practices as measureless and boundless as the cosmos, and

had attained the enlightening beings’ concentration state of universal

vision. With great compassion they brought peace and calm to all sen-

tient beings. Their powers and mastery were the same as those of bud-

dhas. By their wisdom they profoundly penetrated and expounded the

truth and were endowed with universal knowledge. They had con-

quered all demons, and though they entered into the world their minds

were always calm; they dwelled in the nondwelling liberation of en-

lightening beings. Their names were Indestructible Knowedge, Peer-

less Knowledge, Knowledge of Meanings and Expressions, Supreme

Knowledge, Eternally Equammous Knowledge, Dragon Knowledge,

Consummate Knowledge, Well-Tuned Knowledge, Immensely Power-

ful Knowledge, Inconceivable Knowledge, Unhindered Knowledge,

Masterful Knowledge, Knowledge of Universal Service, Rational

Knowledge, Adaptable Knowledge, Knowledge Mastering All Teach-

ings, Knowledge ofTruth, Dispassionate Knowledge, Spacelike Knowl-

edge, Knowledge of Unity, Good Knowledge, Knowledge of Illusori-

ness, Vast Knowledge, Forceful Knowledge, Worldly Knowledge,

Knowledge of Buddhahood, True Knowledge, Holy Knowledge, Illu-

minate Knowledge, Boundless Knowledge, Adorned with Mindfulness,

Arrived at the Limit of Space, Natural Adornments, Most Profound

 

Page 813 - The Ten Concentrations

 

Realm, Comprehending What Is So and What Is Not, Great Light,

Eternal Light, Understanding the Seed of Buddhahood, Mind King,

One Practice, Always Manifesting Spiritual Powers, Sprouts of Wisdom,

Abode of Virtues, Lamp of Truth, Illumining the World, Sustaining the

World, Most Serene, Supreme, Unexcelled, Incomparable, Peerless,

Unhindered Action, Flames of Light, Moonlight, One Atom, Steadfast

Practice, Showering the Rain of True Teaching, Supreme Banner, Uni-

versal Adornment, Eye of Wisdom, Objective Eye, Cloud of Wisdom,

Spellbinding King, Nondwelling Vows, Mine of Knowledge, Mind

King, Inner Awareness, Abiding in Enlightened Knowledge, Forceful

Power of Spells, Earth-Sustaining Power, Beautiful Moon, Peak of the

Polar Mountain, Jewel Summit, Universal Illumination, Charismatic

King, Wheel of Knowledge, Great Power, Dragonlike, Straightforward

Action, Nonregressive, Holding the Banner of the Teaching, Unforget-

ting, Caring for All Beings, Inconceivable Certain Knowledge, Freely

Unbounded Knowledge, Inexhaustible Treasury of Wonderful Teach-

ings, Sun of Knowledge, Sun of Truth, Treasury of Knowledge, Luster

of Knowledge, Universal Vision, True Vision, Diamond Insight, Dia-

mond Knowledge, Diamond Flame, Diamond Wisdom, Universal Eye,

Sun of Buddhahood, Holding the Indestructible Secret Meaning of the

Buddha, Adornments of Knowledge of the Sphere of the Universal Eye,

and so on; there were as many such enlightening beings as atoms in ten

buddha-lands, who had all cultivated the same practices of roofs of good-

ness of enlightening beings with Vairocana Buddha in the past.

(1) Bấy giờ đức Thế-Tôn ở trong đạo-tràng Bồ-Ðề tại nước Ma-Kiệt-Ðề vừa thành bực chánh-giác, nơi điện Phổ-Quang-Minh nhập tam-muội tên Sát-Na-Tế-Chư-Phật, dùng sức nhứt-thiết-trí-tự-thần-thông hiện thân Như-Lai thanh-tịnh vô-ngại không chỗ y-tựa, không chỗ nhiễm trước, có thể làm cho người thấy đều được khai-ngộ. Tùy nghi xuất hiện chẳng lỗi thời. Hằng trụ một tướng, chính là vô-tướng. Cùng với mười phật-sát vi-trần-số đại Bồ-Tát câu-hội. Chư Bồ-Tát này đều là bực Quán-Ðảnh đầy đủ hạnh Bồ-Tát đồng như pháp-giới vô-lượng vô biên, đã được Phổ-Kiến tam-muội, đại-bi an-ổn tất cả chúng-sanh, thần-thông tự-tại, thâm-nhập trí-huệ đồng với Như-Lai, diễn nghĩa chân thiệt, đủ nhứt-thiết-trí hàng phục chúng ma. Dầu nhập thế-gian mà tâm luôn tịch-tịnh, an-trụ nơi giải-thoát vô-trụ của Bồ-Tát. Danh hiệu của các người là:

Kim-Cang-Huệ Bồ-Tát, Vô-Ðẳng-Huệ Bồ-Tát, Nghĩa-Ngữ-Huệ Bồ-Tát, Tối-Thắng-Huệ Bồ-Tát, Thường-Xả-Huệ Bồ-Tát, Na-Dà-Huệ Bồ-Tát, Thành-Tựu-Huệ Bồ-Tát, Ðiều-Thuận-Huệ Bồ-Tát, Ðại-Lực-Huệ Bồ-Tát, Nan-Tư-Huệ Bồ-Tát, Vô-Ngại-Huệ Bồ-Tát, Tăng-Thượng-Huệ Bồ-Tát, Phổ-Cúng-Huệ Bồ-Tát, Như-Lý-Huệ Bồ-Tát, Thiện-Xảo-Huệ Bồ-Tát, Pháp-Tự-Tại-Huệ Bồ-Tát, Pháp-Huệ Bồ-Tát, Tịch-Tịnh-Huệ Bồ-Tát, Hư-Không-Huệ Bồ-Tát, Nhứt-Tướng-Huệ Bồ-Tát, Thiện-Huệ Bồ-Tát, Như-Huyễn-Huệ Bồ-Tát, Quảng-Ðại-Huệ Bồ-Tát, Thế-Lực-Huệ Bồ-Tát, Thế-Gian-Huệ Bồ-Tát, Phật-Ðịa-Huệ Bồ-Tát, Chơn-Thiệt-Huệ Bồ-Tát, Tôn-Thắng-Huệ Bồ-Tát, Trí-Quang-Huệ Bồ-Tát, Vô-Biên-Huệ Bồ-Tát, Niệm-Trang-Nghiêm Bồ-Tát, Ðạt-Không-Tế Bồ-Tát, Tánh-Trang-Nghiêm Bồ-Tát, Thậm-Thâm-Cảnh Bồ-Tát, Thiện-Giải-Xứ-Phi-Xứ Bồ-Tát, Ðại-Quang-Minh Bồ-Tát, Thường-Quang-Minh Bồ-Tát, Liễu-Phật-Chủng Bồ-Tát, Tâm-Vương Bồ-Tát, Nhứt-Hạnh Bồ-Tát, Thường-Hiện-Thần-Thông Bồ-Tát, Trí-Huệ-Nha Bồ-Tát, Công-Ðức-Xứ Bồ-Tát, Pháp-Ðăng Bồ-Tát, Chiếu-Thế Bồ-Tát, Trì-Thế Bồ-Tát, Tối-An-Ổn Bồ-Tát, Tối-Thượng Bồ-Tát, Vô-Thượng Bồ-Tát, Vô-Tỉ Bồ-Tát, Siêu-Luân Bồ-Tát, Vô-Ngại-Hạnh Bồ-Tát, Quang-Minh-Diệm Bồ-Tát, Nguyệt-Quang Bồ-Tát, Nhứt-Trần Bồ-Tát, Kiên-Cố-Hạnh Bồ-Tát, Chú-Pháp-Vũ Bồ-Tát, Tối-Thắng-Tràng Bồ-Tát, Phổ-Trang-Nghiêm Bồ-Tát, Trí-Nhãn Bồ-Tát, Pháp-Nhãn Bồ-Tát, Huệ-Vân Bồ-Tát, Tổng-Trì-Vương Bồ-Tát, Vô-Trụ-Nguyện Bồ-Tát, Trí-Tạng Bồ-Tát, Tâm-Vương Bồ-Tát, Nội-Giác-Huệ Bồ-Tát, Trụ-Phật-Trì Bồ-Tát, Ðà-La-Ni-Dũng-Kiện-Lực Bồ-Tát, Trì-Ðiạ-Lực Bồ-Tát, Diệu-Nguyệt Bồ-Tát, Tu-Di-Ðảnh Bồ-Tát, Bửu-Ðảnh Bồ-Tát, Phổ-Quang-Chiếu Bồ-Tát, Oai-Ðức-Vương Bồ-Tát, Trí-Huệ-Luân Bồ-Tát, Ðại-Oai-Ðức Bồ-Tát, Ðại-Long-Tướng Bồ-Tát, Chất-Trực-Hạnh Bồ-Tát, Bất-Thối-Chuyển Bồ-Tát, Trì-Pháp-Tràng Bồ-Tát, Vô-Vong-Thất Bồ-Tát, Nhiếp-Chư-Thú Bồ-Tát, Bất-Tư-Nghì-Quyết-Ðịnh-Huệ Bồ-Tát, Du-Hí-Vô-Biên-Trí Bồ-Tát, Vô-Tận-Diệu-Pháp-Tạng Bồ-Tát, Trí-Nhựt Bồ-Tát, Pháp-Nhựt Bồ-Tát, Trí-Tạng Bồ-Tát, Trí-Trạch Bồ-Tát, Phổ-Kiến Bồ-Tát, Bất-Không-Kiến Bồ-Tát, Kim-Cang-Dũng Bồ-Tát, Kim-Cang-Trí Bồ-Tát, Kim-Cang-Diệm Bồ-Tát, Kim-Cang-Huệ Bồ-Tát, Phổ-Nhãn Bồ-Tát, Phật-Nhựt Bồ-Tát, Trì-Phật-Kim-Cang-Bí-Mật-Nghĩa Bồ-Tát, Phổ-Nhãn-Cảnh-Giới-Trí-Trang-Nghiêm Bồ-Tát, . . .

Mười phật-sát vi-trần-số đại Bồ-Tát như vậy, thuở xưa đều cùng với đức Tỳ-Lô-Giá-Na Như-Lai đồng tu những thiện-căn-hạnh của Bồ-Tát.

 

Then the great enlightening being Universal Eye, imbued with the

spiritual power of the Buddha, rose from his seat, bared his right shoulder,

knelt with his right knee on the ground, joined his palms in respect, and

said to the Buddha, “World Honored One, I want to ask the Com-

pletely Enlightened One about something — please permit me to do so."

The Buddha said, “You may ask whatever you want; I will explain for

you and gladden you.” Universal Eye said, “How many concentrations

and liberations have the enlightening being Universally Good and the

enlightening beings who live by the vows and practices of Universal

Good attained, that they may enter and exit and abide at rest in the great

concentrations of enlightening beings and, by skillfully entering and

emerging from the inconceivable vast state of concentration of enlight-

ening beings, are able to command all concentrations, with ceaseless

mystical powers?”

Bấy giờ Phổ-Nhãn Bồ-Tát thừa thần-lực của Phật, từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch y vai bên hữu, gối bên hữu quỳ sát đất, chấp tay bạch Phật rằng: “Bạch đức Thế-Tôn! Con có chỗ muốn hỏi nơi đấng Như-Lai Ðẳng Chánh-Giác, xin thương xót cho phép”.

Phật nói: “Phổ-Nhãn! Cho phép ngươi hỏi. Ta sẽ giải thuyết cho ngươi được hoan-hỷ”.

Phổ-Nhãn Bồ-Tát thưa: ” Bạch đức Thế-Tôn ! Phổ-Hiền Bồ-Tát và chúng Bồ-Tát an-trụ nơi hạnh nguyện Phổ-Hiền, thành-tựu bao nhiêu tam-muội giải-thoát, mà hoặc nhập, hoặc xuất, hoặc có lúc an-trụ nơi các đại tam-muội của Bồ-Tát. Vì khéo nhập xuất nơi các đại tam-muội quảng-đại bất-tư-nghì của Bồ-Tát nên có thể ở nơi tất cả tam-muội thần-thông biến-hóa tự-tại không thôi nghỉ? “.

 

The Buddha said, “Very good, Universal Eye; you are asking this for

the benefit of the enlightening beings of past, future, and present. The

enlightening being Universally Good is now here, already capable of

freely accomplishing inconceivable spiritual effects, beyond those of

all enlightening beings, rarely encountered, born of immeasurable en-

lightening practices. He has purified the great vows of enlightening

beings and is unregressing in all the practices he carries out; he has already

attained innumerable aspects of transcendence, unhindered access to

 

Page 814 - The Flower Ornament Scripture

 

memory, and inexhaustible powers of elucidation, thoroughly pure and

uninhibited. He compassionately aids all beings, through the power of

his fundamental vows, forever unwearying. You should ask him — he

will explain to you those concentrations, powers, and liberations.”

Phật nói:” Lành thay! Nầy Phổ-Nhãn! Người vì lợi ích cho chúng Bồ-Tát thuở quá-khứ, vị-lai và hiện-tại mà hỏi nghĩa trên đây.

Nầy Phổ-Nhãn! Phổ-Hiền Bồ-Tát hiện đương ở tại đây, đã thành tựu thần-thông tự-tại bất tư-nghì vượt lên trên tất cả Bồ-Tát, khó gặp-gỡ được. Từ nơi vô-lượng Bồ-Tát hạnh, Phổ-Hiền phát sanh Bồ-Tát đại-nguyện, những công hạnh đều đã thanh-tịnh, đều không thối-chuyển. Vô-lượng môn ba-la-mật, môn vô-ngại đà-la-ni, môn biện-tài vô-tận-Phổ-Hiền đều đã thanh-tịnh vô-ngại cả. Do bổn-nguyện-lực, Phổ-Hiền vận lòng đại-bi lợi ích tất cả chúng-sanh suốt thuở vị-lai không hề nhàm mỏi.

Ngươi nên hỏi Phổ-Hiền. Bồ-Tát ấy sẽ vì ngươi mà nói về tam-muội tự-tại giải-thoát đó “.

 

Then the enlightening beings in the assembly, hearing the name of

Universally Good, immediately attained inconceivably infinite concen-

tration, their minds unobstructed, silent, and unstirring; their knowledge

became immeasurably vast, their realm of experience most profound,

without compare. They saw countless buddhas before them, attained

the power of the enlightened, and, of the same nature as the enlightened,

they clearly perceived all the past, future, and present. Their blessings

and virtues were inexhaustible, and they were endowed with all spiritual

powers. Those enlightening beings conceived respect for Universally

Good and urgently wished to behold him — they looked all over the

assembled masses but ultimately did not see him, nor did they see the seat

on which he sat. This was because of the support of the awesome power

of the Enlightened, and also Universally Good’s command of mystic

power caused it to be so.

Bấy giờ chúng Bồ-Tát trong hội nghe danh hiệu Phổ-Hiền, tức thời chúng được vô-lượng bất-tư-nghì tam-muội, tâm được vô-ngại yên tịnh chẳng động, trí-huệ rộng lớn khó dò lường được, cảnh-giới rất sâu ít ai sánh kịp, hiện tiền đều thấy vô-lượng chư Phật, được Phật-lực, đồng Phật-tánh, chiếu sáng suốt ba thuở quá khứ, vị-lai, hiện-tại. Ðược phước-đức vô cùng tận, tất cả thần-thông đều đã đầy đủ.

 

Then the enlightening being Universal Eye said to the Buddha,

“Where is the enlightening being Universally Good now?” The Buddha

replied, “The enlightening being Universally Good is in the Assembly

at this enlightenment site, near me — he has never moved.” At that Uni-

versal Eye and the enlightening beings again searched throughout the

assembly, and then said to the Buddha, “We still cannot find Universally

Good.” The Buddha said, “That is so. Why can you not see him? Because

the dwelling place of the enlightening being Universally Good is most

profound and inexplicable. Universally Good has attained boundless

aspects of knowledge, entered the ‘lion emergence’ concentration, at-

tained unexcelled freedom of action, entered pure nonobstruction, and

developed the ten powers of the enlightened: his body is the matrix of

the cosmos, on which all enlightened ones concentrate together. In an

instant he can thoroughly realize and enter the unfragmented knowledge

of the buddhas of all times. This is why you cannot see him.”

Chư Bồ-Tát này đối với Phổ-Hiền Bồ-Tát sanh lòng tôn-trọng khát ngưỡng muốn thấy, nhưng nhìn khắp mọi nơi mà vẫn không thấy, cũng chẳng thấy tòa ngồi của Phổ-Hiền Bồ-Tát.

Sự không thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát của đại chúng trên đây là do oai lực của Như-Lai và cũng là thần-thông tự-tại của Phổ-Hiền Bồ-Tát khiến như vậy.

Phổ-Nhãn Bồ-Tát thưa:” Bạch đức Thế-Tôn! Phổ-Hiền Bồ-Tát hiện nay ở đâu? “.

Phật nói:” Nầy Phổ-Nhãn! Phổ-Hiền Bồ-Tát hiện đương ngồi gần bên ta không hề dời chỗ. “

Phổ-Nhãn Bồ-Tát và chư Bồ-Tát lại ngó tìm khắp cả hội-trường rồi thưa:” Bạch đức Thế-Tôn! Nay chúng con vẫn chưa thấy được thân và tòa ngồi của Phổ-Hiền Bồ-Tát”.

Phật nói:” Ðúng thế! Vì cớ chi mà các ngươi chẳng thấy được? Nầy Phổ-Nhãn! Vì trụ xứ của Phổ-Hiền Bồ-Tát rất sâu bất-khả-thuyết. Phổ-Hiền Bồ-Tát được vô-biên môn trí-huệ, nhập sư-tử-phấn-tấn định, được lực-dụng tự-tại vô-thượng, vào nơi vô-ngại thanh-tịnh sanh mười trí-lực của Như-Lai, lấy pháp-giới-tạng làm thân, tất cả Như-Lai đồng hộ-niệm, khoảng một niệm có thể chứng nhập trí vô-sai-biệt của tam-thế chư Phật. Vì thế nên các ngươi không thấy được “.

 

Then Universal Eye, hearing the Buddha speak of the pure qualities

of Universally Good, attained ten thousand infinities of concentrations.

With the power of concentration, he again looked all over, eager to see

Universally Good, but still could not see him. The other enlightening

beings could not see him either. Then Universal Eye rose from concen-

tration and said to the Buddha, “I have entered ten thousand infinities of

concentrations and sought to behold Universal Good but after all have

not succeeded. I do not see his body or physical actions, his speech or

conversation, his mind or mental activity, his seat or his place — none of

them is visible.”

Phổ-Nhãn Bồ-Tát nghe Phật nói công-đức thanh-tịnh của Phổ-Hiền Bồ-Tát liền được mười ngàn vô-số tam-muội. Dùng sức tam-muội lại khát ngưỡng quán-sát muốn thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát, nhưng cũng vẫn chẳng thấy. Tất cả chư Bồ-Tát khác cũng chẳng thấy.

Bấy giờ Phổ-Nhãn Bồ-Tát xuất tam-muội thưa: “Bạch đức Thế-Tôn! Con đã nhập mười ngàn vô-số tam-muội cầu thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát, nhưng vẫn chẳng được thấy. Chẳng thấy thân và thân-nghiệp, ngữ và ngữ-nghiệp, ý và ý-nghiệp cùng tòa ngồi chỗ ở của Phổ-Hiền Bồ-Tát “.

 

The Buddha said, “So it is, so it is. Know that this is all because of the

enlightening being Universally Good’s power of abiding in inconceiv-

 

Page 815 - The Ten Concentrations

 

able liberation. Universal Eye, what do you think — can anyone explain

the dwelling place of various illusory forms in magical writings?”

 

Universal Eye said, “No.”

 

The Buddha said, “Universal Eye, if illusory forms in illusions cannot

be explained, how much less can one enter or see the esoteric physical

realm, the esoteric verbal realm, or the esoteric mental realm of the en-

lightening being Universally Good. Why? Because the realm of Uni-

versally Good is extremely profound, inconceivable, without measure,

beyond measure. To sum it up, the enlightening being Universally Good,

by means of adamantine wisdom, pervades the cosmos of realities, yet

does not course in any world or dwell anywhere — he knows that the

bodies of all beings are not bodies, and have no coming or going. He has

attained inexhaustible, undivided, free spiritual powers, independent,

uncontrived, inactive, reaching the ultimate bounds of the cosmos. If

any can get to see the enlightening being Universally Good, or get to

attend him, or get to hear his name, or think about him, or remember

him, or believe in him, or strive to observe him, or orient themselves

toward him, or properly seek him, or initiate vows, continuing uninter-

rupted, all will gain benefit — none of this is in vain.”

Phật nói:” Ðúng thế, đúng thế! Nầy Phổ-Nhãn! Phải biết đều do Phổ-Hiền Bồ-Tát an-trụ trong sức bất-tư-nghì giải-thoát.

Nầy Phổ-Nhãn! Như ý ngươi nghĩ sao? Có người nào nói được trụ-xứ của các huyễn-tướng ở trong huyễn-thuật văn tự chăng? “

– Bạch Thế-Tôn! Không thể nói được.

– Nầy Phổ-Nhãn! Tướng huyễn trong huyễn-thuật còn không thể nói, huống là cảnh- giới thân bí-mật, cảnh-giới ngữ bí-mật và cảnh- giới ý bí-mật của Phổ-Hiền mà có thể nhập có thể thấy được. Vì cảnh- giới của Phổ-Hiền Bồ-Tát thậm-thâm bất-tư-nghì, vô-lượng, đã ngoài hạn-lượng.

Tóm lại, Phổ-Hiền Bồ-Tát dùng kim-cang-huệ vào khắp pháp-giới, nơi tất cả thế-giới : vô-sở-hành, vô-sở-trụ. Biết thân của tất cả chúng-sanh đều tức là phi-thân, không đi không đến. Ðược không đoạn diệt vô-sai-biệt thần-thông tự-tại. Không y-tựa không tạo-tác không động chuyển, đến nơi biên-tế rốt ráo của pháp-giới.

Nầy Phổ-Nhãn ! Nếu ai được thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát, nếu được hầu hạ, nếu được nghe danh, nếu có tư-duy, nếu có tưởng nhớ, nếu sanh tín-giải, nếu siêng quán-sát, nếu mới xu-hướng, nếu đương tìm cầu, nếu phát thệ nguyện tiếp nối không dứt thời đều được lợi ích không luống uổng.

 

Then Universal Eye and all the other enlightening beings, their hearts

conceiving longing to behold the enlightening being Universally Good,

spoke these words: “Honor to all the buddhas; honor to the enlightening

being Universally Good.” Saying this three times, they bowed in respect.

At that point the Buddha said to the enlightening being Universal Eye

and the others in the assembly, “Offspring of the buddhas, you should

bow to Universally Good again and earnestly entreat him; and you should

look upon the ten directions with utmost single-mindedness and visu-

alize the body of Universally Good before you. Thinking thus, that Uni-

versally Good is omnipresent throughout the cosmos, believe deeply,

detach from everything, vow to practice the same undertaking as Uni-

versally Good, and enter nondual true reality; the body of Universally

Good appears everywhere in all worlds, with comprehensive knowledge

of the differences in faculties of all beings, assembling the path of Uni-

versally Good in all places. If you can initiate such a great vow, then you

will be able to see the enlightening being Universally Good.” Now Uni-

versal Eye and the other enlightening beings, hearing the Buddha say

this, bowed their heads to the ground and sought to get to see the great

being Universally Good.

Bấy giờ Phổ-Nhãn và chúng Bồ-Tát đối với Phổ-Hiền Bồ-Tát sanh lòng khát ngưỡntg trông mong được thấy, đồng xướng lên rằng: ” Nam-mô nhứt-thiết chư Phật! Nam-mô Phổ-Hiền Bồ-Tát”.

Xướng ba lần như thế xong, chúng Bồ-Tát và Phổ-Nhãn đồng cúi đầu đảnh lễ.

Phật bảo Phổ-Nhãn Bồ-Tát và đại-chúng: “Chư Phật-tử! Các ngươi lại phải kính lễ Phổ-Hiền Bồ-Tát ân-cần cầu thỉnh. Rồi phải chuyên tâm quan-sát mười phương, tưởng thân Phổ-Hiền hiện ở trước mình. Suy gẫm như vậy khắp cả pháp-giới, thâm-tâm tín-giải, nhàm lìa tất cả, thệ đồng một hạnh-nguyện với Phổ-Hiền Bồ-Tát vào nơi pháp chơn-thiệt bất-nhị, thân mình hiện khắp tất cả thế-gian, biết rõ các căn-tánh sai biệt của chúng-sanh, khắp mọi nơi tập họp đạo Phổ-Hiền.

 

Then the enlightening being Universally Good, by the power of lib-

erated spiritual faculties, manifested physical bodies in accord with their

needs, causing all those enlightening beings to see Universally Good near

the Buddha, sitting on a lotus seat in the midst of this assembly of all the

enlightening beings; they also saw him with all the buddhas in all other

worlds, continuously coming from there; they also saw him with all those

buddhas, expounding all practices of enlightening beings, revealing the

 

Page 816 - The Flower Ornament Scripture

 

path of omniscience, explaining all enlightening beings’ spiritual powers,

distinguishing all enlightening beings’ charismatic virtues, and showing

the buddhas of past, present, and future.

 

At this point. Universal Eye and all the other enlightening beings,

witnessing this miracle, were overjoyed and all bowed to the enlight-

ening being Universally Good with respect, as if they were seeing all the

buddhas of the ten directions.

Nếu các ngươi có thể phát đại-nguyện như vậy thời sẽ được thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát.

Nghe Phật dạy xong, Phổ-Nhãn Bồ-tát và đại-chúng đồng thời đảnh lễ cầu thỉnh được thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát.

Bấy giờ Phổ-Hiền Bồ-Tát liền dùng sức giải-thoát thần-thông theo chỗ đáng hiện mà hiện sắc-thân, làm cho tất cả chúng Bồ-Tát đều thấy Phổ-Hiền Bồ-Tát ngồi trên tòa liên-hoa gần đức Như-Lai. Cũng thấy nơi tất cả thế-giới khác, chỗ tất cả chư Phật, Phổ-Hiền Bồ-Tát tuần tự nối tiếp mà đến. Cũng thấy nơi tất cả chư Phật kia diễn thuyết tất cả hạnh bồ-tát khai-thị đạo nhứt-thiết-chủng-trí xiển minh tất cả thần-thông của Bồ-Tát, phân-biệt tất cả oai-đức của Bồ-Tát thị-hiện tất cả tam-thế chư Phật.

Bấy giờ Phổ-Nhãn và chúng Bồ-Tát thấy thần-biến nầy, lòng hớn-hở và rất vui mừng, đều đảnh lễ Phổ-Hiền Bồ-Tát tôn trọng xem như tất cả chư Phật mười phương.

 

Then, by the great spiritual power of the Buddha as well as the power

of faith of the enlightening beings and the power of the original vow of

Universally Good, there spontaneously rained ten thousand kinds of

clouds, such as clouds of various flowers, clouds of various garlands,

clouds of various fragrances, clouds of various aromatic powders, clouds

of various canopies, clouds of various robes, clouds of various orna-

ments, clouds of various jewels, clouds of various burning incenses, and

clouds of various streamers; unspeakably many worlds quaked, celestial

music played and was heard afar throughout unspeakably many worlds,

great light radiated and illuminated unspeakably many worlds, causing

the states of misery to become extinct, adorning unspeakably many

worlds, causing unspeakably many enlightening beings to enter into the

practice of Universally Good, and causing unspeakably many enlight-

ening beings to thoroughly fulfill the vows of practice of universal good

and attain unexcelled complete perfect enlightenment.

 

Then the enlightening being Universal Eye said to the Buddha,

“World Honored One, the enlightening being Universally Good is

one who abides in great power, in incomparability, in unsurpassability,

in nonregression, in equanimity, in indestructibility, in all differentiated

things, in all undifferentiated things, in the abode of the skillful mind of

all beings, in absorption in liberation, free in all things.”

 

The Buddha said, “It is so; it is as you say. The enlightening being

Universally Good has innumerable pure qualities — the qualities of peer-

less adornment, the qualities of innumerable jewels, the qualities of in-

conceivable oceans, the qualities of infinite forms, the qualities of bound-

less clouds, infinite incomparable qualities, the qualities of inexhaustible

truths, untold qualities, the qualities of all buddhas, qualities that cannot

ever be exhaustively extolled.”

 

Then the Buddha said to the enlightening being Universally Good,

“You should explain the ten concentrations for Universal Eye and the

enlightening beings in this assembly, so that they may be able to enter

them and fulfill the practical vows of universal good. Because the great

enlightening beings expound these ten concentrations, they enable the

enlightening beings of the past, present, and future to attain emancipa-

tion. What are the ten concentrations? One, the great concentration of

universal light; two, the great concentration of subtle light; three, the

great concentration of successive journeying to the buddha-lands; four,

the great concentration of the action of the pure profound mind; five,

the great concentration of knowledge of the stores of adornments of the

 

Page 817 - The Ten Concentrations

 

past; six, the great concentration of the treasury of light of knowledge;

seven, the great concentration of knowledge of the adornments of the

buddhas of all worlds; eight, the great concentration of the differentiated

bodies of sentient beings; nine, the great concentration of freedom in the

elemental cosmos; ten, the great concentration of the unimpeded wheel.

Do thần-lực của Phật và do sức tín-giải của chúng Bồ-Tát cùng với sức bổn-nguyện của Phổ-Hiền Bồ-Tát tự nhiên kết tụ mười ngàn thứ mây báu: những mây hoa, mây tràng-hoa, mây hương, mây hương bột, mây lọng, mây y-phục, mây đồ trang-nghiêm, mây trân bửu, mây hương đốt, mây lụa màu.

Bất-khả-thuyết thế-giới chấn động sáu cách, trổi các thứ nhạc trời, tiếng vang xa đến bất-khả-thuyết thế-giới. Phóng quang-minh chiếu khắp bất-khả-thuyết thế-giới làm cho ba ác đạo đều được thoát khổ. Nghiêm tịnh bất-khả-thuyết thế-giới làm cho bất-khả-thuyết Bồ-Tát nhập hạnh Phổ-Hiền, bất-khả-thuyết Bồ-Tát viên-mãn hạnh nguyện Phổ-Hiền thành bực vô-thượng chánh-giác.

Phổ-Nhãn Bồ-Tát thưa: ” Bạch đức Thế-Tôn ! Phổ-Hiền Bồ-Tát là bực trụ nơi oai-đức lớn, trụ nơi vô-đẳng, trụ nơi vô-quá, trụ nơi bất-thối, trụ nơi bình-đẳng, trụ nơi bất-hoại, trụ nơi tất cả pháp sai-biệt, trụ nơi tất cả pháp vô-sai-biệt, trụ nơi tất cả chúng-sanh tâm thiện-xảo an-trụ, trụ nơi tất cả pháp tự-tại giải-thoát tam-muội.

Phật nói:” Ðúng thế! Ðúng thế! Như lời ngươi đã nói. Phổ-Hiền Bồ-Tát có vô-số công-đức thanh-tịnh. Những là vô-đẳng trang-nghiêm công-đức, vô-lượng bửu công-đức, bất-tư-nghì-hải công-đức, vô-lượng-tướng công-đức, vô-biên-vân công-đức, vô-biên-tế bất-khả-xưng-tán công-đức, vô-tận-pháp công-đức, bất-khả-thuyết công-đức, nhứt-thiết Phật công-đức, xưng-dương tán-thán bất-khả-tận công-đức.

Phật bảo Phổ-Hiền Bồ-Tát rằng:” Phổ-Hiền! Ngươi nên vì Phổ-Nhãn và chúng Bồ-Tát trong đại-hội mà nói mười đại tam-muội, cho họ được khéo nhập và thành tựu viên-mãn hạnh nguyện của Phổ-Hiền.

Vì chư đại Bồ-Tát nói mười đại tam-muội nầy khiến quá-khứ Bồ-Tát đã được xuất-ly, hiện-tại Bồ-Tát đương được xuất-ly, vị-lai Bồ-Tát sẽ được xuất-ly.

Ðây là mười: một là phổ-quang đại tam-muội, hai là diệu-quang đại tam-muội, ba là thứ-đệ-biến-vãng-chư-Phật-quốc-độ đại tam-muội, bốn là thanh-tịnh-thâm-tâm-hành đại tam-muội, năm là tri-quá-khứ-trang-nghiêm-tạng đại tam-muội, sáu là trí-quang-minh-tạng đại tam-muội, bảy là nhiễu-tri-nhứt-thiết-thế-giới Phật trang-nghiêm đại tam-muội, tám là chúng-sanh sai-biệt-thân đại tam-muội, chín là pháp-giới tự-tại đại tam-muội, mười là vô-ngại-luân đại tam-muội.

 

“These ten great concentrations the great enlightening beings can

skillfully enter; all the buddhas of past, future, and present have ex-

pounded, will expound, and are expounding them. If enlightening beings

gladly and respectfully cultivate and practice them without slacking,

they will be able to accomplish them; such people are called buddhas,

they are called those who have arrived at Thusness, and they are called

people who have attained the ten powers, and they are called guides,

and they are called great leaders, and they are called omniscient, and

they are called all-seers, and they are called those who abide in non-

obstruction, and they are called those who have comprehended all objects,

and they are called masters of all spiritual truths. These enlightening

beings enter into all worlds without being attached to anything in any

world; they enter the realms of all beings without grasping beings; they

enter all bodies without being hindered by bodies; they enter all ele-

mental realms and know the cosmos is boundless. They draw near all

the buddhas of all times and clearly see all the buddhas’ teachings; they

skillfully explain all words and comprehend all provisional names. They

accomplish the pure path of all enlightening beings and are firm in all

the different practices of enlightening beings. In a single instant they

attain all knowledge of past, present, and future, and know all things

in all times. They expound all the buddhas’ teachings and turn all the

irreversible wheels. In each age, past, future, and present, they realize

all paths to enlightenment, and in each enlightenment comprehend what

all the buddhas say. These are the gates of the characteristics of the prin-

ciples of enlightening beings; these are the gates of the knowledge and

awareness of enlightening beings; these are the gates of the invincible

knowledge of all means of liberation; these are the gates of the practices

vowed by the Universally Good enlightening being; these are the gates

of the undertakings of penetrating spiritual powers; these are the gates of

all mnemonic command and powers of elucidation; these are the gates

to the differentiations of all things of past, present, and future; these are

the gates of manifestations of all buddhas; these are the gates to stabilizing

all beings by universal knowledge; these are the gates to beautifying and

purifying all worlds by means of spiritual powers of buddhas.

Chư đại Bồ-Tát mới có thể khéo nhập mười đại tam-muội nầy. Tam thế chư Phật đã nói, sẽ nói và nay đương nói. Nếu chư Bồ-Tát mến thích tôn trọng tu tập mười đại tam-muội nầy không trễ-nải, thời được thành-tựu. Những bực nầy gọi là Phật, là Như-Lai, cũng gọi là đấng được mười trí-lực, là đấng Ðạo-Sư, đấng Ðại-Ðạo-Sư, là Nhứt-Thiết-Trí, là Nhứt-Thiết-Kiến, là Trụ-Vô-Ngại, là Ðạt-Chư-Cảnh, là Nhứt-Thiết-Pháp Tự-Tại.”

Bực Bồ-Tát nầy vào khắp tất cả thế-giới mà không chấp trước thế-giới, vào khắp tất cả chúng-sanh-giới mà không thấy tướng chúng-sanh, vào khắp tất cả thân mà nơi thân được vô-ngại, vào khắp tất cả pháp-giới, mà biết pháp-giới là vô-biên, gần-gũi tất cả tam-thế chư Phật, thấy rõ tất cả pháp của chư Phật, khéo nói tất cả văn-tự, thấu rõ tất cả giả danh, thành-tựu đạo thanh-tịnh của tất cả Bồ-Tát, an-trụ tất cả hạnh sai-biệt của Bồ-Tát, trong một niệm được khắp tất cả pháp tam-thế, nói khắp tất cả giáo-pháp của chư Phật, chuyển khắp tất cả pháp-luân bất-thối, nơi quá-khứ, vị-lai, hiện-tại mỗi mỗi đời chứng khắp tất cả đạo bồ-đề, nơi trong mỗi mỗi bồ-đề nầy rõ khắp chỗ thuyết pháp của tất cả Phật.

Trên đây là môn pháp-tướng của chư Bồ-Tát, là môn trí-giác của chư Bồ-Tát, là môn nhứt-thiết-chủng-trí vô-thắng-tràng, là môn các hạnh-nguyện của Phổ-Hiền Bồ-Tát, là môn mãnh-lợi thần-thông thệ-nguyện, là môn nhứt-thiết tổng-trì biện-tài, là môn tam-thế chư-pháp sai-biệt, là môn nhứt-thiết chư Phật thị-hiện, là môn dùng nhứt-thiết-trí an lập tất cả chúng-sanh, là môn dùng Phật thần-lực nghiêm-tịnh tất cả thế-giới.

 

“If enlightening beings enter these concentrations, they attain cosmic

power that has no end; they are enabled to travel through space without

hindrance; they attain the rank of spiritual sovereignty, with immeasur-

able independence and command, like being coronated and enthroned

in the world; they attain boundless knowledge comprehending all; they

attain vast powers, ten kinds perfectly fulfilled; they develop noncon-

tentious hearts and enter dispassionate tranquillity; they are compassion-

 

Page 818 - The Flower Ornament Scripture

 

ate and fearless as lions; they are heroes of knowledge and wisdom and

light the bright lamp of truth. All their merits and virtues cannot be fully

told of — no hearers of self-enlightened ones can conceive of them. They

attain knowledge of the realm of reality and abide in infinity, yet are

able to discourse in various ways according to worldly conventions;

they abide in formlessness, yet can easily penetrate the characteristics

of things. They attain the treasury of inherent purity and are born in

the pure house of the enlightened. They skillfully open up various differ-

ent gates of teaching, yet by means of wisdom they know that nothing

exists. They are expert at knowing proper timing and always carry out

the giving of teaching to enlighten everyone. They care for all beings

and purify them all. By knowledge of expedient means they demon-

strate the attainment of buddhahood, yet they always carry out the prac-

tices of enlightening beings without end. Entering the realm of means

of universal knowledge, they manifest various great spiritual powers.

Therefore, Universally Good, you should now analyze and expound the

ten great concentrations of all enlightening beings. All in this assembly

want to hear about this.”

Nếu Bồ-Tát nhập đại tam-muội nầy được pháp-giới-lực vô-cùng-tận, được hư-không-hạnh vô-ngại, được Pháp-Vương-Vị vô-lượng tự-tại như ngôi quán-đảnh thọ chức của thế-gian, được vô-biên-trí thông đạt tất cả, được quảng-đại-lực viên-mãn mười thứ, thành tâm vô-tránh nhập tịch-diệt-tế, đại-bi vô-úy dường như sư-tử, là trượng-phu trí-huệ thắp đèn chánh-pháp sáng, khen không thể hết tất cả công-đức, hàng Thanh-Văn Duyên-Giác chẳng nghĩ bàn đến được.

Bồ-Tát nầy được Pháp-giới-trí, trụ vô-động-tế mà hay tùy khai diễn các pháp. Trụ nơi vô-tướng khéo vào pháp tướng. Ðược tự-tánh thanh-tịnh-tạng sanh nhà Như-Lai thanh-tịnh, khéo mở các pháp-môn sai-biệt mà dùng trí-huệ rõ vô-sở hữu. Khéo biết thời tiết để thường thật hành pháp-thí khai ngộ tất cả, gọi là Trí-Giả. Nhiếp khắp chúng-sanh đều làm cho thanh-tịnh. Dùng trí phương-tiện thị-hiện thành phật-đạo mà thường tu hành hạnh Bồ-Tát không cùng tận. Nhập cảnh giới nhứt-thiết-trí phương-tiện thị-hiện các môn thần-thông quảng-đại.

Vì thế nên nầy Phổ-Hiền! Nay ngươi phải nên phân-biệt nói rộng mười đại tam-muội của tất cả Bồ-Tát. Nay chúng-hội nầy đều mong được nghe“.

 

Then the enlightening being Universally Good, receiving the direc-

tive of the Enlightened One, looked at Universal Eye and the other en-

lightening beings and said to them, “Offspring of Buddha, what is the

great enlightening beings’ concentration of universal light? Here the

enlightening beings have ten kinds of inexhaustible qualities: inexhaust-

ible knowledge of the buddhas’ emergence in the world; inexhaustible

knowledge of the metamorphoses of beings; inexhaustible knowledge

of the world’s being like a reflection; inexhaustible knowledge penetrat-

ing deeply into the realm of reality; inexhaustible knowledge skillfully

dealing with enlightening beings; inexhaustible knowledge of the non-

regression of enlightening beings; inexhaustible knowledge observing

the meanings of all principles; inexhaustible knowledge of skillful main-

tenance of mental power; inexhaustible knowledge abiding in the vast

spirit of enlightenment; inexhaustible knowledge abiding by all en-

lightened teachings and the willpower of omniscience. These are called

the ten inexhaustible qualities of great enlightening beings.

Bấy giờ Phổ-Hiền Bồ-Tát thừa ý-chí của Như-Lai, quán sát Phổ-Nhãn và chúng Bồ-Tát mà nói rằng:

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy có mười pháp-môn vô-tận.

Ðây là mười: một là chư Phật xuất-hiện trí vô-tận, hai là chúng-sanh biến-hóa trí vô-tận, ba là thế-giới như ảnh trí vô-tận, bốn là thâm nhập pháp-giới trí vô-tận, năm là thiện nhiếp bồ-tát trí vô-tận, sáu là Bồ-Tát bất thối trí vô-tận, bảy là thiện quán nhứt-thiết pháp-nghĩa trí vô-tận, tám là thiện trì tâm-lực trí vô-tận, chín là trụ quảng đại bồ-đề tâm trí vô-tận, mười là trụ nhứt-thiết phật-pháp nhứt-thiết-trí nguyện-lực trí vô-tận.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy phát mười môn vô-biên-tâm.

 

“These great enlightening beings awaken ten kinds of boundless will:

they awaken the boundless will to liberate all sentient beings, the bound-

less will to attend all buddhas, the boundless will to provide for all bud-

dhas, the boundless will to see all buddhas, the boundless will to receive

and hold all Buddha teachings without forgetting any, the boundless

will to manifest the infinite spiritual metamorphoses of all buddhas, the

boundless will not to abandon any enlightening practices to attain en-

lightened power, the boundless will to enter into the subtle realm of all-

knowledge and explain all Buddha teachings, the boundless will to enter

into the inconceivable vast realm of buddhahood, the boundless will to

develop profound aspiration for the buddhas’ powers of elucidation and

receive all Buddha teachings, the boundless will to manifest all kinds of

free bodies and enter the circles of all enlightened ones.

 

Page 819 - The Ten Concentrations

 

“These enlightening beings have ten kinds of knowledge of differen-

tiation of entry into concentration: entering into concentration in the

east and emerging in the west, entering in the west and emerging in the

east, entering in the south and emerging in the north, entering in the

north and emerging in the south, entering in the northeast and emerging

in the southwest, entering in the southwest and emerging in the north-

west, entering in the southwest and emerging in the northeast, entering

in the northwest and emerging in the southeast, entering in the south-

east and emerging in the northwest, entering in the nadir and emerging

in the zenith, entering in the zenith and emerging in the nadir.

Ðây là mười: một là phát tâm vô-biên độ thoát tất cả chúng-sanh, hai là phát tâm vô-biên thừa sự tất cả chư Phật, ba là phát tâm vô-biên cúng-dường tất cả chư Phật, bốn là phát tâm vô-biên thấy khắp tất cả chư Phật, năm là phát tâm vô-biên thọ-trì tất cả phật-pháp chẳng quyên mất, sáu là phát tâm vô-biên thị-hiện vô-lượng thần-biến của tất cả chư Phật, bảy là phát tâm vô-biên vì được phật-lực nên chẳng bỏ tất cả bồ-đề hạnh, tám là phát tâm vô-biên nhập khắp cảnh-giới vi-tế của nhứt-thiết-trí diễn thuyết tất cả phật-pháp, chín là phát tâm vô-biên nhập khắp cảnh giới quảng đại bất-tư-nghì của Phật, mười là phát tâm vô-biên ham thích biện-tài của Phật và lãnh thọ các phật-pháp, thị-hiện những thân tự-tại vào trong chúng-hội đạo-tràng của tất cả Như-Lai, mười là phát tâm vô-biên ham thích biện-tài của Phật và lãnh thọ các phật-pháp, thị-hiện những thân tự-tại vào trong chúng-hội đạo-tràng của tất cả Như-Lai.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy có mười môn nhập tam-muội sai-biệt-trí.

Ðây là mười : một là đông-phương nhập định tây-phương khởi, hai là tây-phương nhập định đông-phương khởi, ba là nam-phương nhập định bắc-phương khởi, bốn là bắc-phương nhập định đông-phương khởi, năm là đông-bắc-phương nhập định tây-nam-phương khởi, sáu là tây-nam-phương nhập định đông-bắc-phương khởi, bảy là tây-bắc-phương nhập định đông-nam-phương khởi, tám là đông-nam-phương nhập định tây-bắc-phương khởi, chín là hạ-phương nhập định thượng-phương khởi, mười là thượng-phương nhập định hạ-phương khởi.

 

“These enlightening beings have ten kinds of knowledge of skills in

entry into great concentration: they make a billion-world universe a

single lotus blossom and appear sitting cross-legged on this lotus blos-

som, covering it entirely, and in the body manifest another billion-

world universe, wherein there are ten billion quadruplex earths, in each

of which they manifest ten billion bodies, each body entering into one

hundred sextillion billion-world universes, in each of the quadruplex

worlds of which they manifest one hundred sextillion enlightening

beings engaged in practice, the practice of each enlightening being pro-

ducing one hundred sextillion certain understandings, each certain

understanding causing one hundred sextillion pofentials to be fulfilled,

each pofential developing into the nonregressive work of one hundred

sextillion enlightening ways: yet the physical manifestations are neither

one nor many, and not mixed up in entry into concentration or emer-

gence from concentration. It is like the case of the titan king Rahula,

whose original body is seven hundred leagues tall, while his transformed

body is 168,000 leagues tall; the half of his body emerging from the

ocean is just level with the polar mountain Sumeru. Though that titan

king transforms his body into a colossus, that does not destroy his origi-

nal form — all the psychophysical elements are the same, his mind is not

disturbed, he does not think of his transformed body as other or of his

original body as not himself. The body he was born with is always bliss-

ful, and his transformed body is always manifesting all kinds of miracu-

lous powers. The titan king has greed, ill-will, and delusion, and is full

of pride and conceit, and yet is able to transform his body in this way —

how much the more so the enlightening beings who profoundly realize

that mental states are like illusions, that all beings are like dreams, that

the appearance in the world of all buddhas is like reflected images, that

all worlds are like magical productions, that all speech is like echoes:

they see reality as is and have reality as their body, knowing all things

are inherently pure, realizing that the body and mind have no real sub-

stance; their bodies are omnipresent in infinite realms and by the great

light of buddha-knowledge purify and practice all the deeds of enlight-

ening beings.

 

“Enlightening beings in this concentration transcend the world and

are detached from the world; nothing can disturb them or overpower

them. Just as when a monk contemplates inside the body and dwells in

 

Page 820 - The Flower Ornament Scripture

 

the view of impurity, seeing the body as impure, so do enlightening

beings in this concentration observe the reality body, seeing all worlds

enter the body, therein seeing all mundane realms and phenomena with-

out any attachment to them. This is called the great enlightening beings’

practical knowledge of the first great concentration, of universal light.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy có mười môn trí thiện-xảo nhập đại tam-muội.

Ðây là trí thiện-xảo nhập phổ-quang-minh đại tam-muội thứ nhứt của đại Bồ-Tát:

Ðại Bồ-Tát lấy Ðaị-Thiên thế-giới làm một liên-hoa, hiện thân ngồi kiết-già khắp trên liên-hoa nầy. Trong thân lại hiện đại-thiên thế-giới, trong đó có trăm ức tứ thiên-hạ, mỗi mỗi tứ thiên-hạ hiện trăm ức thân, mỗi mỗi thân nhập trăm ức trăm ức Ðại-Thiên thế-giới. Nơi thế-giới nầy, mỗi mỗi tứ thiên-hạ hiện trăm ức Bồ-Tát tu hành. Mỗi mỗi Bồ-Tát tu hành phát sanh trăm ức trăm ức thắng-giải quyết-định. Mỗi mỗi quyết-định-giải làm cho trăm ức trăm ức căn-tánh viên-mãn. Mỗi mỗi căn tánh thành-tựu trăm ức trăm ức pháp hạnh bất-thối của Bồ-Tát.

Những thân đã thị-hiện đây chẳng phải một, chẳng phải nhiều. Nhập định và xuất định không bị lầm loạn.

Chư Phật-tử! Như Lai-Hầu A-Tu-La Vương, bổn-thân cao bảy trăm do-tuần, hóa hình cao mười sáu vạn tám ngàn do-tuần, đứng giữa đại-hải lộ nửa thân cao ngang đỉnh núi Tu-Di. Dầu hóa thân cao mười sáu vạn tám ngàn do-tuần, nhưng bổn thân của A-Tu-La Vương vẫn không hư hoại, các uẩn xừ giới đều như cũ, tâm không lầm loạn, nơi thân biến-hóa không nghĩ là thân khác, cũng không nghĩ bổn-thân là chẳng phải mình. Bổn thân luôn hưởng thọ các sự vui, mà thân biến-hóa thường hiện các thứ tự-tại thần-thông oai-lực.

Chư Phật-tử! A-Tu-La Vương có tham sân si, còn đủ tánh kiêu-mạn còn có thể biến hiện thân mình như vậy, huống là đại Bồ-Tát đã thân liễu đạt tâm pháp như huyễn, thế-gian đều như mộng, chư Phật xuất thế đều như bóng hình, tất cả thế-giới dường như biến-hóa, ngôn ngữ âm thanh đều như vang, đã thấy pháp chơn-thiệt, dùng pháp như-thiệt làm thân mình, biết tất cả pháp bổn-tánh thanh-tịnh, rõ biết thân tâm không có thiệt thể, thân mình ở khắp vô-lượng cảnh-giới, dùng Phật-trí quang-minh quảng đại để tịnh tu tất cả hạnh bồ-đề.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ trong tam-muội nầy vượt quá thế-gian, xa lìa thế-gian. Không bị mê loạn, không ai che chướng được.

Chư Phật-tử! Như Tỳ-Kheo quán-sát thân mình trụ nơi quán bất-tịnh, thấy kỹ thân mình đều là bất-tịnh.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy quán sát pháp-thân thấy các thế-gian vào khắp trong thân mình, trong đó thấy rõ tất cả thế-gian và pháp thế-gian mà trọn không chấp trước. Trên đây là trí thiện-xảo nhập phổ-quang-minh tam-muội thứ nhứt.

 

“What is the great enlightening beings’ concentration of subtle light?

Here enlightening beings can enter as many billion-world universes as

there are atoms in a billion-world universe, and in each world manifest

as many bodies as atoms in a billion-world universe, each body emitting

as many lights as atoms in a billion-world universe, each light revealing

as many colors as atoms in a billion-world universe, each color lighting

as many worlds as atoms in a billion-world universe, in each world pac-

ifying as many beings as atoms in a billion-world universe. The enlight-

ening beings know all the various dissimilarities of these worlds: that is,

the clutter and pollution of worlds, the purity and cleanness of worlds,

the causes of worlds, the structures of worlds, the concomitants of worlds,

the colors of lights of worlds, the comings and goings of worlds — the

enlightening beings know all these and enter all these, and these worlds

also enter the bodies of the enlightening beings, yet the worlds have no

mixup or confusion and the various phenomena do not disintegrate or

vanish either.

Ðây là diệu-quang-minh đại tam-muội thứ hai của đại Bồ-Tát:

Ðại Bồ-Tát nầy có thể nhập Ðại-Thiên thế-giới vi-trần-số Ðại-Thiên thế-giới. Nơi mỗi mỗi thế-giới hiện Ðại-Thiên thế-giới vi-trần-số thân. Mỗi mỗi thân phóng Ðại-Thiên thế-giới vi-trần-số quang-minh. Mỗi mỗi quang-minh hiện Ðại-Thiên thế-giới vi-trần số màu sắc. Mỗi mỗi màu sắc chiếu Ðại-Thiên thê-giới vi-trần-số thế-giới. Trong mỗi mỗi thế-giới điều-phục Ðại-Thiên thế-giới vi-trần-số chúng-sanh.

Những thế-giới nầy nhiều loại chẳng đồng, Bồ-Tát điều biết rõ, đều nhập trong đó. Những thế-giới đó cũng đều đến nhập nơi thân của Bồ-Tát, dầu vậy nhưng những thế-giới đó vẫn không tạp loạn, các pháp cũng chẳng hoại diệt.

 

“It is like when the sun comes out and circles the polar mountain,

illumining the mountains made of seven precious substances: on those

mountains of seven precious substances and in the valleys in between

them are light beams clearly shining — the sunbeams on the jewel moun-

tains all appear in the lights of the valleys, and the sunbeams in the val-

leys all appear in the lights of the mountains: in this way they mutually

reflect back and forth. Sometimes it is said that the sunbeams emerge

from the mountains of seven precious substances, sometimes it is said

that the sunbeams emerge from the valleys between the mountains;

sometimes it is said that the sunlight enters the mountains, sometimes it

is said that the sunlight enters the valleys — but the sunbeams reflect back

and forth boundlessly; their nature is not existent, not nonexistent, not

abiding in the mountains, not apart from the mountains, not dwelling

in the water, not apart from the water. So it is also with enlightening

beings in this vast concentration of subtle light: they do not dissolve the

features of the structure of the world, do not annihilate the natures of

the phenomena of the world, do not dwell within the world or outside

the world; they do not discriminate anything in any world, yet do not

destroy the features of worlds, they see all things as one form which is

formless, and yet do not destroy the identities of things — they abide in

real Thusness, never leaving it.

Chư Phật-tử! Ví như mặt nhựt mọc lên chiếu núi Tu-Di, chiếu bảy Bửu-Sơn. Bảy Bửu-Sơn và khoảng giữa Bửu-Sơn đều có quang ảnh hiển-hiện rõ ràng. Bóng mặt nhựt trên Bửu-Sơn đều hiển-hiện trong bóng giữa khoảng Bửu-Sơn. Bóng mặt nhựt giữa khoảng bảy Bửu-Sơn cũng đều hiển-hiện trong bóng mặt nhựt trên Bửu-Sơn. Xoay vần hiện bóng lẫn nhau như vậỵ

Có người nói bóng mặt nhựt hiện ra nơi bảy Bửu-Sơn, có người nói bóng mặt nhựt hiện ra nơi khoảng giữa bảy Bửu-Sơn. Có người nói bóng mặt nhựt nhập vào bảy Bửu-Sơn, có người nói bóng mặt nhựt nhập vào khoảng giữa bảy Bửu-Sơn. Nhưng bóng mặt nhựt nầy chiếu hiện lẫn nhau không có ngằn mé, thể-tánh chẳng phải có cũng lại chẳng phải không. Chẳng ở nơi Bửu-Sơn cũng chẳng rời Bửu-Sơn, chẳng trụ nơi nước cũng chẳng rời nước.

Chư Phật-tử! Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi diệu-quang-minh đại tam-muội, chẳng hư hoại tướng an lập của thế-gian, chẳng diệt mất tự-tánh các pháp thế-gian, chẳng trụ trong thế-giới, chẳng trụ ngoài thế-giới. Ðối với

Thế-giới không chỗ phân-biệt, cũng chẳng hư hoại tướng thế-giới. Quán tất cả pháp nhứt tướng vô-tướng cũng chẳng hư hoại tự-tánh các pháp. Trụ luôn nơi tánh chơn-như chẳng hề bỏ rời.

 

“It is like a magician, expert in magical arts, standing at a crossroads

performing magic tricks: in one day, in the space of a moment, he may

manifest a day or a night, or he may make it appear to be seven days and

nights, or a fortnight, a month, a year, a century; according to desire, he

 

Page 821 - The Ten Concentrations

 

can manifest the appearance of cities, towns, villages, springs, streams,

rivers, seas, sun, moon, clouds, rain, palaces, mansions, houses, all of this

complete. Yet he does not destroy the original one day or one hour by

making it appear that years have passed, and the brevity of the actual

time does not destroy the appearance of the passage of days, months,

or years. The illusory appearances clearly show, yet the actual time is

not extinguished. In the same way great enlightening beings, entering

this vast concentration of subtle light, manifest countless worlds entering

into one world, each of those countless worlds having earth, water, fire,

and air, oceans and mountains, cities and towns, groves and houses,

abodes of various kinds of beings complete with all kinds of adornments;

they have realms of desire, of form, and of formlessness, solar systems

and galaxies, acts and consequences, death in one place and rebirth in

another, all the times and seasons of all worlds — moments, days, nights,

fortnights, months, years, centuries, eons of becoming and eons of decay,

polluted lands, clean lands, big lands, small lands, buddhas appearing

therein, in buddha-lands that are pure, with circles of enlightening beings

and autonomous spiritual powers teaching sentient beings; every place

in those lands is filled with countless people and various beings of dif-

ferent forms and conditions, immeasurable, boundless, inconceivable,

past, future, and present, the power of pure deeds producing infinite

jewels of supreme refinement. They show all such things in one world,

wherein the enlightening beings all see clearly, entering into all, observing

all, contemplating all, comprehending all, knowing all truly by means

of inexhaustible knowledge. The multiplicity of the worlds does not de-

stroy this one world, and the singleness of this world does not destroy the

multiplicity of those worlds. Why? Because enlightening beings know

all phenomena are selfless, they are said to have penetrated the principle

of hfelessness and noncreation. Because enlightening beings diligently

cultivate noncontention in all worlds, they are said to abide in the prin-

ciple of selflessness. Because enlightening beings see all bodies as they

really are, all deriving from conditions, they are said to abide in the prin-

ciple of nonexistence of beings. Because enlightening beings know that

everything which is born and passes away comes from causes, they are

said to abide in the principle of nonexistence of persons. Because enlight-

ening beings know the fundamental nature of all things is equal, they are

said to abide in the principle of nonexistence of mental productions or

the human being. Because enlightening beings know the fundamental

nature of all things is still, they are said to abide in the principle of still-

ness. Because enlightening beings know that all things are uniform, they

are said to abide in the principle of nondiscrimination. Because enlight-

ening beings know the realm of reality does not have various differen-

tiated phenomena, they are said to abide in the principle of inconceiv-

ability. Because enlightening beings diligently cultivate all liberative

means and skillfully pacify beings, they are said to abide in the principle

of great compassion.

Chư Phật-tử! Ví như nhà huyễn-thuật, biết giỏi về huyễn-thuật làm các sự huyễn nơi ngã tư đường, trong một ngày hay khoảng giây lát, hoặc hiện một ngày, hoặc hiện một đêm, hoặc hiện làm bảy ngày, bảy đêm, nửa tháng, một tháng, một năm, trăm năm. Tùy theo ý muốn, nhà huyễn-thuận nầy hiện ra thành ấp, xóm, làng, suối, ao, sông, biển, mặt nhựt, mặt nguyệt, mây, mưa, cung điện, nhà cửa.

Chẳng vì huyễn hiện trải qua cả tháng cả năm mà hư hoại một ngày hay một giờ căn-bổn. Cũng chẳng vì thời-gian căn-bổn ngắn ngủi mà hư hoại năm tháng huyễn hiện. Tướng huyễn hiện rõ, ngày giờ căn-bổn không mất.

Cũng vậy, Ðại Bồ-Tát nhập diệu-quang-minh đại tam-muội nầy hiện vô-số thế-giới vào một thế-giới. Vô-số thế-giới đó, mỗi mỗi thế-giới đều có đất, nước, gió, lửa, đại-hải, các núi, thành ấp, vườn rừng, nhà cửa, thiên-cung, long-cung, bát bộ cung-điện, đủ cả mọi sự trang-nghiêm. Cũng có ba cõi: cõi dục, cõi sắc, cõi vô-sắc, Tiểu-Thiên thế-giới, Ðại-Thiên thế-giới, nghiệp-hành quả-báo, chết đây sanh kia, tất cả thời-tiết của thế-gian: giờ, phút, ngày, đêm, tháng, năm, kiếp thành, kiếp hoại, cõi nước thanh-tịnh, chúng Bồ-Tát chầu chực thần-thông tự-tại, giáo-hóa chúng-sanh. Khắp nơi trong các cõi nước đó có vô-lượng nhơn-chúng khác loài khác tướng, vô-lượng vô-biên chẳng thể nghĩ bàn. Nghiệp-lực thanh-tịnh thuở quá khứ vị-lai hiện-tại xuất sanh vô-lượng trân-bửu thượng-diệu. Những việc như trên đều thị hiện đủ cả vào nơi một thế-giới.

Ðại Bồ-Tát ở nơi đây đều thấy rõ khắp cả; vào khắp, xem khắp, nghĩ khắp, rõ khắp. Dùng trí vô-tận đều biết như thiệt. Chẳng vì những thế-giới kia nhiều mà hư-hoại một thế-giới nầy. Chẳng vì một thế-giới nầy mà hư-hoại nhiều thế-giới kia.

Tại sao vậy? Vì Bồ-Tát biết tất cả pháp đều là vô-ngã. Ðây gọi là nhập vô-mạng-pháp vô-tác-pháp.

Vì Bồ-Tát nơi tất cả thế-gian siêng tu hành pháp vô-tránh nên gọi là bực an-trụ pháp vô-ngã.

Vì Bồ-Tát như thiệt thấy tất cả thân đều từ duyên khởi nên gọi là bực an-trụ pháp vô-chúng-sanh.

Vì Bồ-Tát biết tất cả pháp sanh diệt đều từ nhơn mà sanh nên gọi là bực an-trụ pháp vô-bổ-đặc-dà-la.

Vì Bồ-Tát biết các pháp bổn-tánh bình-đẳng nên gọi là bực an-trụ pháp vô-ý-sanh vô-ma-nạp-bà.

Vì Bồ-Tát biết các pháp bổn-tánh tịch-tịnh nên gọi là bực an-trụ pháp tịch-tịnh.

Vì Bồ-Tát biết các pháp nhứt tướng nên gọi là bực an-trụ pháp vô-phân-biệt.

Vì Bồ-Tát biết pháp-giới không có các thứ pháp sai biệt nên gọi là bực an-trụ pháp bất-tư-nghì.

Vì Bồ-Tát siêng tu tất cả phương-tiện giỏi điều phục chúng-sanh nên gọi là bực an-trụ pháp đại-bi.

 

Page 822 - The Flower Ornament Scripture

 

“In this way enlightening beings can put countless worlds into one

world, know the various differences of countless beings, see the indi-

vidual procedures of countless enlightening beings, and observe count-

less buddhas appearing here and there, able to absorb the teachings ex-

pounded by those buddhas, also seeing themselves there practicing them;

without leaving here, they appear to be there, and without leaving there,

they appear to be here, this body and that body being undifferentiable,

because they are in the realm of reality. They always practice contempla-

tion earnestly, unceasingly, never abandoning wisdom, because they do

not regress.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát có thể đem vô-số thế-giới nhập vào một thế-giới, biết vô-số chúng-sanh nhiều loại khác nhau, thấy vô-số Bồ-Tát đều phát tâm, xem vô-số chư Phật xuất hiện mọi nơi. Chư Phật đây diễn nói bao nhiêu chánh-pháp, các Bồ-Tát đây đều lãnh thọ cả. Cũng thấy thân mình tu hành trong các đạo-tràng đó.

Dầu vậy, nhưng chẳng bỏ nơi đây mà thấy chỗ kia, cũng chẳng bỏ chỗ kia mà thấy tại đây. Thân kia, thân đây không có sai biệt, vì nhập pháp-giới vậy.

Thường siêng quán-sát không thôi nghĩ chẳng bỏ rời trí-huệ, vì chẳng thối chuyển vậy.

 

“It is like a magician in a given place practicing the arts of illusion: he

does not destroy his actual place by the illusory place, and does not des-

troy the actual day by the illusory day. In the same way, enlightening

beings manifest the existence of a land where there is no land, and mani-

fest the nonexistence of a land where there is a land; where there are sen-

tient beings they manifest nonexistence of sentient beings, and where

there are no sentient beings they manifest the existence of sentient beings;

where there is no form they manifest form, and where there is form

they manifest formlessness — the beginning does not disarray the after-

math, and the aftermath does not disarray the beginning. The enlight-

ening beings know that all the things of the world are like this, the same

as illusions: knowing phenomena are illusory, they know knowledge is

illusory; because they know knowledge is illusory, they know action is

illusory. Once they know that knowledge is illusion and action is illu-

sion, they develop illusion knowledge, observing all actions. Just as the

illusions of the world do not manifest their illusions outside of their

place, and do not have a place outside of illusion, in the same way great

enlightening beings do not enter the world outside of emptiness and also

do not enter emptiness outside of the world. Why? Because emptiness

and the world have no difference. Living in the world is also living in

emptiness. Great enlightening beings are able to perceive and cultivate

the various different adorning activities of all worlds within emptiness.

In a single instant they are able to know countless worlds, becoming or

decaying, and also know the continuity and succession of all ages. They

are able to manifest countless ages in a single instant without enlarging

the instant.

Như là huyễn-thuật ở một nơi nào đó hiện các sự huyễn, chẳng vì nơi hiện huyễn-sự mà hư hoại bổn-xứ, chẳng vì thời-gian huyễn mà hư hoại ngày giờ căn-bổn.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát nơi không có quốc-độ hiện ra quốc-độ. Nơi có quốc-độ hiện không quốc-độ. Nơi có chúng-sanh hiện không chúng-sanh, nơi không chúng-sanh hiện có chúng-sanh. Không sắc hiện có sắc, có sắc hiện không sắc. Trước chẳng làm loạn sau, sau chẳng làm loạn trước.

Ðại Bồ-Tát biết tất cả pháp thế-gian đều đồng như huyễn hóa. Vì biết pháp huyễn nên biết trí huyễn. Vì biết trí huyễn nên biết nghiệp huyễn.

Ðã biết trí huyễn và nghiệp huyễn nên khởi huyễn-trí xem tất cả nghiệp như là huyễn-thuật thế-gian. Chẳng xứ mà hiện huyễn, cũng ở ngoài bổn chẳng ở ngoài huyễn mà có bổn-xứ.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát chẳng ở ngoài hư không mà nhập thế-gian, cũng chẳng ở ngoài thế-gian mà nhập hư-không. Tại sao vậy? Vì hư không và thế-gian không sai biệt, trụ nơi thế-gian cũng trụ nơi hư-không.

Ðại Bồ-Tát ở trong hư-không hay thấy hay tu tất cả công nghiệp sai biệt diệu trang-nghiêm của thế-gian. Khoảng một niệm đều rõ biết được vô-số thế-giới hoặc thành hoặc hoại, cũng biết các kiếp tuần-tự nối tiếp. Trong khoảng một niện hiện vô-số kiếp, nhưng cũng chẳng làm cho một niệm đó rộng lớn ra.

 

“Great enlightening beings attain the illusion knowledge of incon-

ceivable liberation, arrive at the other shore, abide in the realm of illu-

sion, and enter the illusions of the world. They think of all things as like

illusions, do not oppose the illusory world, have perfect knowledge of

illusion, comprehend that past, present, and future are not apart from

illusion, and definitively realize the boundlessness of mind. Like the en-

lightened ones, they abide in knowledge of illusoriness, their minds

equanimous; they know all worlds are like illusions, and they have no

attachments anywhere, having no self or possessions. Just as the magician

creates illusory phenomena, though he does not live with those illusory

 

Page 823 - The Ten Concentrations

 

phenomena, yet has no confusion about illusory phenomena, in the same

way the great enlightening beings know all things reach the other shore,

and in their minds they do not imagine that they are able to enter into

things, and they have no confusion about things. This is the knowledge

of the skill of the enlightening beings’ second great concentration, of

subtle light.

Ðại Bồ-Tát được huyễn-trí giải-thoát bất-tư-nghì, đến nơi bỉ ngạn, trụ nơi huyễn-tế, nhập ở huyễn số thế-gian, tư-duy các pháp thảy đều như huyễn, chẳng trái huyễn thế, cùng tận nơi huyễn-trí, rõ biết tam-thế cùng huyễn không khác, thông đạt quyết định, tâm không ngằn mé.

Như chư Như-Lai trụ trí như huyễn, tâm Phật bình-đẳng. Cũng vậy, đại Bồ-Tát biết các thế-gian thảy đều như huyền, với tất cả chỗ đều không chấp trước, không có ngã sở.

Như là huyễn-thuật hiện các sự huyễn, dầu chẳng đồng ở với các huyễn-sự đó, nhưng vẫn không mê lầm đối với các huyễn-sự.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát, biết tất cả pháp đến rốt ráo bỉ-ngạn, tâm chẳng chấp ngã hay nhập nơi pháp, cũng chẳng lầm loạn nơi các pháp.

Trên đây là trí thiện-xảo diệu-quang-minh đại tam-muội thứ hai của đại Bồ-Tát.

 

“What is great enlightening beings’ concentration of spiritual power

successively journeying to the buddha-lands? Here the great enlight-

ening beings pass countless worlds to the east, and also pass as many

worlds as atoms in that many worlds: in those worlds they enter this con-

centration, maybe entering for an instant, or for a moment, or entering

continuously, or entering in the morning, or at midday, or in the after-

noon, or in the evening, or at night, or after midnight, or entering for

one day, or for five days, or for a fortnight, or for a month, or for a year,

or for a century, or for a millennium, or for a hundred millennia, or for

a hundred million years, or for ten trillion years, or for an octillion years,

or for one eon, or for a hundred eons, or for a hundred thousand eons,

or for an octillion eons, or for countless eons, or for measureless eons,

or for boundless eons, or for incomparable eons, or for innumerable

eons, or for unaccountable eons, or for unthinkable eons, or for immea-

surable eons, or for unspeakable eons, or for untold eons. As for the

various dissimilarities — of far and near, of phenomena or time, and so

on — the enlightening beings do not create discriminations in regard to

them; their minds are not obsessed with them; they do not take them

to be dual or nondual, universal or particular. Though they are aloof

from these discriminations, yet by expedient techniques of spiritual

powers, when they arise from concentration they remember everything

and reach the ultimate end. It is like, for example, the sun going around

giving light, never stopping day or night; the emergence of the sun is

called day and the disappearance of the sun is called night — it is not

born with the day and does not perish at night. In the same way the great

enlightening being enters concentration of spiritual power in countless

worlds, and having entered concentration, clearly sees those countless

worlds. This is called the technical knowledge of the third great concen-

tration of great enlightening being, the great concentration of spiritual

power successively traveling to buddha-lands.

(1) Chư Phật-tử! Thế nào là thứ-đệ biến vãng chư Phật quốc-độ thần-thông đại tam-muội của đại Bồ-Tát?

Ðại Bồ-Tát này qua vô-số thế-giới phương đông, lại qua vô-số thế-giới vi-trần-số thế-giới, nơi các thế-giới đó nhập tam-muội nầy. Hoặc sát-na nhập, hoặc giây lát nhập, hoặc nối tiếp nhập. Hoặc sáng, hoặc trưa, hoặc chiều nhập. Hoặc đầu hôm, giữa đêm, hoặc cuối đêm nhập. Hoặc nhập một ngày, hoặc năm ngày, hoặc nửa tháng, một tháng. Hoặc nhập một năm, trăm năm, ngàn năm. Hoặc nhập trăm ngàn năm, ức năm, trăm ngàn ức năm, trăm ngàn na-do-tha ức năm. Hoặc nhập một kiếp, trăm kiếp, trăm ngàn kiếp, trăm ngàn na-do-tha ức kiếp. Hoặc nhập vô số kiếp, vô lượng kiếp, vô biên kiếp, vô đẳng kiếp. Hoặc nhập bất-khả-sổ kiếp, bất-khả-xưng kiếp, bất-khả-tư kiếp, bất-khả-lượng kiếp, bất-khả-thuyết kiếp, bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết kiếp. Hoặc lâu, hoặc gần, hoặc pháp, hoặc thời-gian các loại chẳng đồng.

Với những sự trên đây, Bồ-Tát chẳng sanh lòng phân-biệt, chẳng nhiễm trước, chẳng cho là khác, chẳng cho là không khác, chẳng cho là khắp, chẳng cho là riêng.

Dầu lìa sự phân-biệt, mnà Bồ-Tát dùng thần-thông phương-tiện từ tam-muội khởi, với các pháp chẳng quên chẳng mất, đến nơi rốt ráo.

Ví như mặt nhựt đi vòng soi sáng, ngày đêm không dừng. Mặt nhựt mọc gọi là ngày, mặt nhựt lặn gọi là đêm. Ban ngày mặt nhựt chẳng sanh, ban đêm mặt nhựt cũng chẳng mất.

Ðại Bồ-Tát nơi vô-số thế-giới nhập thần-thông tam-muội. Ðã nhập tam-muội, thấy rõ ngần ấy vô-số thế-giới cũng như vậy.

Trên đây là trí thiện-xảo thứ-đệ biến-vãng chư Phật quốc-độ thần-thông đại tam-muội thứ ba của đại Bồ-Tát.

 

“What is great enlightening beings’ concentration of action of the

pure profound mind? Here the enlightening beings know that embodi-

ments of Buddha are as numerous as all beings, and sec innumerable

buddhas, more than the number of atoms in countless worlds. To all

those buddhas they offer all kinds of fine fragrances, all kinds of beautiful

flowers, all kinds of canopies, vast as countless buddha-lands, all kinds of

exquisite adornments surpassing those of all worlds, all kinds of precious

substances, parks arrayed with all kinds of embellishments, treasuries

of countless jewels, food and drink produced by enlightened spiritual

power, surpassing that of all the heavens in flavor, and all the various

 

Page 824 - The Flower Ornament Scripture

 

superb offerings in all buddha-lands, which they are able to gather by

spiritual power. To each of those buddhas they pay utmost respect and

honor, prostrating themselves on the ground and asking for the Bud-

dha’s teaching, praising the impartiality ofBuddha, extolling the magni-

ficent virtues of the buddhas. They enter the great compassion that all

buddhas enter, attain the unhindered power that is equal in all buddhas,

and in a single instant seek the wondrous teaching from all buddhas. Yet

they do not apprehend, in regard to those buddhas, such signs as appear-

ance in the world or entry into ultimate nirvana. Just as the scattered,

stirring mind, distinguishing objects, does not know what the conditions

of mind’s arousal and quiescence are, in the same way, these great en-

lightening beings do not discriminate the characteristics of the appear-

ance and nirvana of buddhas.

 

“It is like a mirage in the daytime — it does not come from clouds or

lakes, it does not rest on land or water, neither exists nor does not exist,

is not good or bad, not pure or polluted, it cannot be drunk, cannot be

polluted, it neither has nor does not have substance, neither has nor does

not have taste. Through causes and conditions it manifests the appear-

ance of water, as perceived by the consciousness. When one looks at it

from afar it resembles water, and so one imagines there is water, but

when one approaches there is none, so the image of water naturally dis-

appears. Similarly the great enlightening beings do not apprehend forms

of the buddhas emerging in the world or entering nirvana: the charac-

teristics of existence or nonexistence of buddhas are discriminations of

the conceiving mind.

 

“This concentration is called the action of pure, profound mind.

The great enlightening being, after having entered this concentration,

emerges without forgetting, like someone awakening from sleep re-

membering what he has dreamed — even though when one is awake the

dream scenes are not there, still one can remember them. In the same

way the great enlightening beings enter this concentration, see buddhas

and hear teachings, then arise from concentration, yet remember it all

and use these teachings to enlighten all communities at enlightenment

sites, and adorn all buddha-lands; they clearly comprehend all the im-

measurable meanings and intentions, and all the means of teaching are

also purified. They light the torch of great wisdom and perpetuate the

seed of buddhahood. Their freedom from hesitation is complete, and

their powers of elucidation are inexhaustible; they reveal and expound

the treasury of the most profound Teaching. This is the technical knowl-

edge of the fourth great concentration of great enlightening beings, the

concentration of action of the pure, profound mind.

Chư Phật-tử! Thế nào là đại Bồ-Tát thanh-tịnh thân-tâm-hành đại tam-muội ?

Ðại Bồ-Tát nầy biết số thân chư Phật đồng với số chúng-sanh. Thấy vô-lượng Phật hơn số vi-trần trong vô-số thế-giới, Bồ-Tát đem các thứ hương, hoa, lọng, châu báu, đồ trang-nghiêm, ma-ni-bửu-tạng, nhẫn đến tứ-sự, tất cả đều thượng-diệu quảng đại hơn hẳn của các cõi trời để cúng-dường mỗi đức Phật.

Ðối với mỗi đức Phật, Bồ-Tát cung-kính tôn-trọng cúi đầu đảnh lễ thưa thỉnh phật-pháp, khen Phật bình-đẳng, ca ngợi công-đức quảng-đại của chư Phật. Nhập vào đại-bi của chư Phật, được sức vô-ngại bình-đẳng của chư Phật. Khoảng một niệm, cần cầu diệu-pháp khắp tất cả Phật. Nhưng với những tướng chư Phật xuất thế nhập diệt, đều vô-sở-đắc.

Như tâm tán-động liễu-biệt cảnh sở-duyên, tâm khởi, chẳng biết sở-duyên nào khởi, tâm diệt, chẳng biết sở-duyên nào diệt.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát nầy trọn chẳng phân-biệt tướng xuất thế cùng nhập niết-bàn của Như-Lai.

Chư Phật-tử! Như dương-diệm giữa ngày, chẳng phải từ mây sanh, chẳng phải từ ao sanh, chẳng ở trên đất, chẳng ở dưới nước, chẳng phải có chẳng phải không, chẳng phải thiện chẳng phải ác, chẳng phải trong chẳng phải đục, chẳng dùng uống rửa được, chẳng làm ô-uế được, chẳng phải có thể chất chẳng phải không thể chất, chẳng phải có vị chẳng phải không vị. Do vì nhơn duyên mà hiện tướng nước. Do thức phân biệt trông xa tợ nước mà sanh tưởng là nước, đến gần thời không có, tưởng nước tự mất.

Ðại Bồ-Tát đây cũng như vậy. Tướng Như-Lai xuất-thế và niết-bàn đều bất-khả-đắc. Chư Phật có tướng hay không tướng đều là tâm tưởng phân biệt.

Chư Phật-tử! Tam-muội nầy gọi là thanh-tịnh thâm-tâm-hành. Ðại Bồ-Tát ở nơi tam-muội nầy nhập rồi mà khởi, sau khi khởi chẳng mất.

Ví như có người từ giấc ngủ thức dậy nhớ sự chiêm-bao. Lúc thức dầu nhớ sự chiêm-bao. Lúc thức dầu không có cảnh-giới chiêm-bao nhưng vẫn có thể ghi nhớ chẳng quên.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát nhập tam-muội thấy Phật nghe pháp, sau khi xuất định ghi nhớ chẳng quên, rồi đem pháp đã được nghe giảng dạy lại tất cả chúng-hội trong đạo-tràng, trang-nghiêm tất cả quốc-độ chư Phật, vô lượng nghĩa thú đều được sáng suốt, tất cả pháp môn cũng đều thanh-tịnh, thắp đuốc đại-trí, làm lớn giống Phật, đầy đủ vô-úy, biện-tài chẳng cạn, khai thị diễn thuyết pháp-tạng thậm-thâm.

Trên đây là trí thiện-xảo thanh-tịnh thâm-tâm-hạnh đại tam-muội thứ tư của đại Bồ-Tát.

 

“What is great enlightening beings’ concentration of knowledge of

the stores of adornments of the past? Here great enlightening beings are

able to know the manifestations of the buddhas of the past. That is,

within the order of eons, the order of lands; within the order of lands,

the order of eons; within the order of eons, the order of buddhas’ appear-

 

Page 825 - The Ten Concentrations

 

ances; within the order of buddhas’ appearances, the order of teaching;

within the order of teaching, the order of inclinations; within the order

of inclinations, the order of faculties; within the order of faculties, the

order of training; within the order of training, the order of life spans of

Buddhas; within the order of life spans, they know the order of numbers

of trillions of years.

 

“Because these great enlightening beings gain such boundless knowl-

edge of order, they therefore know the past buddhas, therefore know

past lands, therefore know past teachings, therefore know past ages,

therefore know past phenomena, therefore know past minds, therefore

know past understandings, therefore know past beings, therefore know

past afflictions, therefore know past manners, therefore know past

purities.

 

“This concentration is called the pure treasury of the past; in a single

moment it can enter a hundred eons, a thousand eons, a hundred thou-

sand eons, an octillion eons, countless eons, measureless eons, boundless

eons, incomparable eons, uncountable eons, unaccountable eons, un-

thinkable eons, immeasurable eons, unspeakable eons, untold, inexpres-

sible eons. When those great enlightening beings enter this concentra-

tion, they do not annihilate the present or focus on the past.

 

“When those great enlightening beings emerge from this concen-

tration, they receive ten kinds of inconceivable anointment from the

Enlightened, and also attain, purify, consummate, enter, realize, fulfill,

and hold them, comprehending them equally, the three spheres pure.

What are the ten? One, explanation not violating meaning; two, in-

exhaustibility of teaching; three, impeccable expression; four, endless

eloquence; five, freedom from hesitation; six, truthfulness of speech;

seven, the trust of the community; eight, liberating those in the triple

world; nine, supreme excellence of roofs of goodness; ten, command of

the wondrous Teaching. These are the ten anointments. When enlight-

ening beings enter this concentration and emerge from it, immediately

they become like a spirit when it enters the womb, the consciousness

instantly being born therein — in the same way, when the great enlight-

ening beings emerge from this concentration, in the presence of the

Enlightened they instantly attain these ten qualities. This is called the

technical knowledge of the great enlightening beings' fifth great con-

centration, the concentration of knowledge of the stores of adornments

of the past.

Chư Phật-tử! Thế nào là đại Bồ-Tát tri quá-khứ trang-nghiêm tạng tam-muội ?

Ðại Bồ-Tát nầy biết được quá-khứ chư Phật xuất hiện. Những là các cõi thứ đệ trong kiếp thứ đệ, các kiếp thứ đệ trong cõi thứ đệ, chư Phật xuất hiện thứ đệ trong kiếp thứ đệ, thuyết-pháp thứ đệ trong chư Phật xuất hiện thứ đệ, các tâm nguyện thứ đệ trong thuyết pháp thứ đệ, các căn tánh thứ đệ trong tâm nguyện thứ đệ, điều-phục thứ đệ trong căn tánh thứ đệ, chư Phật thọ-mạng thứ đệ trong điều phục thứ đệ, biết ức na-do-tha số lượng năm tuổi thứ đệ trong thọ-mạng thứ đệ.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy vì được vô-biên thứ-đệ trí như vậy nên biết quá-khứ chư Phật, nên biết quá-khứ các cõi, nên biết quá-khứ pháp-môn, nên biết quá-khứ các kiếp, nên biết quá-khứ các pháp, nên biết quá-khứ các tâm, nên biết quá-khứ các tri-giải, nên biết qúa khứ các chúng-sanh, nên biết quá-khứ các phiền-não, nên biết quá-khứ các nghi-thức, nên biết quá-khứ các thanh-tịnh.

Chư Phật-tử! Tam-muội nầy tên là quá khứ thanh-tịnh tạng. Trong một niệm có thể nhập trăm kiếp, có thể nhập ngàn kiếp, có thể nhập trăm ngàn kiếp, có thể nhập trăm ngàn ức na-do-tha kiếp, có thể nhập vô-số kiếp, có thể nhập vô-lượng kiếp, có thể nhập vô-biên kiếp, có thể nhập vô-đẳng kiếp, có thể nhập bất-khả-sổ kiếp, có thể nhập bất-khả-xưng kiếp, có thể nhập bất-khả-tư kiếp, có thể nhập bất-khả-lượng kiếp, có thể nhập bất-khả-thuyết kiếp, có thể nhập bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết kiếp.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nhập tam-muội nầy chẳng diệt hiện-tại, chẳng duyên quá-khứ.

Ðại Bồ-Tát nầy từ tam-muội khởi, thọ nơi đức Như-Lai mười thứ pháp quán đảnh bất-tư-nghì, cũng được, cũng thanh-tịnh, cũnh thành-tựu, cũng nhập, cũng chứng, cũng mãn, cũng trì, bình-đẳng biết rõ ba luân thanh-tịnh.

Ðây là mười : một là biện thuyết chẳng trái nghĩa, hai là thuyết pháp vô-tận, ba là huấn từ không lỗi, bốn là nhạo thuyết chẳng dứt, năm là tâm không khủng bố, sáu là lời quyết thành thiệt, bảy là chúng-sanh y-tựa, tám là cứu thoát ba cõi, chín là thiện-căn tối-thắng, mười là điều ngự diệu-pháp.

Trên đây là mười pháp quán-đảnh. Nếu Bồ-Tát nhập tam-muội nầy, từ tam-muội xuất liền được.

Như ca-la-lã lúc nhập thai-tạng, trong một niệm thức liền thác sanh.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát từ tam-muội nầy xuất, trong một niệm thời được mười pháp nầy nơi đức Như-Lai.

Trên đây gọi là trí thiện-xảo biết quá-khứ trang-nghiêm-tạng đại tam-muội thứ năm của đại Bồ-Tát.

 

“What is great enlightening beings’ concentration of the treasury of

light of knowledge? The great enlightening beings in this concentration

know the various different names of all buddhas in all ages in all worlds

in the future, whether they have been spoken of yet or not, whether

they have been given the prediction of buddhahood yet or not. That is,

they know countless names, untold names of buddhas, and that they will

appear in the world, will benefit beings, will be spiritual sovereigns, will

perform the tasks of buddha, will explain what is beneficial, will praise

 

Page 826 - The Flower Ornament Scripture

 

 

goodness, will explain what is pure, will clear away all evils, will abide

in virtue, will reveal the ultimate truth, will enter the rank of corona-

tion, will attain omniscience. Those buddhas’ cultivation of complete

action, undertaking of complete vows, entry into complete knowledge,

leadership of a complete circle, fulfillment of complete adornments,

accumulation of complete virtues, realization of complete truth, attain-

ment of complete fruition, endowment with complete qualities, and ful-

fillment of complete enlightenment, as well as those buddhas’ names,

their methods and skills, their spiritual powers and miracles, their de-

velopment of beings, and their entry into final nirvana — all this the

enlightening beings here thoroughly know.

 

“These enlightening beings can in a single instant enter one eon, a

hundred eons, a thousand eons, a hundred thousand eons, a hundred

thousand billion eons; they enter into as many eons as atoms in a con-

tinent, as many eons as atoms iti four continents, as many eons as atoms

in a solar system, as many eons as atoms in a galaxy, as many eons as

atoms in a universe, as many eons as atoms in a buddha-land, as many

eons as atoms in a hundred thousand buddha-lands, as many eons as

atoms in a hundred thousand billion buddha-lands, as many eons as

atoms in countless buddha-lands, as many eons as atoms in untold,

inexpressible numbers of buddha-lands — by their wisdom they are able

to know the numbers of eons in all future worlds. And because they

know them, their minds also enter the doors of ten kinds of preservation:

because they enter the presence of the buddhas, they gain the profection

of buddhas as numerous as atoms in untold buddha-lands; because they

enter the presence of the Teaching, they attain inexhaustible intellectual

powers illumined by ten kinds of tofal mental command; because they

enter the presence of practice, they produce perfectly rounded, out-

standing vows; because they enter the presence of power, no one can

dominate or overpower them; because they enter the presence of knowl-

edge, the Buddha teachings they practice are free from obstruction;

because they enter the presence of great compassion, they turn the wheel

of the pure teaching, which never turns back; because they enter the

presence of expression of skillful handling of distinctions, they turn the

wheel of all letters and clean the ground of all teachings; because they

enter the presence of the state of the lion being born, they open the lock

of the Teaching and leave the mind of desire; because they enter the

presence of the power of knowledge, they cultivate enlightening practice

unceasingly; because they enter the presence of the power of good com-

panionship, they cause boundless beings to become purified; because

they enter the presence of the power of nondwelling, they enter un-

speakable, untold numbers of vast eons; because they enter the presence

of the power of the Teaching, by uninhibited knowledge of means, they

know all things are inherently pure.

 

“Once great enlightening beings are in this concentration, they skill-

fully live in untold numbers of ages and lands; they skillfully know

 

Page 827 - The Ten Concentrations

 

untold numbers of various sentient beings; they skillfully know untold

numbers of different characteristics of sentient beings; they skillfully

know untold numbers of similar and different consequences of action;

they skillfully know untold numbers of practices differentiated by vigor,

faculties, habit energies, and continuity; they skillfully know untold

numbers of various tainted and pure contemplations; they skillfully

know untold numbers of various meanings of teachings and innumer-

able written and verbal expressions; they skillfully know untold numbers

of various buddhas’ appearances, families, times, manifestations, teach-

ings, actions, buddha-works, and entries into ultimate final nirvana;

they skillfully know untold numbers of boundless doors of wisdom and

knowledge; they skillfully know untold numbers of the boundless dif-

ferent manifestations of all spiritual powers.

 

“It is as when the sun comes out, all the villages and towns, mansions

and houses, mountains, marshes, birds and beasts, trees, forests, flowers

and fruits, and so on, can be clearly seen by all people with vision; the

light of the sun is impartial and has no discrimination, yet can cause the

eye to see all kinds of forms. This concentration is also like this: it is in

essence impartial, without any discrimination, yet can cause enlightening

beings to know countless numbers of different characteristics.

 

“When the great enlightening beings realize such knowledge, they

cause beings to attain ten kinds of fruitfulness: one, fruitful seeing,

because of causing sentient beings to develop roofs of goodness; two,

fruitful hearing, causing sentient beings to gain maturity; three, fruitful

association, causing sentient beings’ minds to be pacified; four, fruitful

aspiration, causing sentient beings to do as they say and master the

meanings of all the teachings; five, fruitful action, causing boundless

worlds to be purified; six, fruitful companionship, cutting off countless

beings’ doubts in the presence of the buddhas of countless worlds; seven,

fruitful vows, causing whatever sentient beings are thought of to make

excellent offerings and accomplish undertakings; eight, fruitful skill-

ful methods, causing all to be able to abide in pure knowledge of un-

obstructed liberation; nine, fruitful showering of the rain of Teaching,

expediently revealing the practice of universal knowledge to countless

beings of various faculties and causing them to abide in the path of

buddhahood; ten, fruitful appearance, manifesting boundless forms,

causing all sentient beings to be bathed in illumination.

 

“When great enlightening beings abide in this concentration and

attain ten kinds of fruitfulness, the kings of the heavens all come and bow

to them; the dragon kings produce great fragrant clouds; the yaksha

kings bow to their feet; the titan kings honor them with offerings; the

garuda kings circle them in respect; the kings of the Brahma heavens

come and propitiate them; the kinnara kings draw near them; human

kings serve and support them. This is the technical knowledge of the

sixth great concentration of great enlightening beings, the concentra-

tion of the treasury of light of knowledge.

Chư Phật-tử! Thế nào là đại Bồ-Tát trí-quang-minh-tạng đại tam-muội?

Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy có thể biết vị-lai chư Phật trong tất cả kiếp tất cả thế-giới, hoặc đã nói hoặc chưa nói, hoặc đã thọ-ký hoặc chưa thọ-ký, các loại danh hiệu chẳng đồng. Những là vô-số danh, vô-lượng danh, vô-biên danh, vô-đẳng danh, bất-khả-sổ danh, bất-khả-xưng danh, bất-khả-tư danh, bất-khả-lượng danh, bất-khả-thuyết danh. Sẽ xuất thế, sẽ độ sanh, sẽ làm Pháp- Vương, sẽ khởi phật-sự, sẽ nói phước lợi, sẽ khen thiện-nghĩa, sẽ nói bạch-phần-nghĩa, sẽ trừ sạch các điều ác, sẽ an-trụ công-đức, sẽ khai-thị đệ-nhất-nghĩa-đế, sẽ nhập quán-đảnh-vị, sẽ thành nhứt-thiết-trí. Chư Phật đó tu hạnh viên-mãn, phát nguyện viên-mãn, nhập viên-mãn trí, có viên-mãn chúng, đủ viên-mãn trang-nghiêm, họp viên-mãn công-đức, ngộ viên-mãn pháp, được viên-mãn quả, đủ viên-mãn tướng, thành viên-mãn giác. Chư Phật đó, danh tánh chủng-tộc, phương-tiện thiện-xảo thần-thông biến-hóa, thành-thục chúng-sanh, nhập niết-bàn, tất cả những điều như vậy, Bồ-Tát nầy biết rõ cả.

Trong một niệm, Bồ-Tát nầy có thể nhập một kiếp, trăm kiếp, ngàn kiếp, trăm ngàn kiếp, trăm ngàn ức na-do-tha kiếp. Có thể nhập Diêm-Phù-Ðề vi-trần số kiếp, tứ thiên-hạ vi-trần số kiếp, tiểu-thiên thế-giới vi-trần-số kiếp, trung thiên thế-giới vi-trần số kiếp, đại thiên thế-giới vi-trần số kiếp. Có thể nhập trăm phật-sát vi-trần số kiếp, trăm ngàn phật-sát vi-trần số kiếp, trăm ngàn ức na-do-tha phật-sát vi-trần số kiếp, vô-số phật-sát vi-trần số kiếp, vô-lượng phật-sát vi-trần số kiếp, vô-biên phật-sát vi-trần số kiếp, vô-đẳng phật-sát vi-trần số kiếp, bất-khả-sổ phật-sát vi-trần số kiếp, bất-khả-xưng phật-sát vi-trần số kiếp, bất-khả-tư phật-sát vi-trần số kiếp, bất-khả-lượng phật-sát vi-trần số kiếp, bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần số kiếp, nhẫn đến nhập bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát cực vi-trần số kiếp.

Vị-lai tất cả thế-giới có ngần ấy kiếp số như vậy, Bồ-Tát nầy có thể dùng trí-huệ đều biết rõ. Vì biết rõ nên tâm Bồ-Tát nầy lại nhập mười thứ trì-môn. Ðây là mười:

Vì nhập Phật-trì nên được bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần số chư Phật hộ-niệm.

Vì nhập Pháp-trì nên được mười thứ đà-la-ni quang-minh vô-tận biện-tài.

Vì nhập Hạnh-trì nên xuất sanh các nguyện viên mãn thù-thắng.

Vì nhập Lực-trì nên không ai che chướng được, không ai khuất phục được.

Vì nhập Trí-trì nên thật hành phật-pháp không có chướng ngại.

Vì nhập Ðại-bi-trì nên chuyển pháp luân bất-thối thanh-tịnh.

Vì nhập Sai-biệt-thiện-xảo-cú-trì nên chuyển tất cả văn-tự-luân, tịnh tất cả pháp-môn-địa.

Vì nhập Sư-tử-thọ-sanh-pháp-trì nên mở khóa cửa pháp, ra khỏi bùn lầy tham dục.

Vì nhập Trí-lực-trì nên tu hạnh Bồ-Tát thường chẳng thôi nghỉ.

Vì nhập Thiện hữu-lực-trì nên làm cho vô-biên chúng-sanh đều được thanh-tịnh.

Vì nhập Vô-trụ-lực-trì nên nhập bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết quảng đại kiếp.

Vì nhập Pháp-lực-trì nên dùng vô-ngại phương-tiện trí biết tất cả pháp tự-tánh thanh-tịnh.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát đã trụ tam-muội nầy rồi thời khéo hay trụ bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết kiếp, khéo hay trụ bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết cõi, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết các loài chúng-sanh, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết tướng khác nhau của chúng-sanh, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết nghiệp báo đồng dị, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết những căn tinh-tấn tập-khí tiếp nối các hạnh sai-biệt, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết vô-lượng nhiễm tịnh các thứ tư-duy, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết các loại pháp nghĩa vô-lượng văn-tự ngôn từ diễn thuyết, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chư Phật xuất-thế chủng tộc thời-tiết hiện tướng thuyết pháp thi vi phật-sự nhập niết-bàn, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết vô-biên môn trí-huệ, khéo hay biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết tất cả thần-thông vô-lượng biến hiện.

Chư Phật-tử! Ví như mặt nhựt mọc lên soi sáng thế-gian tất cả vật loại, như thành ấp, cung-điện, nhà cửa, núi sông, chim thú, vườn rừng, bông trái vân vân, người có mắt sáng thời đều thấy rõ cả. Ánh sáng mặt nhựt bình-đẳng không phân-biệt có thể làm cho Bồ-Tát khéo biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết trăm ngàn ức na-do-tha tướng sai khác.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy lúc rõ biết như vậy khiến chúng-sanh được mười thứ bất-không. Ðây là mười:

Một là kiến bất-không, vì làm cho chúng-sanh phát sanh thiện-căn.

Hai là văn bất-không, vì làm cho chúng-sanh được thành-thục.

Ba là đồng-trụ bất-không, vì làm cho chúng sanh tâm điều-phục.

Bốn là phát khởi bất không, vì làm cho chúng-sanh thật hành đúng như lời, thông đạt tất cả pháp nghĩa.

Năm là hạnh bất-không, vì làm cho vô-biên thế-giới đều thanh-tịnh.

Sáu là thân-cận bất-không, vì ở chỗ bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chư Phật dứt nghi ngờ cho bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chúng-sanh.

Bảy là chuyện bất-không, vì theo sở niệm của chúng-sanh khiến làm việc cúng dường thù-thắng thành-tựu các nguyện.

Tám là thiện-xảo pháp bất-không vì làm cho đều được trụ nơi trí thanh-tịnh giải-thoát vô-ngại.

Chín là mưa pháp-vũ bất-không, vì nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết căn-tánh chúng-sanh, phương-tiện khai-thị hạnh nhứt-thiết-trí khiến trụ phật-đạo.

Mười là xuất hiện bất-không, vì hiện vô-biên tướng, làm cho tất cả chúng-sanh đều được soi sáng.

Chư Phật-tử! Lúc đại Bồ-Tát an trụ nơi tam-muội nầy được mười thứ bất-không, thời chư Thiên-Vương đều đến đảnh lễ, chư Long-Vương nổi mây thơm lớn. chư Dạ-Xoa-Vương đảnh lễ dưới chưn, chư A-Tu-La-Vương cung kính cúng-dường, chư Ca-Lâu-La-Vương tôn trọng đứng quanh, chư Phạm-Thiên-Vương đều đến thỉnh cầu, chư Càn-Thát-Bà-Vương thường đến chầu chực, chư Khẩn-Na-La-Vương và chư Ma-Hầu-La-Dà Vương đều cùng ngợi khen, chư Nhơn-Vương kính thờ cúng-dường.

Trên đây là trí thiện-xảo trí-quang-minh-tạng đại tam-muội thứ sáu của đại Bồ-Tát.

 

Page 828 - The Flower Ornament Scripture

 

“What is great enlightening beings’ concentration of knowledge of

the adornments of buddhas of all worlds? Why is this concentration

called knowing the adornments of buddhas of all worlds? Great enlight-

ening beings in this concentration can successively enter the worlds of

the east, can successively enter the worlds of the south, west, north,

southeast, northeast, southwest, northwest, zenith, and nadir. They can

successively enter all these worlds and see the buddhas emerging in the

world, and also see all the spiritual powers of those buddhas, and can

also see all the feats of those buddhas, and can also see the immense

charisma of those buddhas, and also see the supreme freedom of those

buddhas, and also see the great lion roar of those buddhas, and also see

the practices cultivated by the buddhas, and also see the various adorn-

ments of the buddhas, and also see the psychic projections of the bud-

dhas, and also see the vast congregation of those buddhas, the unity of

the congregations, the multiplicity of congregations, the locations of the

congregations, the abodes of the congregations, the development of the

congregations, the training of the congregations, the dignity of the con-

gregations — all this they clearly see. They also see the size of the con-

gregations equal to a continent, and also see the congregations equal to

four continents, those equal to a solar system, those equal to a galaxy,

those equal to a universe, those filling ten sextillion buddha-lands, those

filling countless buddha-lands; they see congregations filling as many

buddha-lands as there are atoms in a hundred buddha-lands, filling as

many buddha-lands as atoms in a thousand buddha-lands, filling as many

buddha-lands as atoms in ten sextillion buddha-lands, filling as many

buddha-lands as atoms in countless buddha-lands, measureless buddha-

lands, boundless buddha-lands, incomparable buddha-lands, innumer-

able buddha-lands, unreckonable buddha-lands, unthinkable buddha-

lands, untold, inexpressible numbers of buddha-lands. They also see the

buddhas amid those congregations displaying various forms, various

times, various lands, various transfigurations, various spiritual powers,

various adornments, various masteries, various physical sizes, and various

actions. The great enlightening beings also see themselves in those con-

gregations, and see themselves preaching there, and see themselves re-

ceiving the words of the buddhas, and see themselves comprehending

interdependent origination, and see themselves poised in the air, and

see themselves in the reality-body, and see themselves not producing

attachments, and see themselves not dwelling on discrimination, and see

themselves being indefatigable, and see themselves entering into all

knowledge, and see themselves knowing all meanings, and see them-

selves entering all stages, and see themselves entering all states of being,

and see themselves knowing all expedient means of liberation, and see

themselves in the presence of the buddhas, and see themselves entering all

the powers of enlightenment, and see themselves entering True Thus-

ness, and see themselves entering noncontention, and see themselves

entering all truths. When they see in this way, they do not discriminate

 

Page 820 - The Ten Concentrations

 

lands, beings, buddhas, or phenomena; they do not cling to the body, to

physical actions, to the mind, or to the intellect. Just as things do not

discriminate their essence and do not discriminate sound, yet their essence

is not abandoned and names do not pass away, in the same way great

enlightening beings do not abandon actions, according with the doings

of the world, yet have no attachments to them.

 

“Great enlightening beings see infinite lights and colors, forms and

features of buddhas, perfectly developed, equal and pure, each one ap-

pearing clearly to their senses. Sometimes they see the various lights of

the buddhas’ bodies; sometimes they see buddhas’ auras to a depth of one

fathom; sometimes they see buddhas’ bodies like blazing suns; sometimes

they see subtle hues of light of buddhas’ bodies; sometimes they see

buddhas’ bodies as clear, or they may see buddhas’ bodies as golden, or as

diamond-colored, or as violet, or as of infinite colors, or as sapphire; they

may see buddhas’ bodies seven cubits tall, or ten cubits tall, or twenty

cubits tall, or thirty cubits tall, or up to a hundred cubits tall, or half a

league tall, or ten leagues tall, or a hundred leagues tall, or a thousand

leagues tall, or a hundred thousand leagues tall; or they may see buddhas’

bodies the size of a continent, or the size of four continents, or the size of

a solar system, or the size of a galaxy, or the size of a universe, or the size

of a hundred universes, or the size of a thousand universes, or the size of

a hundred thousand universes, or the size of ten quintillion universes, or

the size of incalculable numbers of universes.

 

“In this way enlightening beings see the buddhas’ infinite colors,

infinite physical forms, infinite manifestations, infinite lights, and infi-

nite webs of light; the measure of those lights is equal to the cosmos,

illumining all things therein, causing all to develop unexcelled knowl-

edge. They also see the buddhas’ embodiments without attachment,

without obstruction, supremely pure.

 

“Enlightening beings see the embodiment of Buddha in these ways,

yet the body of the Enlightened does not increase or decrease. It is like

space: in a worm hole in a seed it is not diminished, and in countless

worlds it is not expanded. So it is with the bodies of the buddhas: when

they are seen as large, still there is no increase, and when they are seen as

small, there is no decrease. Just as the moon is seen as small by people on

earth, yet is not diminished, and is seen as large by beings on the moon,

yet does not expand, so also do enlightening beings in this concentration

see various transfigurations of the buddhas' bodies, according to their

inclinations, receiving and retaining their verbal teachings, there being

all the while no increase or decrease in the body of the Enlightened.

 

“Just as after beings' lives end and they are about to be reborn, they

are not apart from mind and what they see is pure, so also is what en-

lightening beings see, while in this profound concentration, utterly pure.

 

“Great enlightening beings in this concentration develop ten kinds of

rapidity: rapid growth in practices and fulfillment of great vows; rapid

illumination of the world with the light of the teaching; rapid liberation

 

Page 830 - The Flower Ornament Scripture

 

 

of sentient beings by appropriate projection of the teachings; rapid mani-

festation of buddhas’ pure lands according to the actions of beings; rapid

entry into the ten powers by impartial knowledge; rapid joining of the

Enlightened Ones in their abode; rapid destruction of the armies of

demons by the power of great compassion; rapid removal of beings’

doubts, producing joy in them; rapid manifestation of spiritual displays

in accord with dominant inclinations; rapid purification of worldly

realms by means of various sublime expressions of truth.

 

“These enlightening beings also attain ten kinds of truth seal, which

stamp all things: one, having the same roofs of goodness equal in all bud-

dhas of past, future, and present; two, attaining the reality body with

boundless knowledge, same as all buddhas; three, abiding in nonduality,

same as the buddhas; four, seeing the infinite objects of all times as all

equal, same as the buddhas do; five, gaining comprehension of the un-

obstructed realm of the cosmos of reality, same as that of the buddhas;

six, achieving the ten powers, same as the buddhas, being unhindered in

function; seven, having forever cut off opinions and passions, dwelling

in the state of freedom from conflict, same as the buddhas; eight, cease-

lessly teaching sentient beings, same as the buddhas do; nine, having

ability to observe adaptive skill in knowledge and meaning, same as the

buddhas; ten, being equal to all buddhas, same as all enlightened ones.

 

“If great enlightening beings accomplish the techniques of this great

concentration of knowledge of adornments of buddhas of all worlds,

they are teacherless because they can enter all principles and qualities of

buddhas by themselves, without depending on another’s instruction.

They are people of power because they can enlighten all sentient beings.

They are pure because they know that the nature of mind is fundamen-

tally pure. They are foremost because they can liberate all worldlings.

They are comforters because they can awaken all sentient beings. They

are stabilizers because they can establish in the family of buddhas those

who are not yet so established. They are true knowers because they enter

the door of universal knowledge. They are without varying concep-

tions because what they say is nondual. They abide in the treasury of

truth because they vow to know all Buddha teachings. They are able to

shower the rain of the Teaching, because they satisfy all beings in accord

with their inclinations.

 

“It is like the god-king Indra placing a jewel in his topknot; by the

power of the jewel his majestic light becomes all the more effulgent.

When the god-king first obtained this jewel, he gamed ten things sur-

passing all the gods of the thirty-three-fold heaven: one, color; two, phy-

sical form; three, manifestation; four, retinue; five, appurtenances; six,

voice; seven, magical powers; eight, control; nine, intellectual under-

standing; ten, cognitive function. In these ten ways he surpasses all the

other gods of the thirty-three-fold heaven. In the same way, when en-

lightening beings first attain this concentration, they gain ten kinds of

treasuries of great knowledge: one, knowledge illumining all buddha-

 

Page 831 - The Ten Concentrations

 

lands; two, knowledge of the births of all beings; three, knowledge of

how to make magical displays of past, future, and present; four, knowl-

edge of all buddha-bodies; five, knowledge comprehending all Buddha

teachings; six, knowledge embracing all pure phenomena; seven, knowl-

edge of how to cause all beings to enter the reality-body; eight, pure

knowledge of the universal directly perceiving all things; nine, knowl-

edge of tofal freedom reaching the other shore; ten, knowledge estab-

lishing all universal principles.

 

“Enlightening beings in this concentration also gam ten kinds of ex-

tremely pure bodies of power: one, emitting unspeakably unspeakable

numbers of light spheres to illumine unspeakably unspeakable numbers

of worlds; two, emitting unspeakably unspeakable numbers of spheres of

light of infinite colors to purify all worlds; three, emitting unspeakably

unspeakable numbers of light spheres to pacify living beings; four, em-

anating unspeakably unspeakable numbers of bodies to be near to all the

buddhas; five, raining unspeakably unspeakable numbers of clouds of

flowers of various wonderful scents to present to all buddhas; six, magi-

cally producing unspeakably unspeakable numbers of various kinds of

infinitely free miraculous effects to develop and mature sentient beings;

eight, crossing unspeakably unspeakable numbers of worlds in a single

step in order to ask to hear the Teaching from all the variously named

buddhas of the ten directions; nine, showing a body of immeasurably

various forms, the crown of which none can see, so that all who see or

hear of it will not have done so in vain; ten, uttering unspeakably un-

speakable numbers of words to reveal countless secret truths to sentient

beings.

 

“Once enlightening beings gam these ten kinds of extremely pure

body of power, they can cause sentient beings to attain ten kinds of ful-

fillment: one, they can enable sentient beings to see Buddha; two, they

can induce sentient beings to deeply believe in Buddha; three, they can

induce sentient beings to listen to the Teaching; four, they can cause sen-

tient beings to know there is a world of buddhahood; five, they can

cause sentient beings to perceive the miracles of Buddha; six, they can

cause sentient beings to recollect accumulated deeds; seven, they can

cause sentient beings to perfect concentration; eight, they can introduce

sentient beings into the purity of buddhahood; nine, they can induce

sentient beings to aspire to enlightenment; ten, they can enable sentient

beings to fulfill enlightened knowledge.

 

“When great enlightening beings have caused sentient beings to at-

tain these ten kinds of fulfillment, they also perform ten kinds of

buddha-work for sentient beings: they perform verbal buddha-work,

to develop and mature beings; they perform physical buddha-work, to

tram sentient beings; they perform mental buddha-work to purify sen-

tient beings; they shake the world as buddha-work to make sentient

beings give up bad tendencies; they perform buddha-work by expedient

awakening, to cause sentient beings not to lose mindfulness; they per-

 

Page 832 - The Flower Ornament Scripture

 

form buddha-work by manifesting forms in dreams, to cause sentient

beings to be constant in right mindfulness; they perform buddha-work

by radiating great light to embrace all beings; they perform buddha-

work by cultivating the practices of enlightening beings, to cause sen-

tient beings to live by superior aspirations; they perform buddha-work

by attaining perfect enlightenment to cause sentient beings to know

illusion; they perform buddha-work by turning the wheel of the sub-

lime teaching, to teach sentient beings in accord with the time; they per-

form buddha-work by appearing to live for a certain span, in order to

tame sentient beings; they perform buddha-work by manifesting nir-

vana, because they know sentient beings will become weary.

 

“This is the technical knowledge of the great enlightening beings’

seventh great concentration, the concentration of knowledge of adorn-

ments of buddhas of all worlds.

Chư Phật-tử! Thế nào là liễu-tri-nhứt-thiết thế-giới

Phật trang-nghiêm tam-muội của đại Bồ-Tát?

Sao lại gọi tam-muội nầy là liễu-tri-nhứt-thiết thế-giới Phật trang-nghiêm?

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ trong tam-muội nầy, hay thứ-đệ nhập thế-giới phương đông, hay thứ-đệ nhập thế-giới phương nam, phương tây, phương bắc, đông nam, tây nam, tây bắc, đông bắc, thượng phương và hạ phương. Ðều thấy chư Phật xuất thế, cũng thấy tất cả thần-lực của đức Phật đó, cũng thấy những sự biến-hóa của chư Phật, cũng thấy oai-đức rộng lớn của chư Phật, cũng thấy sự tối-thắng tự-tại của chư Phật, cũng thấy chư Phật đại sư-tử-hống, cũng thấy những công-hạnh đã tu của chư Phật, cũng thấy các loại trang-nghiêm của chư Phật, cũng thấy chư Phật thần-thông biến-hóa, cũng thấy chúng-hội của chư Phật vân tập, chúng-hội thanh-tịnh, chúng-hội quảng-đại, chúng-hội nhứt tướng, chúng-hội nhiều tướng, chúng-hội xứ-sở, chúng-hội an ở, chúng-hội thành-thục, chúng-hội điều phục, chúng-hội oai-đức. Tất cả những việc như vậy Bồ-Tát nầy đều thấy rõ. Cũng thấy chúng-hội số lượng lớn nhỏ bằng Diêm-Phù-Ðề, hoặc bằng tứ thiên-hạ, hoặc bằng tiểu-thiên thế-giới, hoặc bằng trung-thiên thế-giới, hoặc bằng đại-thiên thế-giới. Cũng thấy chúng-hội đầy khắp trăm ngàn ức na-do-tha cõi Phật, hoặc đầy khắp vô-số cõi Phật, hoặc đầy khắp trăm phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp ngàn Phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp trăm ngàn ức na-do-tha Phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp vô-số phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp vô-lượng phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp vô-biên phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp vô-đẳng phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp bất-khả-sổ phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp bất-khả-xưng phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp bất-khả-tư phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp bất-khả-lượng phật-sát vi-trần-số cõi Phật, hoặc đầy khắp bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số cõi Phật, nhẫn đến cũng thấy chúng-hội đầy khắp bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số cõi Phật. Cũng thấy chư Phật ở trong chúng-hội đạo-tràng kia thị-hiện các loại tướng trạng, các loại thời gian, các loại quốc-độ, các loại biến-hóa, các loại thần-thông, các loại trang-nghiêm, các loại tự-tại, các loại hình lượng, các loại sự-nghiệp.

Ðại Bồ-Tát nầy cũng thấy tự-thân qua chúng-hội đó, thấy mình thuyết-pháp, thấy mình lãnh thọ lời Phật, cũng thấy mình khéo biết duyên-khởi, cũng thấy thân mình ở giữa không-gian, cũng thấy thân mình ở nơi pháp-thân, cũng thấy thân mình chẳng sanh nhiễm trước, cũng thấy thân mình chẳng ở nơi phân-biệt, cũng thấy thân mình không mỏi nhọc, cũng thấy thân mình vào khắp các trí, cũng thấy thân mình biết khắp các nghĩa, cũng thấy thân mình vào khắp các địa, cũng thấy thân mình vào khắp các loài, cũng thấy thân mình biết khắp phương-tiện, cũng thấy thân mình qua khắp trước Phật, cũng thấy thân mình vào khắp các lực, cũng thấy thân mình vào khắp chơn-như, cũng thấy thân mình vào khắp vô-tránh, cũng thấy thân mình vào khắp các pháp. Lúc thấy như vậy, Bồ-Tát nầy chẳng phân-biệt quốc-độ, chẳng phân biệt chúng-sanh, chẳng phân biệt Phật, chẳng phân biệt pháp, chẳng nhiễm trước thân và thân nghiệp, chẳng chấp trước tâm và ý.

Ví như các pháp chẳng phân-biệt tự-tánh, chẳng phân-biệt âm-thanh, mà tự-tánh chẳng bỏ, danh tự chẳng mất.

Ðại Bồ-Tát cũng vậy, chẳng bỏ công-hạnh, làm theo thế-gian, mà vẫn không chấp trước nơi hai sự nầy.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát thấy Phật có vô-lượng ánh sáng màu sắc, vô-lượng hình tướng, đều viên mãn thành-tựu bình-đẳng thanh-tịnh, mỗi mỗi hiện-tiền chứng biết phân minh.

Hoặc thấy thân Phật nhiều ánh sáng hoặc thấy viên-quang một tầm, hoặc thấy sáng rực như mặt nhựt, hoặc thấy quang sắc vi-diệu, hoặc thấy sắc thanh-tịnh, hoặc thấy màu huỳnh-kim, hoặc thấy màu kim-cang, hoặc thấy màu xanh biếc, hoặc thấy vô-biên màu sắc, nhẫn đế hoặc thấy thân Phật màu đại-thanh ma-ni-bửu.

Hoặc thấy thân Phật cao bảy thước tay, hoặc tám thước tay, hoặc chín thước tay, hoặc mười thước tay, hoặc hai mươi thước tay, ba mươi thước tay, một trăm thước tay, một ngàn thước tay, hoặc thấy thân Phật cao một câu-lô-xá, nửa do-tuần, một do-tuần, mười do-tuần, trăm do-tuần, ngàn do-tuần, trăm ngàn do-tuần, hoặc thấy thân Phật bằng Diêm-Phù-Ðề, tứ-thiên-hạ bằng tiểu-thiên thế-giới, bằng trung- thiên thế-giới, bằng đại-thiên thế-giới, bằng trăm đại-thiên thế-giới, bằng ngàn đại-thiên thế-giới, bằng vẫn chẳng giảm. Ở tại mặt nguyệt thấy là lớn, cũng chẳng tăng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy tùy nơi tâm nguyện thấy thân Phật các thứ tướng hóa-hiện, ngôn từ thuyết pháp thọ-trì chẳng quên, mà thân Như-Lai chẳng tăng chẳng giảm.

Ví như chúng-sanh sau khi mạng chung lúc sắp thọ sanh chỗ thấy thanh-tịnh chẳng rời nơi tâm.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát chẳng rời tam-muội thậm thâm nầy mà thấy thanh-tịnh.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy thành-tựu mười thứ pháp mau chóng : những là mau thêm các hạnh viên-mãn đại-nguyện, mau dùng pháp-quang chói sáng thế-gian mau dùng phương-tiện chuyển-pháp-luân độ thoát chúng-sanh, mau tùy theo nghiệp chúng-sanh thị-hiện quốc-độ thanh-tịnh của chư Phật, mau dùng trí bình-đẳng thẳng vào thập-lực, mau cùng tất cả Như-Lai đồng trụ, mau dùng sức đại-từ dẹp phá quân ma, mau dứt nghi cho chúng-sanh hoan-hỉ, mau tùy thắng-giải thị-hiện thần-biến, mau dùng các thứ diệu pháp ngôn từ tịnh các thế-gian.

Ðại Bồ-Tát nầy lại được mười thứ pháp ấn, để ấn tất cả pháp : một là đồng thiện-căn bình-đẳng với tam-thế chư Phật, hai là đồng được trí-huệ pháp-thân vô-biên-tế với chư Phật, ba là đồng chư Như-Lai trụ pháp bất nhị, bốn là đồng chư Như-Lai quan-sát tam-thế vô-lượng cảnh-giới thẩy đều bình-đẳng, năm là đồng chư Như-Lai được liễu đạt pháp-giới vô-ngại cảnh-giới, sáu là đồng chư Như-Lai thành-tựu thập-lực thật là vô-ngại, bảy là đồng chư Như-Lai tuyệt hẳn hai hạnh, trụ pháp vô-tránh, tám là đồng chư Như-Lai giáo-hóa chúng-sanh hằng chẳng thôi nghỉ, chín là đồng chư Như-Lai ở trong trí thiện-xảo nghĩa thiện-xảo hay khéo quan-sát, mười là đồng chư Như-Lai cùng với tất cả Phật bình-đẳng không hai.

Chư Phật-tử! Nếu đại Bồ-Tát thành-tựu mười pháp-ấn nầy thời rõ biết môn phương-tiện thiện-xảo tất cả thế-giới phật trang-nghiêm đại tam-muội. Là bực vô-sư, vì chẳng do người khác dạy mà tự nhập tất cả phật-pháp. Là bực trượng-phu, vì hay khai ngộ tất cả chúng sanh. Là bực thanh-tịnh vì biết tâm-tánh bổn-tịnh. Là bực đệ-nhứt vì hay độ thoát-tất cả thế-gian. Là bực an-ủy vì hay khai hiểu tất cả chúng-sanh. Là bực an-trụ, vì người chưa trụ phật-chủng-tánh thời làm cho được trụ. Là bực chơn-thiệt-tri vì nhập môn mhứt-thiết-trí. Là bực vô-dị-tưởng vì lời nói không hai. Là bực trụ pháp-tạng, vì thệ nguyện rõ biết tất cả phật-pháp. Là bực hay mưa pháp-vũ vì tùy tâm nguyện của chúng-sanh đều làm cho đầy đủ.

Chư Phật-tử! Ví như Ðế-Thích, nơi búi tóc trên đầu để châu ma-ni, vì bửu-châu nầy mà oai-quang càng thạnh. Thiên-Ðế lúc mới được bửu-châu nầy, thời được mười pháp vượt hơn tất cả tam-thập-tam thiên: một là sắc tướng, hai là hình thể, ba là thị-hiện, bốn là quyến-thuộc, năm là đồ dùng, sáu là âm-thanh, bảy là thần-thông, tám là tự-tại, chín là huệ-giải, mười là trí-dụng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát lúc mới được tam-muội nầy thời được mười môn trí-tạng quảng-đại : một là trí chiếu sáng tất cả cõi Phật, hai là trí biết tất cả chúng-sanh thọ sanh, ba là trí làm sự biến-hóa khắp tam-thế, bốn là trí vào khắp tất cả thân Phật, năm là trí thông đạt tất cả phật-pháp, sáu là trí nhiếp khắp tất cả tịnh-pháp, bảy là trí khiến khắp tất cả chúng-sanh nhập pháp-thân, tám là trí hiện thấy tất cả pháp phổ-nhãn thanh-tịnh, chín là trí tất cả tự-tại đến bỉ-ngạn, mười là trí an-trụ tất cả pháp quảng đại khắp hết không thừa.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy lại được mười thứ thân oai-đức rất thanh-tịnh : một là vì chiếu sáng bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thế-giới mà phóng bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết vầng quang-minh, hai là vì làm cho thế-giới đều thanh-tịnh mà phóng bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết vầng quang-ming vô-lượng sắc-tướng, ba là vì điều phục chúng-sanh mà phóng bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết vầng quang-minh, bốn là vì thân cận tất cả chư Phật mà hóa làm bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thân, năm là vì thừa sự cúng-dường tất cả chư Phật mà rưới bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết các thứ mây hoa hương thù-diệu, sáu là vì thừa sự cúng-dường tất cả chư Phật và điều phục tất cả chúng-sanh mà trong mỗi mỗi lỗ chưn lông hóa làm bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết các thứ âm nhạc, bảy là vì thành-thục chúng-sanh mà hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết vô-lượng các thứ thần-biến tự-tại, tám là vì nơi chỗ tất cả chư Phật mười phương cầu thỉnh diệu-pháp mà một bước vượt qua bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thế-giới, chín là vì làm cho tất cả chúng-sanh, những ai nghe thấy đều chẳng luống uổng mà hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết sắc-thân vô-lượng tướng thanh-tịnh không ai thấy được đảnh, mười là vì khai-thị vô-lượng pháp bí-mật cho chúng-sanh mà phát bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết âm-thanh ngôn-ngữ.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát được mười thứ thân oai-đức rất thanh-tịnh nầy rồi, thời có thể làm cho chúng-sanh được mười thứ viên-mãn : Một là làm cho chúng-sanh được thấy Phật, hai là làm cho chúng-sanh thâm-tín nơi Phật, ba là làm cho chúng-sanh được nghe pháp, bốn là làm cho chúng-sanh biết có cõi Phật, năm là làm cho chúng-sanh thấy thần-biến của Phật, sáu là làm cho chúng-sanh nhớ nghiệp đã tập họp, bảy là làm cho chúng-sanh định tâm viên-mãn, tám là làm cho chúng-sanh nhập Phật thanh-tịnh, chín là làm cho chúng-sanh phát bồ-đề tâm, mười là làm cho chúng-sanh viên-mãn phật-trí.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát làm cho chúng-sanh được mười thứ viên-mãn rồi, lại vì chúng-sanh mà làm mười thứ phật-sự. Những là dùng âm-thanh làm phật-sự vì thành-thục chúng-sanh. Dùng sắc hình làm phật-sự vì điều-phục chúng-sanh. Dùng ức niệm làm phật-sự vì thanh-tịnh chúng-sanh. Dùng chấn-động thế-giới làm phật-sự vì khiến chúng-sanh lìa ác-thú. Dùng phương-tiện giác-ngộ làm phật-sự vì khiến chúng-sanh chẳng thất-niệm. Dùng tướng trong mộng làm phật-sự vì khiến chúng-sanh thường chánh-niệm. Dùng phóng đại quang-minh làm phật-sự vì nhiếp lấy khắp chúng-sanh. Dùng tu tập bồ-tát hạnh làm phật-sự vì làm cho chúng-sanh trụ thắng-nguyên. Dùng thành đẳng-chánh-giác làm phật-sự vì làm cho chúng-sanh biết pháp huyễn. Dùng chuyển diệu-pháp-luân làm phật-sự, do vì đại chúng mà thuyết-pháp chẳng lỗi thời. Dùng hiện-trụ thọ-mạng làm phận-sự vì điều-phục tất cả chúng-sanh. Dùng thị-hiện nhập niết-bàn làm phật-sự, vì biết các chúng-sanh nhàm mỏi.

Trên đây là trí thiện-xảo rõ biết tất cả cõi Phật trang-nghiêm đại tam-muội thứ bảy của đại Bồ-Tát.

 

“What is great enlightening beings’ concentration of the differen-

tiated bodies of all sentient beings? Great enlightening beings in this con-

centration attain ten kinds of nonattachment: nonattachment in all lands;

nonattachment in all places; nonattachment in all times; nonattachment

in respect to all beings; nonattachment in respect to all phenomena; non-

attachment in respect to all enlightening beings; nonattachment in re-

spect to all enlightening beings’ vows; nonattachment in respect to all

concentrations; nonattachment in respect to all buddhas; nonattachment

in respect to all the stages of enlightenment.

 

“How do great enlightening beings enter into and emerge from this

concentration? They enter this concentration internally and emerge ex-

ternally; entering externally, they emerge internally; entering in the

same body, they emerge in a different body; entering in a different body,

they emerge in the same body; entering in a human body, they emerge

in a yaksha body; entering in a yaksha body, they emerge in a human

body; entering in a dragon body, they emerge in a titan body; entering

in a titan body, they emerge in a celestial body; entering in a celestial

body, they emerge in a Brahma-king body; entering in a Brahma-king

body, they emerge in a desire-realm body; entering in a heaven, they

emerge in a hell; entering in a hell, they emerge in the human world;

entering in the human world, they emerge in other realms of being; they

enter in a thousand bodies and emerge in one body; entering in one

body, they emerge in a thousand bodies; entering in a hundred billion

bodies, they emerge in one body; entering in one body, they emerge

in a hundred billion bodies; entering among people of the south, they

emerge among people of the west; entering among people of the west,

they emerge among people of the north; entering among people of the

north, they emerge among people of the east; entering among people of

the east, they emerge among people of three continents; entering among

people of three continents, they emerge among people of four conti-

nents; entering among people of four continents, they emerge among

the different creatures of all seas; entering among different creatures of

 

Page 833 - The Ten Concentrations

 

all seas, they emerge among the spirits of all seas; entering among the

spirits of all seas, they emerge in the water element of all seas; entering

in the water element of all seas, they emerge in the earth element of all

seas; entering in the earth element of all seas, they emerge in the fire ele-

ment of all seas; entering in the fire element of all seas, they emerge in

the air element of all seas; entering in the air element of all seas, they

emerge in all four gross elements; entering in all four gross elements,

they emerge in the truth of nonorigination; entering in the truth of non-

origination, they emerge on the polar mountain; entering on the polar

mountain, they emerge on the mountain of seven precious substances;

entering on the mountain of seven precious substances, they emerge on

the black mountain of various crops and forests of all soils; entering

on the black mountain of various crops and forests of all soils, they

emerge in precious arrays of all flowers of sublime fragrances; entering

in precious arrays of all flowers of sublime fragrances, they emerge in

the incarnations of all beings of the four quarters, the zenith and nadir;

entering in the incarnations of all beings of the four quarters, the zenith

and nadir, they emerge in the beings of the solar system; entering in the

beings of the solar system, they emerge in beings of the galaxy; entering

in the beings of the galaxy, they emerge in the beings of the universe;

entering in the beings of the universe, they emerge in the beings of a

hundred thousand hundred billion universes; entering in the beings of a

hundred thousand hundred billion universes, they emerge in the beings

of countless worlds; entering in the beings of countless worlds, they

emerge in the beings of measureless worlds; entering in the beings of

measureless worlds, they emerge in the beings of boundless buddha-

lands; entering in the beings of boundless buddha-lands, they emerge

in the beings of incomparable buddha-lands; entering in the beings of

incomparable buddha-lands, they emerge in the beings of innumerable

worlds; entering in the beings of innumerable worlds, they emerge in the

beings of incalculable worlds; entering in the beings of incalculable

worlds, they emerge in the beings of unthinkable worlds; entering in the

beings of unthinkable worlds, they emerge in the beings of immeasur-

able worlds; entering in the beings of immeasurable worlds, they emerge

in the beings of unspeakable worlds; entering in the beings of unspeak-

able worlds, they emerge in the beings of unspeakably unspeakable

numbers of worlds; entering in the beings of unspeakably unspeakable

numbers of worlds, they emerge in impure beings; entering in impure

beings, they emerge in pure beings; entering in pure beings, they emerge

in impure beings; entering in the eye, they emerge in the ear; entering

in the ear, they emerge in the eye; entering in the nose, they emerge in

the tongue; entering in the tongue, they emerge in the nose; entering

in the body, they emerge in the mind; entering in the mind, they emerge

in the body; entering in their own senses, they emerge in others’ senses;

entering in others’ senses, they emerge in their own senses; entering in

a single atom, they emerge in the atoms of countless worlds; entering

 

Page 834 - The Flower Ornament Scripture

 

in the atoms of countless worlds, they emerge in one atom; entering in

hearers of Buddha’s voice, they emerge in self-enlightened ones; entering

in self-enlightened ones, they emerge in hearers; entering in their own

bodies, they emerge in the body of Buddha; entering in the body of

Buddha, they emerge in their own bodies; entering in a single instant,

they emerge in a hundred million eons; entering in a hundred million

eons, they emerge in an instant; entering in the same instant, they

emerge in different times; entering in different times, they emerge in

the same instant; entering in the past, they emerge in the future; entering

in the future, they emerge in the past; entering in past, present, and

future, they emerge in a moment; entering in a moment, they emerge in

past, present, and future; entering in True Thusness, they emerge in

verbalization; entering in verbalization, they emerge in True Thusness.

 

“It is as when a man is possessed by a demon, his body trembles and

he cannot relax — the demon does not show its body; it causes the body

of another to be that way. In the same way, great enlightening beings

in this concentration enter concentration in their own bodies and emerge

in others’ bodies, enter concentration in others’ bodies and emerge in

their own bodies.

 

“It is like a corpse able to get up and act effectively through the power

of a magic spell; though the corpse and the spell are distinct, yet they can

join together and accomplish things. In the same way, a great enlight-

ening being in this concentration enters concentration in the same object

and emerges in a different object, enters concentration in a different

object and emerges in the same object.

 

“It is as a monk who has attained freedom of mind may make many

bodies of one body or one body of many bodies, yet it is not that one

body vanishes and many bodies are born, or that many bodies vanish and

one body is born. In the same way, a great enlightening being in this

concentration enters concentration in one body and emerges in many

bodies, enters concentration in many bodies and emerges in one body.

 

“Just as the flavor of soil is one while the flavors of the crops it pro-

duces are variously different, the flavors having difference even though

the soil has no difference, in the same way a great enlightening being in

this concentration, though free from discrimination, may enter concen-

tration in one clement and emerge in many elements, or enter concen-

tration in many elements and emerge in one.

 

“Great enlightening beings in this concentration are lauded for ten

praise-worthy qualities: they enter into True Thusness, and so are called

Tathagata, those who have arrived at Thusness; they are aware of all

truths, and so are called buddha, enlightened; they are praised by all

worlds, and so are called teachers of truth; they know all things, and

so are called omniscient; they are resorted to by all worlds, and so are

called refuge; they have mastered all teaching methods, and so arc called

guides; they lead all beings into universal knowledge, and so are called

great leaders; they are lamps for all worlds, and so are called light; their

 

Page 835 - The Ten Concentrations

 

aspirations are fulfilled, they have accomplished salvation, they have

done their tasks, they abide in unobstructed knowledge and individually

know all things, so they are called adepts of the ten powers; they thor-

oughly comprehend all cycles of the Teaching, so they are called all-

seers.

 

“Great enlightening beings in this concentration also acquire ten

kinds of illumination: they acquire the light of all buddhas because they

are equal to them; they acquire the light of all worlds because they can

beautify them all; they acquire the light of all beings because they go to

pacify them all; they acquire the light of immeasurable expertise because

they preach on the stage of the cosmos of realities; they acquire undif-

ferentiated light because they know that phenomena have no differen-

tiation in essence; they acquire the light of expedient means because they

have realized freedom from desire for anything; they acquire the light of

truth because their minds are equanimous in the realm of desirelessness;

they acquire the light of mystic transfigurations pervading all worlds

because they are ceaselessly empowered by the Buddha; they acquire the

light of proper meditation because they reach the other shore of freedom

of all buddhas; they acquire the light of True Thusness of all things

because they can explain everything in a single point.

 

"Great enlightening beings in this concentration also attain ten kinds

of nondoing: the nondoing of physical acts; the nondoing of verbal acts;

the nondoing of mental acts; the nondoing of spiritual powers; the non-

doing of comprehension of the essencelessness of phenomena; the non-

doing of knowledge of the nondissolution of the force of actions; the

nondoing of nondiscriminatory knowledge; the nondoing of knowl-

edge of nonorigination; the nondoing of knowing things have no de-

struction; the nondoing of following the letter without destroying the

meaning.

 

“When great enlightening beings are in this concentration, the in-

numerable realms are variously different — entering in one, arising in

many, entering in many, arising in one, entering in the same one, arising

in different ones, entering in different ones, arising in the same one,

entering in the subtle, arising in the gross, entering in the gross, arising

in the subtle, entering in the great, arising in the small, entering in the

small, arising in the great, entering in the congenial, arising in the

adverse, entering in the adverse, arising in the congenial, entering

incorporeally, arising corporeally, entering corporeally, arising mcor-

poreally, entering in the formless, arising in forms, entering in forms,

arising in the formless, entering in arising, arising in entering — these are

all realms of freedom of this concentration.

 

“It is as when a magician keeps repeating a spell, he can become able

to cause various different forms to appear — the spell and the illusions

are distinct, yet the spell can create illusions; though the spell is just

a sound, yet it can produce various illusory perceptions, various forms

perceived by the eye-consciousness, various sounds perceived by the ear-

 

Page 836 - The Flower Ornament Scripture

 

consciousness, various smells perceived by the nose-consciousness, var-

ious tastes perceived by the tongue-consciousness, various feelings per-

ceived by the body-consciousness, various objects perceived by the

mind-consciousness. In the same way, the enlightening being in this

concentration also enters concentration in sameness and arises from con-

centration in difference, enters concentration in difference and arises

from concentration in sameness.

 

“It is as when the gods of the thirty-three-fold heaven battled with

the titans and the gods prevailed and the titans retreated in defeat. The

king of titans was seven hundred leagues tall and was accompanied by

several tens of millions of cohorts, yet by magic he led his army all at

once into a hole in a lotus roof. In the same way, the great enlightening

being has already achieved the stage of knowledge of illusions: knowl-

edge of illusion is the enlightening being, the enlightening being is

knowledge of illusion — therefore the enlightening being can enter con-

centration in the undifferentiated and emerge in the differentiated, can

enter concentration in the differentiated and emerge in the undif-

ferentiated.

 

“Just as when a farmer plants seeds in the fields, the seeds are below

yet the fruits grow above, so also does an enlightening being in this con-

centration enter concentration in one and emerge in many, enter con-

centration in many and emerge in one.

 

“It is as when the sperm and ovum unite and there is a living being

conceived, at which time it is called an embryo; after this it lives in the

womb for nine months, and by the power of proper actions all its limbs

and organs achieve completion and its consciousness is clear. That life

energy and the organs and physical form are distinct, yet by the power

of action that energy can make them gradually develop and experience

various consequences of similar and different types. In the same way, the

great enlightening being in this concentration, from the stage of em-

yomc omniscience, gradually grows in faith, understanding, resolution,

and power, the mind broad, effortlessly and freely entering concentra-

tion in nonbeing and emerging in being, entering concentration in being

and emerging in nonbeing.

 

“It is like the case of the palaces of water spirits, built on the earth and

not in the sky; the water spirits also live in the palaces and not in the sky,

yet they can create clouds spreading through the sky. The palaces that

people may see when they look up you may be sure are mirages, not

water-spirit palaces. Though water spirits dwell below, the clouds are

spread above — in the same way, the great enlightening being in this

concentration enters in formlessness and emerges amid forms, enters in

forms and emerges in formlessness.

 

“It is like the case of the palace where the great Brahma-king-god of

subtle light lives; called ‘pure treasury supreme of all worlds,’ in this

great palace can be seen all the abodes of all the various creatures in all

lands in the galaxy, as well as the natural and man-made features of those

 

Page 837 - The Ten Concentrations

 

lands — even down to minute particles of dust floating in the air, all can

be seen reflected in this brahma palace, like seeing one’s face in a mirror.

The great enlightening beings in this great concentration of the different

bodies of all sentient beings know all kinds of lands, see all kinds of

buddhas, liberate all kinds of beings, realize all kinds of truths, accom-

plish all kinds of spiritual practices, fulfill all kinds of understandings,

enter all kinds of trances, produce all kinds of psychic powers, attain all

kinds of knowledge, and live through all kinds of moments.

 

“Such great enlightening beings reach ten kinds of other shores of

spiritual powers: they reach the other shore of spiritual powers of the

buddha that extend throughout space and are present everywhere in the

cosmos; they reach the other shore of enlightening beings’ ultimately

nondiscriminatory free spiritual powers; they reach the other shore of

spiritual powers of buddha-work able to initiate the far-reaching prac-

tical commitments of enlightening beings and enter the gate of realization

of Thusness; they reach the other shore of spiritual powers able to shake

all objects in all worlds and purify them all; they reach the other shore of

spiritual powers able to freely know that the inconceivable results of

actions of all sentient beings are all like illusory productions; they reach

the other shore of spiritual powers able to freely know the different

characteristics — crude and subtle, those in entry and emergence — of all

concentrations; they reach the other shore of spiritual powers able to

boldly enter the realm of the enlightened and therein produce great

vows; they reach the other shore of spiritual powers able to cause bud-

dhas to appear and teach, taming beings, causing them to be born in the

family of buddhas, causing them to enter the vehicle of buddhahood and

swiftly attain fulfillment; they reach the other shore of spiritual powers

able to comprehend all the countless esoteric statements and teach in such

a way as to clarify countless aspects of truth; they reach the other shore of

spiritual powers able to cause the past, present, and future to appear in a

single instant without depending on the numbers of days, nights, months,

years, or epochs.

 

“This is called the technical knowledge of the great enlightening

beings’ eighth great concentration, the concentration of the differentiated

bodies of all beings.

(2) Chư Phật-tử! Thế nào là nhứt-thiết chúng-sanh sai-biệt thân đại tam-muội của đại Bồ-Tát?

Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy được mười thứ vô-sở-trước: những là nơi tất cả cõi vô-sở-trước, nơi tất cả phương vô-sở-trước, nơi tất cả kiếp vô-sở-trước, nơi tất cả chúng vô-sở-trước, nơi tất cả pháp vô-sở-trước, nơi tất cả Bồ-Tát vô-sở-trước, nơi tất cả Bồ-Tát nguyện vô-sở-trước, nơi tất cả tam-muội vô-sở-trước, nơi tất cả Phật vô-sở-trước, nơi tất cả địa vô-sở-trước.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nơi tam-muội nầy, nhập thế nào? khởi thế nào?

Ðại Bồ-Tát nơi tam-muội nầy, nội-thân nhập ngoại-thân khởi, ngoại-thân nhập nội-thân khởi, đồng-thân nhập dị-thân khởi, dị-thân nhập đồng-thân khởi, nhơn-thân nhập dạ-xoa thân khởi, dạ-xoa thân nhập long-thân khởi, long-thân nhập a-tu-la thân khởi, a-tu-la thân nhập thiên-thân khởi, thiên-thân nhập phạm-vương thân khởi, phạm-vương thân nhập dục-giới thân khởi, thiên-trung nhập địa-ngục khởi, địa-ngục nhập nhơn-gian khởi, nhơn-gian nhập loài khác khởi, ngàn thân nhập một thân khởi, một thân nhập ngàn thân khởi, na-do-tha thân nhập một thân khởi, một thân nhập na-do-tha thânkhởi, trong chúng nam-châu nhập trong chúng tây-châu khởi, trong chúng tây-châu nhập trong chúng bắc-châu khởi, trong chúng bắc-châu nhập trong chúng đông-châu khởi, trong chúng đông-châu nhập trong chúng ba châu kia khởi, trong chúng ba châu nhập trong chúng bốn châu khởi, trong chúng bốn châu nhập trong chúng tất cả biển sai-biệt khởi, trong chúng tất cả biển sai-biệt nhập trong chúng tất cả hải-thần khởi, trong chúng tất cả hải-thần nhập trong thủy-đại khởi, trong thủy-đại nhập trong địa-đại khởi, trong địa-đại nhập trong hỏa-đại khởi, trong hỏa-đại nhập trong phong-đại khởi, trong phong-đại nhập trong tất cả tứ-đại-khởi, trong tất cả tứ đại nhập trong pháp vô-sanh khởi, trong pháp vô-sanh nhập trong núi Tu-Di khởi, trong núi Tu-Di nhập trong bảy Bửu-Sơn khởi, trong bảy Bửu-Sơn nhập trong tất cả cây cỏ lùm rừng hắc-sơn khởi, trong tất cả lùm rừng hắc-sơn nhập trong tất cả diệu-hương hoa bửu trang-nghiêm khởi, trong tất cả trang-nghiêm nhập trong tất cả chúng-sanh thọ sanh nơi bốn châu thượng-phương hạ-phương khởi, trong tất cả chúng-sanh thọ-sanh nhập trong chúng-sanh nơi Tiểu-Thiên thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi Tiểu-Thiên Thế-Giới nhập trong chúng-sanh nơi Trung-Thiên Thế-Giới khởi, trong chúng-sanh nơi Trung-Thiên thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi Ðại-Thiên thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi trăm ngàn ức na-do-tha Ðại-Thiên thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi vô-số thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi vô-số thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi vô-lượng thế-giới khởi, nơi chúng-sanh trong vô-lượng thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi vô-biên thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi vô-biên thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi vô-đẳng phật-độ khởi, trong chúng-sanh nơi vô-đẳng phật-độ nhập trong chúng sanh nơi bất-khả-sổ thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi bất-khả-sổ thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi bất-khả-xưng thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi bất-khả-xưng thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi bất-khả-tư thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi bất-khả-tư thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi bất-khả-lượng thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi bất-khả-lượng thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi bất-khả-thuyết thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi bất-khả-thuyết thế-giới nhập trong chúng-sanh nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thế-giới khởi, trong chúng-sanh nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thế-giới nhập trong chúng-sanh tạp-nhiễm khởi, trong chúng-sanh tạp-nhiễm nhập trong chúng-sanh thanh-tịnh khởi, trong chúng-sanh thanh-tịnh nhập trong chúng-sanh tạp-nhiễm khởi, trong nhãn-xứ nhập trong nhĩ-xứ khởi, trong nhĩ-xứ nhập trong tỹ-xứ khởi, trong tỹ-xứ nhập trong thiệt-xứ khởi, trong thiệt-xứ nhập trong thân-xứ khởi, trong thân-xứ nhập trong ý-xứ khởi, trong ý-xứ nhập trong thân-xứ khởi, trong tự-xứ nhập trong tha-xứ khởi, trong tha-xứ nhập trong tự-xứ khởi, trong một vi-trần nhập trong vô-số thế-giới vi-trần khởi, trong vô-số thế-giới vi-trần nhập trong một vi-trần khởi, trong Thanh-Văn mhập trong Ðộc-Giác khởi, trong Ðộc-Giác nhập trong Thanh-Văn khởi, trong tự-thân nhập trong Phật-thân khởi, trong Phật-thân nhập trong tự-thân khởi, một niệm nhập ức kiếp khởi, ức kiếp nhập một niệm khởi, đồng-niệm nhập biệt-thời khởi, biệt-thời nhập đồng-niệm khởi, tiền-tế nhập hậu-tế khởi, hậu-tế nhập tiền-tế khởi, tiền-tế nhập trung-tế khởi, trung-tế nhập tiền-tế khởi, tam-thế nhập sát-na khởi, sát-na nhập tam-thế khởi, chơn-như nhập ngôn thuyết khởi, ngôn-thuyết nhập chơn-như khởi.

Ví như có người bị quỷ phá thân họ rung động chẳng tự an được, quỷ chẳng hiện thân mà làm cho thân người kia như vậy.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy tự-thân nhập định tự-thân khởi.

Ví như tử-thi do chú-lực mà hay chổi dậy mà đi, cùng làm được các việc. Tử-thi cùng chú dầu đều khác nhau mà có thể hòa hiệp làm những việc trên.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy, đồng cảnh nhập định dị-cảnh khởi, dị-cảnh nhập định đồng-cảnh khởi.

Ví như Tỳ-Kheo được tâm tự-tại, hoặc một thân làm nhiều thân, hoặc nhiều thân làm một thân. Chẳng phải một thân mất mà nhiều thân sanh, cũng chẳng phải nhiều thân mất mà một thân sanh.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy, một thân nhập định nhiều thân khởi, nhiều thân nhập định một thân khởi.

Ví như đại-địa đồng một vị mà sanh cỏ cây có nhiều vị khác nhau. Ðất dầu không khác mà vị có sai khác.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy vẫn vô-phân-biệt, mà có một thứ nhập định nhiều thứ khởi, nhiều thứ nhập định một thứ khởi.

Chư Phậy-tử! Ðại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy được mười pháp xưng-tán chỗ ngợi khen. Những là : vì nhập chơn-như nên gọi là Như-Lai, vì giác-ngộ tất cả pháp nên gọi là Phật, vì được tất cả thế-gian ngợi khen nên gọi là Pháp-Sư, vì biết tất cả pháp nên gọi là nhứt-thiết-trí, vì được tất cả thế-gian quy-y nên gọi là chỗ sở-y, vì rõ thấu tất cả pháp phương-tiện nên gọi là đạo sư, vì dẫn tất cả chúng-sanh vào đạo nhứt-thiết-trí nên gọi là đại-đạo-sư, vì là đèn của tất cả thế-gian nên gọi là quang-minh, vì tâm chí viên-mãn, nghĩa lợi thành-tựu, chỗ làm đều xong, trụ trí vô-ngại, phân-biệt biết rõ tất cả pháp nên gọi là thập-lực tự-tại, vì thông-đạt tất cả pháp-luân nên gọi là bực nhứt-thiết-kiến.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy lại được mười thứ quang-minh chói sáng. Những là được quang-minh của tất cả Phật, vì cùng Phật bình-đẳng. Ðược tất cả thế-giới quang-minh, vì có thể khắp nghiêm-tịnh. Ðược tất cả chúng-sanh quang-minh, vì điều đến điều-phục. Ðược vô-lượng vô-úy quang-minh vì pháp-giới làm trường thuyết pháp. Ðược vô-sai-biệt quang-minh, vì biết tất cả pháp không các thứ tánh. Ðược phương-tiện quang-minh, vì nơi ly-dục-tế của các pháp mà chứng nhập. Ðược chơn-thiệt quang-minh, vì nơi ly-dục-tế của các pháp tâm bình-đẳng. Ðược thần-biến quang-minh khắp tất cả thế-gian, vì được Phật gia-hộ hằng chẳng dứt. Ðược thiện tư-duy quang-minh, vì đến bờ tự-tại của tất cả Phật. Ðược nhứt-thiết-pháp chơn-như quang-minh vì nơi trong một lỗ chưn lông khéo nói tất cả.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy được mười thứ vô-sở-tác. Những là thân-nghiệp vô-sở-tác, ngữ-nghiệp vô-sở-tác, ý-nghiệp vô-sở-tác, thần thông vô-sở-tác, rõ pháp vô-tánh vô-sở-tác, biết nghiệp chẳng hoại vô-sở-tác, vô-sai-biệt trí vô-sở-tác, vô-sanh-khởi trí vô-sở-tác, biết pháp không diệt vô-sở-tác, tùy thuận nơi văn chẳng hoại nơi nghĩa vô-sở-tác.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy, vô-lượng cảnh giới nhiều thứ sai khác. Những là một nhập nhiều khởi, nhiều nhập một khởi, đồng nhập dị khởi, dị nhập đồng khởi, tế nhập thô khởi, thô nhập tế khởi, đại nhập tiểu khởi, tiểu nhập đại khởi, thuận nhập nghịch khởi, nghịch nhập thuận khởi, không thân nhập có thân khởi, có thân nhập không thân khởi, vô-tướng nhập hữu tướng khởi, hữu tướng nhập vô-tướng khởi, trong khởi mà nhập, trong nhập mà khởi. Ðây đều là cảnh-giới tự-tại của tam-muội nầy.

Ví nhà huyễn thuật trì chú được thành có thể hiện các thứ hình tướng sai-biệt. Chú khác với huyễn, mà có thể làm ra huyễn. Chú chỉ là âm-thanh, mà có thể làm ra các hình sắc cho nhãn-thức biết, các thứ tiếng cho nhĩ-thức biết, các thứ hương cho tỹ-thức biết, các thứ vị cho thiệt-thức biết, các thứ xúc cho thân-thức biết, các cảnh giới cho ý-thức biết.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy, trong đồng nhập định trong dị khởi, trong dị nhập định trong đồng khởi.

Ví như Ðao-Lợi thiên lúc đánh với A-Tu-La. Chư Thiên thắng trận. Vua A-Tu-La thân cao lớn bảy trăm do-tuần dùng sức huyễn thuật đem binh đội trăm ngàn người đồng thời chạy vào trong lỗ cộng sen để trốn.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát đã khéo thành-tựu các huyễn trí-địa. Huyễn-trí tức là Bồ-Tát, Bồ-Tát tức là huyễn-trí. Vì thế nên có thể trong pháp vô-sai-biệt nhập định trong pháp sai-biệt khởi định. Trong pháp sai-biệt nhập định trong pháp vô-sai-biệt khởi định.

Ví như nhà nông gieo giống trong ruộng, hột giống ở dưới còn trái sanh ở trên.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy, trong một nhập định trong nhiều khởi, trong nhiều nhập định trong một khởi.

Ví như xích bạch của nam nữ hòa hiệp, hoặc có chúng-sanh thọ sanh trong đó, bấy giờ gọi là ca-la-lã. Từ đây tuần tự ở thai mẹ đủ mười tháng, do sức nghiệp lành nên tất cả chi-phần đều được thành-tựu, căn thân chẳng thiếu, tâm ý sáng suốt. Ca-la-lã kia với sáu căn thể trạng khác nhau, do nghiệp lực mà có thể làm cho kia thứ đệ thành-tựu, thọ các thứ quả báo đồng dị loại.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát từ nhứt-thiết-trí ngôi ca-la-lã, do sức tín giải nguyện lần lần tăng trưởng, tâm Bồ-Tát quảng đại nhiệm vận tự-tại. Trong không nhập định trong có khởi, trong có nhập định trong không khởi.

Ví như long-cung nương đất làm nền mà chẳng nương hư-không. Rồng ở trong cung chẳng ở hư-không mà có thể nổi mây đầy khắp hư-không. Có người ngước xem hoặc thấy có cung-điện, phải biết đó là thành càn-thát-bà chẳng phải long-cung. Dầu rồng ở dưới mà mây nổi trên không.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy nơi vô-tướng nhập nơi hữu-tướng khởi nơi hữu-tướng nhập nơi vô-tướng khởi.

Ví như cung của Diệu-Quang Ðại Phạm-Thiên-Vương ở tên là nhứt-thiết-thế-gian-tối-thắng-thanh-tịnh-tạng. Trong cung lớn nầy thấy khắp Ðại-thiên thế-giới: những tứ thiên-hạ, cung của Thiên, Long bát-bộ, chỗ ở của nhơn-gian và ba ác-đạo, các núi Tu-Di-Sơn vân vân, biển cả sông lạch, bờ đầm, nguồn suối, thành ấp tụ lạc, rừng cây, các thứ bửu. Những vật như vậy tột đến đại Luân-Vi, nhẫn đến vi-tế du-trần trong hư-không đều hiển-hiện trong cung của Ðại-Phạm-Vương, như bóng mặt hiện thấy trong gương sáng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi nhứt-thiết chúng-sanh sai-biệt thân đại tam-muội nầy, biết các thứ cõi nước, thấy các thứ Phật-độ, các thứ quả chứng, các thứ pháp-thành, các thứ hạnh mãn, các thứ giải nhập, các thứ tam-muội, khởi các thứ thần-thông, được các thứ trí-huệ, trụ các thứ sát-na-tế.

Ðại Bồ-Tát nầy đến mười thứ thần-thông bỉ-ngạn. Những là đến chư Phật tận hư-không biến pháp-giới: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến Bồ-Tát rốt ráo vô-sai-biệt tự-tại thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay phát khởi bồ-tát quảng đại hạnh nguyện nhập Như-Lai môn phật-sự: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay chấn-động tất cả thế-giới tất cả cảnh-giới đều làm cho thanh-tịnh: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay tự-tại biết tất cả chúng-sanh nghiệp quả bất-tư-nghì đều như huyễn hóa: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay tự-tại biết các tam-muội thô tế nhập xuất tướng sai biệt: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay dũng-mãnh nhập cảnh-giới Như-Lai mà ở trong đó phát-sanh đại-nguyện : thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay hóa làm Phật, hóa chuyển pháp-luân điều-phục chúng-sanh, khiến sanh phật chủng, khiến nhập phật-thừa mau được thành-tựu: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến hay rõ biết bất-khả-thuyết tất cả văn cú bí-mật mà chuyển pháp-luân, khiến trăm ngàn ức na-do-tha bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết pháp-môn đều được thanh-tịnh: thần-thông bỉ-ngạn. Ðến chẳng nhờ ngày đêm năm tháng kiếp số, một niệm đều có thể thị-hiện khắp tam thế: thần-thông bỉ-ngạn.

Trên đây là trí thiện-xảo nhứt-thiết chúng-sanh sai-biệt thân đại tam-muội thứ tám của đại Bồ-Tát.

 

“What is great enlightening beings' great concentration of freedom in

the elemental cosmos? Here the great enlightening beings enter concen-

tration in the medium of their own eyes, in the mediums of their other

senses, including the medium of their own minds — this is called freedom

in the elemental cosmos.

 

“Enlightening beings enter this concentration in each pore of their

bodies. They are spontaneously able to know all worldly beings, all

worldly phenomena, and all worlds; they know ten quintilhon worlds,

they know incalculable numbers of worlds, they know as many worlds

as atoms in untold buddha-lands. They see in all worlds when buddhas

emerge, congregations of enlightening beings filling them all, their radi-

 

Page 838 - The Flower Ornament Scripture

 

ant light clear, purely good, unalloyed, with great arrays of all kinds

of treasures adorning them. Therein the enlightening beings ceaselessly

cultivate enlightening practices, for an eon or a hundred eons, or a

thousand eons, or a million eons, or a billion eons, or countless eons, or

untold eons, or for as many eons as atoms in untold numbers of buddha-

lands.

 

“Also, they remain in this concentration through these immeasurable

eons, also entering, also emerging, also perfecting worlds, also pacifying

beings, also comprehending the elemental cosmos, also knowing all

times, also expounding all truths, also manifesting all kinds of techniques

of great spiritual powers, without attachment or obstruction.

 

“Because they have attained freedom in the elemental cosmos, they

ably analyze the eye, ear, nose, tongue, body, and intellect — they ably

analyze all manner of such distinctions, to their furthest extent.

 

“Once enlightening beings ably know and see in this way, they are

able to produce illumination of principles in a trillion concentration

formulae, accomplish a trillion purifying practices, acquire a trillion

eyes, fulfill a trillion mystic powers, enter a trillion trances, perfect a

trillion psychic forces, nurture a trillion powers, fulfill a trillion aspira-

tions, operate a trillion empowerments, demonstrate a trillion mystic

metamorphoses, acquire a trillion freedoms of enlightening beings, fulfill

a trillion aids to the path of enlightening beings, accumulate a trillion

treasuries of enlightening beings, illumine a trillion methods of enlight-

ening beings, expound a trillion doctrines, accomplish a trillion vows,

produce a trillion dedications, purify a trillion proper states of enlight-

ening beings, comprehend a trillion teachings, reveal a trillion explana-

tions, and cultivate a trillion purities of enlightening beings.

 

“These great enlightening beings also have innumerable virtues, mea-

sureless virtues, boundless virtues, incomparable virtues, uncountable

virtues, incalculable virtues, unthinkable virtues, immeasurable virtues,

unspeakable virtues, inexhaustible virtues. These enlightening beings

have already prepared these virtues, accumulated them, arrayed them,

purified them, clarified them, embodied them — they can produce them

all, all are worthy of praise; they can make them endure, they hatfe

perfected them all.

 

“When great enlightening beings dwell in this concentration, they are

under the care of buddhas of the east, whose names are as numerous as

atoms in ten thousand incalculable numbers of buddha-lands, each name

also applying to as many other buddhas as there are atoms in ten thou-

sand incalculable numbers of buddha-lands, each different — and the

same is true of the buddhas of the south, west, north, the four inter-

mediate directions, and the zenith and nadir. Those buddhas all appear

before the enlightening beings and show them the pure lands of the

buddhas, tell them about the infinite bodies of the buddhas, about the

inconceivable eye of the buddhas, the infinite ear of the buddhas, the

pure nose of the buddhas, the pure tongue of the buddhas, the nondwell-

 

Page 839 - The Ten Concentrations

 

ing mind of the buddhas, and the unsurpassed spiritual powers of the

buddhas, causing them to cultivate the unexcelled enlightenment of

buddhas, to acquire the pure, clear voice of buddhas; they reveal the

nonregressive teaching of the buddhas and the boundless congregations

of the buddhas, causing them to enter the infinite mystery of the bud-

dhas; they laud all the bases of goodness of the buddhas and cause them

to realize the equality of all buddhas; they explain the lineage of buddhas

of past, present, and future, display the boundless forms of buddhas,

preach the teaching guarded by the buddhas, utter the buddhas’ subtle

voice of truth, clearly discern the worlds of all buddhas, extol the medi-

tation of all the buddhas, show the order of the assemblies of the buddhas’

audiences, preserve the buddhas’ inconceivable teaching, explain that all

things are like magical productions, elucidate the inertness of the essence

of all phenomena, teach the highest principles, praise the infinite virtues

of the enlightened, and cause the enlightening beings to enter the clouds

of all concentrations and know their minds are like illusions, like emana-

tions, boundless and inexhaustible.

 

“When great enlightening beings abide in this concentration of cosmic

freedom, those buddhas by names as numerous as atoms in ten thousand

incalculable numbers of buddha-lands from each of the ten directions,

with as many buddhas as atoms in ten thousand incalculable numbers of

buddha-lands in each name, simultaneously watch over the enlightening

beings and enable them to acquire boundless bodies, enable them to

attain unobstructed minds, enable them to attain unfailing recollection of

all truths, enable them to attain certain comprehension of all truths,

enable them to increase in intelligence and absorb all truths, enable them

to clearly understand all truths, enable them to attain skill in spiritual

capacities, with power and keenness of all faculties, cause their sphere

to be boundless, extending through the cosmos unceasingly, enable them

to attain unhindered knowledge, ultimately pure, and enable them to

manifest attainment of buddhahood in all worlds by mystical power.

 

“Enlightening beings in this concentration attain ten kinds of ocean:

they attain the ocean of buddhas because they see them all; they attain

the ocean of sentient beings because they pacify them all; they attain the

ocean of truths because they can comprehend them all by wisdom; they

attain the ocean of lands because they go to them all by psychic realiza-

tion of essenceless, uncreated spiritual powers; they attain the ocean of

virtues because they cultivate them all to perfection; they attain the

ocean of spiritual powers because they are able to manifest them exten-

sively to awaken enlightenment; they attain the ocean of faculties because

they know all their various differences; they attain the ocean of minds

because they know the infinite various different minds of sentient beings;

they attain the ocean of practices because they can fulfill them all by

willpower; they attain the ocean of vows because they cause them all to

be fulfilled, eternally pure.

 

“Once great enlightening beings have attained to these ten oceans,

 

Page 840 - The Flower Ornament Scripture

 

they also attain ten kinds of excellence: they are foremost among all

sentient beings; they are supremely outstanding among celestials; they

arc most powerful among Brahma-kings; they have no attachments in

any world; no one in any world can overshadow them; no demons can

disturb them; they can enter any state of being without hindrance;

wherever they may be born, they know it is not permanent; they attain

mastery of all Buddha teachings; they can manifest all spiritual powers.

 

“Once great enlightening beings have attained these ten kinds of

excellence, they also attain ten kinds of power, cultivating practices in

the realm of sentient beings: first is the power of courageous strength,

because they tame worldlings; second is the power of energy, because

they never backslide; third is the power of nonattachment, because they

get rid of defiling obsessions; fourth is the power of silent calm, because

they have no disputes about anything; fifth is the power to oppose or

conform, because they are free in the midst of all things; sixth is the

power of the nature of things, because they attain mastery of all truths;

seventh is the power of nonobstruction, because their knowledge and

wisdom is immensely vast; eighth is the power of fearlessness, because

they can explain all truths; ninth is the power of intellect, because they

can hold all truths; tenth is the power of revelation, because their knowl-

edge and wisdom is boundless.

 

“These ten kinds of power are immense powers, supreme powers,

invincible powers, immeasurable powers, well-developed powers, im-

movable powers, enduring powers, powers of knowledge, powers of

accomplishment, powers of supreme concentration, pure powers, ex-

tremely pure powers, powers of the body of reality, powers of the light

of truth, powers of the lamp of the Teaching, powers of the methods

of the Teaching, indestructible powers, powers of extreme strength,

powers of great people, powers cultivated by good people, powers of

attainment of true awareness, powers of roofs of goodness accumulated

in the past, powers stabilizing immeasurable roofs of goodness, powers

stabilizing the realization of Thusness, powers of meditation, powers

enhancing the joy of enlightening beings, powers producing the pure

faith of enlightening beings, powers increasing the heroism of enlight-

ening beings, powers born of the aspiration for enlightenment, powers

of enlightening beings’ pure resolve, powers of the enlightening beings’

supreme determination, powers of development of the roofs of goodness

of enlightening beings, powers of finding out the ultimate truth about all

things, powers of the unobstructed body, powers of entry into the

principles of skill in means of enlightenment, powers of the pure subtle

truth, powers of stable force that cannot be upset, powers that all beings

cannot overshadow.

 

“These great enlightening beings can produce these virtuous qualities,

can perfect them, fulfill them, illumine them, fully embody them, em-

body them everywhere, expand them, solidify them, enhance them,

purify them, and purify them in all ways.

 

Page 841 - The Ten Concentrations

 

“No one can tell the bounds of these enlightening beings’ virtues,

knowledge, practice, teaching, freedom, austerities, accomplishments,

purity, emancipation, or mastery of the Teaching. Even in unspeakably

many eons no one could fully explain all the teachings that these enlight-

ening beings have attained, have accomplished, have entered into, have

actualized, have experienced, have contemplated, have realized, have

purified, have comprehended, and have set up.

 

“Great enlightening beings in this concentration are able to thoroughly

know all the infinite concentrations there are, and the sphere of each

concentration, immeasurably vast, in each sphere clearly seeing entry,

emergence, and abiding, with their characteristics, manifestations, realms

of action, concurrent experiences, inherent natures, extinctions, and

emancipations.

 

“They are like the palace of the great water spirit that negates the

tormenting heat, from which flow four rivers that are free from turbidity

and pollution and arc clear as space itself. The lake there has on each of its

four sides a mouth, from each of which flows a river. From the Elephant

mouth flows the Ganges River; from the Lion mouth flows the Sita

River; from the Ox mouth flows the Sindhu River; and from the Horse

mouth flows the Vakshu River. When the four great rivers flow forth,

from the mouth of the Ganges River flows silver sand; from the mouth

of the Sita River flows diamond sand; from the mouth of the Sindhu

River flows gold sand, and from the mouth of the Vakshu River flows

lapis lazuli sand. The Ganges River mouth is silver color, the Sita River

mouth is diamond color, the Sindhu River mouth is golden, and the

Vakshu River mouth is the color of lapis lazuli. Each river mouth is a

league wide. After emerging, each river circles the great lake seven times

and then flows off in its own direction, racing like quicksilver flowing

into the ocean. Between each turn of the rivers are red, blue, and white

lotuses made of celestial jewels, of extraordinary fragrance and pure

color, their petals, leaves, and calyxes all made of gems, spontaneously

shining and reflecting each other and the Heatless Lake, fifty leagues

around, its floor covered with beautiful jewel sands, adorned with all

kinds of crystals, with innumerable exquisite jewels adorning its shores.

The wonderful fragrance of sandalwood is everywhere; lotuses and other

fine flowers fill the lake, and when the breeze stirs them, the breath of

fragrance is carried afar, pervading everywhere. Flowery forests of jewel

trees circle the lake, and when the sun comes out, they reflect everything

in and outside the lake, joining the reflections and radiance into a net-

work of light. Myriad things are like this — far and near, high and low,

broad and narrow, coarse and fine, even down to the tiniest grain of sand

and mofe of dust, all being beautiful jewels, clearly mirroring lights, all

reflected in the orb of the sun, and all reflecting and rereflecting each

other; these reflections, neither increasing nor decreasing, neither merged

nor separated, are clearly visible as though they were the original sub-

stance itself.

 

Page 842 - The Flower Ornament Scripture

 

 

“Just as the great lake Heatless pours forth four rivers from four

mouths into the ocean, so also do great enlightening beings pour forth

various practices from the four powers of understanding, ultimately to

enter the ocean of omniscience. Just as the great river Ganges streams

silver sand from the silver Elephant mouth, so do great enlightening

beings, by means of the power of understanding meanings, explain all

the doctrines expounded by all the buddhas, producing all pure virtuous

qualities, ultimately entering into the ocean of unobstructed knowledge.

Just as the great river Sita streams diamond sands from the diamond-

colored Lion mouth, so do great enlightening beings, by means of the

power of understanding doctrines, explain for all beings the adamantine

sayings of the Buddha and elicit adamantine knowledge, ultimately

flowing into the ocean of unobstructed knowledge. Just as the great river

Sindhu streams forth gold sand from the golden Ox mouth, so do great

enlightening beings, by means of the power of understanding of expres-

sions, open up the understanding of beings by conditionally produced

techniques in accord with the world, causing all to rejoice, taming and

maturing them, to ultimately enter the ocean of conditionally originated

means. Just as the great river Vakshu streams forth lapis lazuli sands from

the blue Horse mouth, so do great enlightening beings, by the power of

understanding facilitating inexhaustible eloquence, shower countless

teachings to refresh and enliven those who hear, ultimately to enter the

ocean of the principles of buddhahood.

 

“Just as the four great rivers enter the oceans in four directions after

having circled Heatless Lake, so do great enlightening beings, accom-

plishing harmonious deeds, words, and thoughts, and accomplishing

deeds, words, and thoughts guided by knowledge, flow in the four

directions and ultimately enter the ocean of omniscience. What is meant

by the ‘four directions' of enlightening beings? They are: seeing all

buddhas and attaining enlightenment; hearing all enlightening teachings

and absorbing and retaining them; fulfilling all the practices of the ways

of transcendence; expounding the Teaching compassionately, satisfying

sentient beings. Just as the four great rivers circle the great lake and

therein blue, red, and white lotuses fill everywhere, in the same way

great enlightening beings, in their determination for enlightenment, do

not abandon sentient beings, but teach them in order to pacify them and

enable them to fulfill incalculable concentrations and see the purity of

arrays of the buddha-lands.

 

“Just as the great lake Heatless is circled by jewel trees, so also do great

enlightening beings cause the rings of adornments of the buddha-lands to

appear, inspiring sentient beings to seek enlightenment.

 

“Just as the great lake Heatless is fifty leagues in length and breadth

and is clear and free from turbidity, so also is great enlightening beings’

determination for enlightenment infinite, boundless, filled with virtues,

pure, clean, and without turbidity.

 

“Just as the shores of the great lake Heatless are arrayed with countless

 

Page 843 - The Ten Concentrations

 

treasures and sandalwood incense is scattered everywhere, so also are the

shores of great vows of the determination for enlightenment of great

enlightening beings adorned with countless treasures of the tenfold

knowledge and sprinkled with the wonderful fragrance of all virtues.

 

“Just as the floor of the great lake Heatless is spread with gold sand

and arrayed with all kinds of pearls, similarly great enlightening beings’

subtle knowledge observing everywhere is arrayed with all kinds of

metaphysical treasures of the inconceivable liberation of enlightening

beings, attaining unobstructed illumination of all truths, abiding in the

abode of all buddhas, entering into all the most profound liberative

techniques of enlightening.

 

“Just as the chief water spirit Heatless is forever free from the tor-

ments of heat among the water spirits, in the same way great enlight-

ening beings are forever free from the anxieties and vexations of all

worlds — though they be born therein, they are not affected or attached.

 

“Just as the four great rivers water the whole continent and then enter

the ocean, likewise do great enlightening beings refresh celestial and

human beings, ascetics and priests, with four rivers of knowledge, causing

them to enter the great ocean of knowledge of unexcelled complete

perfect enlightenment, adorned with four kinds of power. What are the

four? First is the river of the knowledge of vows, rescuing and pacifying

all sentient beings, never ceasing; second is the river of knowledge of

transcendent ways, cultivating enlightening practices for the benefit of

sentient beings, continuing past, future, and present, without end, ulti-

mately entering the ocean of knowledge of the buddhas; third is the river

of knowledge of concentrations of enlightening beings, arrayed with

countless concentrations, perceiving all buddhas, entering the ocean of

buddhas; fourth is the river of knowledge of great compassion, with

great universal compassion, autonomous, saving sentient beings every-

where, caring for them by appropriate means, ceaselessly, cultivating the

way of esoteric virtues, ultimately entering the ocean of the ten powers.

 

“Just as the four great rivers emerge from the lake Heatless, and

having streamed forth are ultimately inexhaustible and enter the ocean,

similarly great enlightening beings cultivate enlightening practice by the

power of great vows, their independent knowledge and insight inex-

haustible, ultimately entering the ocean of omniscience.

 

“Just as nothing can prevent the four great rivers from entering the

ocean, similarly great enlightening beings always diligently carry out the

practical vows of universal good, perfect the light of all knowledge and

wisdom, abide in the way of enlightenment of all buddhas, and enter the

knowledge of those who realize Thusness, without any hindrance.

 

“Just as the four great rivers rush into the ocean, never tiring eon after

eon, similarly enlightening beings carry out the deeds of enlightening

beings forever by the practical vows of universal good, entering the

ocean of realization of Thusness, never giving rise to weariness.

 

“Just as when the sun comes out, the golden, silver, diamond, and

 

Page 844 - The Flower Ornament Scripture

 

lapis lazuli sands in Heatless Lake, as well as all the other jewels and

treasures, are imbued with sunlight and reflect the golden sands and

other treasures, each reflection also containing reflections of all the

others, everything mutually reflecting and rereflecting ad infinitum

without obstruction, so is the experience of enlightening beings in this

concentration: in each pore of their own bodies they see as many bud-

dhas as atoms in untold buddha-lands, and also see those buddhas’ lands,

enlightenment sites, and audiences; they listen to the teaching of each

buddha, absorb and retain it, believe and understand it, and pay honor

for untold billions of eons each, without any notion of length or brevity

of time; also, those audiences are not cramped therein. Why? Because

with a subtle mind they enter into boundless realms of the cosmos,

because they enter into peerless fruits of distinct actions, because they

enter the sphere of inconceivable concentration, because they enter the

sphere of inconceivable meditation, because they enter the sphere of

fluidity of all buddhas, because they gain the profection of all buddhas,

because they have acquired the great miraculous capacities of all bud-

dhas, because they have attained the ten powers of enlightened ones,

which are difficult to attain and difficult to know, because they have

entered the realm of fulfillment of the practical undertakings of univer-

sally good enlightening beings, and because they have attained the inde-

fatigable spiritual power of all buddhas.

 

“Though great enlightening beings can enter and leave concentration

instantly, still they don’t give it up; even though remaining in concen-

tration for a long time, they still have no attachment. Though they do

not dwell on any object, yet they do not abandon all points of attention.

Though they can enter into the realm of a single instant, yet to benefit all

beings they manifest enlightening spiritual powers tirelessly. Though

they enter equally into all phenomenal realms, they do not apprehend

their boundaries; though they have no abode and no location, yet they

are always proceeding into the path of all-knowledge. By the power of

mystical projection they enter everywhere into countless groups of beings

and fully adorn all worlds. Though they are free from the erroneous

conceptions of the world and are beyond the realm of all discriminations,

yet they do not abandon forms in all their variety. Though they are

capable of fully equipping themselves with expedient skills, yet they are

ultimately pure. Though they do not distinguish the various stages of

enlightenment, yet they have already entered them all.

 

“Just as space, though containing all things, is apart from existence

and nonexistence, in the same way, great enlightening beings, though

entering all worldly realms, are free from conceptions of the world.

Though they strive to liberate all beings, yet they are free from concep-

tions of beings. Though they have profound knowledge of all phenom-

ena, yet they are free from conceptions of phenomena. Though they

enjoy seeing all buddhas, yet they are free from conceptions of buddhas.

Though they skillfully enter various concentrations, yet they know all

 

Page 845 - The Ten Concentrations

 

things are inherently thus, and have no attachment. Though they expound

inexhaustible statements of the Teaching with boundless intelligence, yet

their minds always dwell on the truth beyond words. Though they

enjoy contemplating the wordless teaching, yet they always manifest

pure voices. Though they abide in the realm of all things beyond words,

yet they always manifest various forms. Though they teach beings, yet

they know all things are ultimately inherently empty. Though they

diligently cultivate universal compassion and liberate beings, they know

the realm of sentient beings is inexhaustible and has no dissolution.

Though they realize the realm of reality is everlasting and invariable, yet

they ceaselessly guide beings by reading their minds and giving them

appropriate instruction. Though they always rest in the abode of the

enlightened, yet they always ceaselessly turn the wheel of the Teaching,

analytically expounding all kinds of truths with purity of knowledge and

unhesitating expertise.

 

“This is the technical knowledge of the great enlightening beings’

ninth great concentration, the concentration of freedom in the elemental

cosmos.

Chư Phật-tử! thế nào là pháp-giới tự-tại tam-muội của đại Bồ-Tát?

Ðại Bồ-Tát nầy nơi tự nhãn-xứ nhẫn đến tự ý-xứ nhập tam-muội, nên gọi là pháp-giới tự-tại.

Ðại Bồ-Tát nơi mỗi mỗi lỗ chưn lông của tự-thân mà nhập tam-muội nầy, tự nhiên biết được các thế-gian, biết các pháp thế-gian, biết các thế-giới, biết ức na-do-tha thế-giới, biết a-tăng-kỳ thế-giới, biết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số thế-giới. Trong tất cả thế-giới thấy có Phật xuất-thế, Bồ-Tát chúng-hội thảy đều đông đủ, quang-ming thanh-tịnh, thuần thiện không tạp, trang-nghiêm rộng lớn, các thứ châu báu dùng để ngiêm-sức.

Bồ-Tát trong các thế-giới nầy không ngớt tu hạnh bồ-tát hoặc một kiếp, trăm kiếp, ngàn kiếp, ức kiếp, trăm ngàn ức na-do-tha kiếp, vô-số kiếp, vô-lượng kiếp, vô-biên kiếp, vô-đẳng kiếp, bất-khả-sổ kiếp, bất-khả-xưng kiếp, bất-khả-tư kiếp, bất-khả-lượng kiếp, bất-khả-thuyết kiếp, bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết kiếp, bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần số kiếp.

Bồ-Tát lại ở trong vô-lượng kiếp như vậy mà trụ nơi tam-muội nầy : cũng nhập, cũng khởi, cũng thành-tựu thế-giới, cũng điều phục chúng-sanh, cũng rõ khắp pháp-giới, cũng biết khắp tam thế, cũng diễn thuyết các pháp, cũng hiện đại thần-thông các thứ phương-tiện vô-trước vô-ngại, vì nơi pháp-giới được tự-tại. Khéo phân-biệt nhãn, khéo phân-biệt nhĩ, tỷ, thiệt, thân, khéo phân-biệt ý. Các thứ sai biệt chẳng đồng như vậy đều khéo phân-biệt tột ngằn mé.

Bồ-Tát khéo thấy và biết như vậy rồi, có thể sanh khởi mười ngàn ức đà-la-ni pháp quang-minh, thành-tựu mười ngàn ức hạnh thanh-tịnh, chứng được mười ngàn ức thiện-căn, viên-mãn mười ngàn ức thần-thông, hay nhập mười ngàn ức tam-muội, thành-tựu mười ngàn ức thần-lực, trưởng dưỡng mười ngàn ức công-lực, viên-mãn mười ngàn ức thâm tâm, vận động mười ngàn ức lực-trì, thị-hiện mười ngàn ức thần-biến, đầy đủ mười ngàn ức bồ-tát vô-ngại, viên-mãn mười ngàn ức bồ-tát trợ-đạo, chức nhóm mười ngàn ức bồ-tát tạng, chiếu sáng mười ngàn ức bồ-tát phương-tiện, diễn thuyết mười ngàn ức các nghĩa, thành-tựu mười ngàn ức các nguyện, xuất sanh mười ngàn ức hồi-hướng, tịnh tu mười ngàn ức bồ-tát chánh-vị, minh liễu mười ngàn ức pháp-môn, khai-thị mười ngàn ức diễn-thuyết, tu trị mười ngàn ức bồ-tát thanh-tịnh.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát lại có vô số công-đức, vô-lượng công-dức, vô-biên công-đức, vô-đẳng công-đức, bất-khả-sổ công-đức, bất-khả-xưng công-đức, bất-khả-tư công-đức, bất-bất-khả-lượng công-đức, bất-khả-thuyết công-đức, vô-tận công-đức.

Chư Phật-tử! Bồ-Tát nầy nơi công-đức như vậy đều đã làm xong, đều đã chứa nhóm, đều đã trang-nghiêm, đều đã thanh-tịnh, đều đã suốt thấu, đều đã nhiếp thọ, đều đã xuất sanh, đều đáng khen ngợi, đều được kiên-cố, đều đã thành-tựu.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy được đông-phương mười ngàn vô-số phật-sát vi-trần-số danh-hiệu chư Phật nhiếp thọ. Mỗi mỗi danh hiệu Phật nầy lại có mười ngàn vô-số phật-sát vi-trần-số Phật đều riêng khác. Như đông phương, chín phương kia cũng như vậy.

Chư Phật đó đều hiện ra trước mặt Bồ-Tát. Vì Bồ-Tát mà hiện cõi thanh-tịnh của chư Phật, vì nói vô-lượng thân của chư Phật, vì nói nan-tư nhãn của chư Phật, vì nói vô-lượng nhĩ của chư Phật, vì nói tỹ thanh-tịnh của chư Phật, vì nói thiệt thanh-tịnh của chư Phật, vì nói tâm vô-trụ của chư Phật, vì nói thần-thông vô-thượng của chư Phật, khiến tu vô-thượng bồ-đề của Phật, khiến được âm-thanh thanh-tịnh của Phật, khai-thị pháp-luân bất-thối của Phật, hiển-thị vô-biên chúng-hội của Phật, khiến nhập vô-biên bí-mật của Phật, tán thán tất cả thiện-căn của Phật, khiến nhập pháp bình-đẳng của Phật, tuyên nói tam-thế chủng-tánh của Phật, thị-hiện vô-lượng sắc-tướng của Phật, xiển dương pháp hộ-niệm của Phật, diễn sướng pháp âm vi-diệu của Phật, biện minh thế-giới của tất cả chư Phật, tuyên dương tam-muội của tất cả chư Phật, thị-hiện chúng-hội thứ đệ của chư Phật, hộ-trì pháp bất-tư-nghì của chư Phật, nói tất cả pháp dường như huyễn hóa, thuyết minh pháp-tánh không động chuyển, khai-thị tất cả pháp-luân vô-thượng, khen ngợi vô-lượng công-đức của Phật, khiến vào tất cả những mây tam-muội, khiến biết tâm đó như huyễn như hóa vô-biên vô-tận.

Chư Phật-tử! Lúc đại Bồ-Tát trụ nơi pháp-giới tự-tại tam-muội nầy, mười phương kia, mỗi phương đều có mười ngàn vô-số phật-sát vi-trần số danh-hiệu Như-Lai, trong mỗi mỗi danh-hiệu đều có mười ngàn vô-số phật-sát vi-trân-số Phật đồng thời hộ-niệm cho Bồ-Tát nầy được vô-biên thân, cho Bồ-Tát nầy được tâm vô-ngại, cho Bồ-Tát nầy nơi tất cả pháp được không vong-niệm, cho Bồ-Tát nầy nơi tất cả pháp được huệ quyết-định, cho Bồ-Tát nầy càng thêm sáng suốt nơi tất cả pháp đều lãnh thọ được, cho Bồ-Tát nầy nơi tất cả pháp đều có thể hiểu rõ, cho Bồ-Tát nầy các căn mạnh lẹ nơi pháp thần-thông đều được thiện-xảo, cho Bồ-Tát nầy cảnh-giới vô-ngại đi khắp pháp-giới hằng chẳng nghỉ, cho Bồ-Tát nầy được trí vô-ngại rốt-ráo thanh-tịnh, cho Bồ-Tát nầy dùng sức thần-thông trong tất cả thế-giới thị-hiện thành Phật.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy được mười thứ ” hải “. Những là được chư Phật-hải, vì đều xem thấy. Ðược chư pháp-hải, vì hay dùng trí-huệ trọn biết rõ. Ðược chúng-sanh-hải, vì trọn điều-phục. Ðược chư sát-hải, vì dùng thần-thông vô-tánh vô-tác đều qua đến. Ðược công-đức-hải, vì tất cả tu hành trọn viên-mãn. Ðược thần-thông-hải, vì hay rộng thị-hiện khiến khai-ngộ. Ðược chư căn-hải, vì những căn-tánh chẳng đồng đều khéo biết. Ðược chư tâm-hải, vì biết vô-lượng tâm chủng loại sai biệt của tất cả chúng-sanh. Ðược chư hạnh-hải, vì hay dùng nguyện-lực đều viên-mãn. Ðược chư nguyện-hải, vì đều làm cho thành-tựu trọn thanh-tịnh.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát được mười thứ ” hải ” rồi, lại được mười thứ thù-thắng : một là trong tất cả chúng-sanh rất là đệ nhứt. Hai là trong tất cả chư thiên rất là thù-đặc. Ba là trong tất cả Phạm-Vương rất tột tự-tại. Bốn là nơi các thế-gian không chỗ nhiễm-trước. Năm là tất cả thế-gian không gì che chói được. Sáu là tất cả các ma chẳng mê loạn được. Bảy là vào khắp các loài không bị chướng ngại. Tám là mọi nơi thọ sanh biết chẳng kiên-cố. Chín là tất cả phật-pháp đều được tự-tại. Mười là tất cả thần-thông đều hay thị-hiện.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát đã được mười thứ thù-thắng, lại được mười thứ ” lực ” ở trong chúng-sanh-giới tu tập các hạnh : một là sức dũng-kiện, vì điều-phục thế-gian. Hai là sức tinh-tấn, vì hằng chẳng thối-chuyển. Ba là sức vô-trước, vì lìa các cấu nhiễm. Bốn là sức tịch-tịnh, vì không tránh luận nơi tất cả pháp. Năm là sức nghịch thuận, vì nơi tất cả pháp tâm tự-tại. Sáu là sức pháp-tánh, vì trong các nghĩa được tự-tại. Bảy là sức vô-ngại vì trí-huệ quảng-đại. Tám là sức vô-úy vì khéo thuyết-pháp. Chín là sức biện-tài, vì khéo thọ-trì các pháp. Mười là sức khai-thị, vì trí-huệ vô-biên.

Chư Phật-tử! Mười thứ ” lực ” nầy là sức quảng-đại, sức tối-thắng, sức không ai xô dẹp được, sức vô-lượng, sức khéo chứa nhóm, sức bất-động, sức kiên-cố, sức trí-huệ, sức thành-tựu, sức thắng-định, sức thanh-tịnh, sức rất thanh-tịnh, sức pháp-thân, sức pháp quang-minh, sức pháp-đăng, sức pháp-môn, sức không bị phá hoại, sức rất dũng-mãnh, sức đại trượng-phu, sức thiện-tượng-phu tu tập, sức thành chánh-giác, sức quá-khứ chứa nhóm thiện-căn, sức an-trụ vô-lượng thiện-căn, sức trụ Như-Lai lực, sức tâm tư-duy, sức tăng-trưởng Bồ-Tát hoan-hỷ, sức xuất sanh Bồ-Tát tịnh-tín, sức tăng-trưởng Bồ-Tát dũng-mãnh, sức do Bồ-Ðề tâm sanh, sức Bồ-Tát thanh-tịnh thâm-tâm, sức Bồ-Tát thù-thắng thâm-tâm, sức Bồ-Tát thiện-căn huân-tập, sức cựu-cánh các pháp, sức thân vô-ngại, sức nhập pháp-môn phương-tiện thiện-xảo, sức diệu-pháp thanh-tịnh, sức an-trụ thế-lực lớn tất cả thế-gian chẳng khuynh động được, sức tất cả chúng-sanh không ai che chói được.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy nơi vô-lượng pháp công-đức như vậy, hay thành-tựu, hay viên-mãn, hay chiếu minh, hay cụ túc, hay khắp cụ-túc, hay quảng-đại, hay kiên-cố, hay tăng-trưởng, hay tịnh-trị, hay khắp tịnh-trị.

Về những công-đức biên-tế, trí-huệ biên-tế, tu hành biên-tế, pháp-môn biên-tế, tự-tại biên-tế, khổ-hạnh biên-tế, thành-tựu biên-tế, thanh-tịnh biên-tế, xuất-ly biên-tế, pháp tự-tại biên-tế của đại Bồ-Tát nầy không ai có thể nói được.

Bồ-Tát nầy chỗ chứng đắc, chỗ thành-tựu, chỗ xu nhập, chỗ hiện tiền, chỗ có cảnh-giới, chỗ có quan-sát, chỗ có chứng nhập, chỗ có thanh-tịnh, chỗ có liễu-tri, chỗ có kiến lập tất cả pháp-môn, trong bất-khả-thuyết kiếp không thể nói hết được.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy có thể rõ biết vô-số vô-lượng vô-biên vô-đẳng bất-khả-sổ bất-khả-xưng bất-khả-tư bất-khả-lượng bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết tất cả tam-muội. Cảnh giới của mỗi mỗi tam-muội đó quảng-đại vô-lượng. Trong cảnh-giới đó hoặc nhập, hoặc xuất, hoặc trụ, chỗ có tướng-trạng, chỗ có thị-hiện, chỗ có hành-xứ, chỗ có đẳng-lưu, chỗ có tự-tánh,chỗ có trừ-diệt, chỗ có xuất-ly, tất cả như vậy đều thấy rõ cả.

Ví như cung của đại Long-Vương nơi ao A-Nậu-Ðạt chảy ra thành bốn con sông lớn, không đục, không tạp, không cấu-uế, màu sắc thanh-tịnh dường như hư-không. Bốn mặt ao, mỗi phía có một cửa sông, chảy ra thành bốn con sông. Nơi cửa Tượng-Khẩu chảy ra thành sông Hằng-Già. Nơi cửa Sư-Tử-Khẩu chảy ra thành sông Tư-Ðà. Nơi

cửa Ngưu-Khẩu chảy ra thành sông Tín-Ðộ. Nơi cửa Mã-Khẩu chảy ra thành sông Phược-Sô. Nơi cửa sông Hằng-Già chảy ra cát bạc. Cửa sông Tư-Ðà chảy ra cát kim-cương. Cửa sông Tín-Ðộ chảy ra cát vàng. Cửa sông Phược-Sô chảy ra cát lưu-ly. Cửa sông Hằng-Già màu bạc. Cửa sông Tư-Ðà màu kim-cương. Cửa sông Tín-Ðộ màu vàng. Cửa sông Phược-Sô màu lưu-ly. Mỗi cửa sông rộng một do-tuần.

Nước nơi bốn cửa sông chảy quanh ao A-Nậu-Ðạt bảy vòng rồi theo phương vị mà chảy ra bốn phía, nổi sóng cuồn-cuộn chảy thẳng ra biển.

Nơi dòng nước của bốn sông chảy quanh ao, có thiên-bửu hiệp thành bốn thứ hoa sen xanh, vàng, đỏ, trắng, hương thơm lạ lùng ngào-ngạt, diệu-sắc thanh-tịnh. Những cánh hoa, những đài nhụy đều là các thứ báu tự-nhiên chói suốt, đều phóng ánh sáng chiếu hiện lẫn nhau.

Ao A-Nậu-Ðạt chu-vi rộng lớn năm mươi do-tuần, những cát báu trải khắp đáy ao, nghiêm-sức với những châu ma-ni, bờ ao trang-nghiêm bằng vô-lượng diệu-bửu, diệu-hương chiên-đàn rải khắp trong đó. Bốn thứ hoa sen và các hoa báu khác đều có khắp ao. Gió thoảng đưa hương-khí đi xa. Rừng hoa cây báu bao quanh ao. Lúc

mặt nhựt mọc thảy đều chiếu sáng. Ao và sông cùng tất cả vật chiếu chói lẫn nhau thành lưới quang-minh. Các vật nầy, hoặc xa, hoặc gần, hoặc cao, hoặc thấp, hoặc rộng, hoặc hẹp, hoặc thô, hoặc tế, nhẫn đến rất nhỏ như một hột cát, một hột bụi đều là diệu-bửu quang-minh chói sáng. Tất cả vật đều có hiện bóng mặt nhựt. Các vật nầy cũng hiện bóng lẫn nhau. Các bóng ấy không thêm không bớt, chẳng phải hiệp, chẳng phải tan, đều như bổn chất mà được thấy rõ.

Chư Phật-tử! Như ao A-Nậu-Ðạt, nơi bốn cửa chảy ra bốn con sông, thẳng vào biển.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát từ tứ biện-tài phát sanh các hạnh rốt ráo vào nơi biển nhứt-thiết-trí.

Như sông Hằng-Già từ Tượng-Khẩu màu bạc chảy ra cát bạc.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng nghĩa biện-tài thuyết tất cả nghĩa-môn của đức Như-lai đã nói, xuất sanh tất cả bạch-pháp thanh-tịnh rốt ráo vào nơi biển trí vô-ngại.

Như sông Tư-Ðà từ Sư-Tử-Khẩu màu kim-cương chảy ra cát kim-cương.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng pháp biện-tài vì tất cả chúng-sanh mà nói câu kim-cương dẫn ra trí kim-cương rốt ráo vào nơi biển trí vô-ngại.

Như sông Tín-Ðộ từ Ngưu-Khẩu màu vàng chảy ra cát vàng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng huấn-từ biện-tài thuyết duyên-khởi phương-tiện tùy thuận thế-gian, khai-ngộ chúng-sanh khiến đều hoan-hỉ điều-phục thành-thục, rốt ráo vào nơi biển duyên-khởi phương-tiện.

Như sông Phược-Sô từ Mả-Khẩu màu lưu-ly chảy ra cát lưu-ly.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng vô-tận biện-tài mưa trăm ngàn ức na-do-tha bất-khả-thuyết diệu-pháp, làm cho người nghe đều được gội nhuần rốt ráo vào nơi biển phật-pháp.

Như bốn con sông chảy quanh ao A-Nậu-Ðạt rồi đều theo phương-vị chảy thẳng ra biển.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát thành-tựu tùy thuận thân-nghiệp, khẩu-nghiệp, ý-nghiệp. Thành-tựu trí làm tiền-đạo cho thân-nghiệp, ngữ-nghiệp, ý-nghiệp. Tuôn khắp bốn phương rốt ráo vào nơi biển nhứt-thiết-trí.

Chư Phật-tử! Những gì gọi là Bồ-Tát bốn phương? Những là thấy tất cả Phật mà được khai ngộ, nghe tất cả pháp thọ-trì chẳng quên, đầy đủ tất cả hạnh ba-la-mật, đại-bi thuyết pháp làm đầy đủ cho chúng-sanh.

Như bốn con sông chảy quanh ao, trong đó mọc đầy những bốn thứ hoa sen : xanh, vàng, đỏ, trắng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trong chặng phát tâm bồ-đề chẳng rời bỏ chúng-sanh, thuyết pháp điều-phục khiến điều viên-mãn vô-lượng tam-muội thấy cõi nước Phật trang-nghiêm thanh-tịnh.

Như cây báu bao quanh ao A-Nậu-Ðạt.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát hiện cõi nước Phật trang-nghiêm, làm cho chúng-sanh xu-hướng bồ-đề.

Như ao A-Nậu-Ðạt rộng năm mươi do-tuần, nước ao trong sạch không đục.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát tâm bồ-đề rộng vô-lượng vô-biên, đầy đủ thiện-căn thanh-tịnh không nhơ.

Như ao A-Nậu-Ðạt dùng vô-lượng bửu trang-nghiêm nơi bờ, hương chiên-đàn rải đầy khắp trong đó.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng trăm ngàn ức mười thứ trí-bửu trang-nghiêm ờ đại-nghuyện bồ-đề tâm, khắp rải tất cả những pháp lành diệu-hương.

Như ao A-Nậu-Ðạt, cát vàng trải khắp đáy ao, châu ma-ni xen lẫn trang-nghiêm.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng trí-huệ vi-diệu quán-sát cùng khắp, bất-tư-nghì pháp-hữu bồ-tát giải-thóat xen lẫn trang-nghiêm, được vô-ngại quang-minh nơi tất cả pháp, trụ nơi chỗ trụ của tất cả Phật, nhập nơi tất cả phương-tiện thậm-thâm.

Như Long-Vương nơi ao A-Nậu-Ðạt khỏi hẳn những nhiệt-não của loài rồng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát khỏi hẳn tất cả ưu não của thế-gian. Dầu hiện thọ sanh mà không nhiễm trước.

Như bốn sông lớn thấm nhuần khắp mặt đất, rồi chảy vào biển.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng bốn sông trí-huệ thấm nhuần Trời, Người, Sa-Môn, Bà-La-Môn, làm cho họ đều vào nơi biển trí-huệ vô-thượng bồ-đề. Dùng bốn thứ lực để trang-nghiêm:

Một là sông nguyện trí: cứu hộ điều-phục tất cả chúng-sanh thường không ngớt nghỉ.

Hai là sông trí ba-la-mật tu hạnh bồ-đề lợi ích chúng-sanh, quá-khứ, vị-lai, hiện-tại nối tiếp vô-tận rốt ráo vào nơi biển trí của chư Phật.

Ba là sông trí tam-muội của Bồ-Tát vô-số tam-muội dùng làm trang-nghiêm thấy tất cả Phật vào nơi biển chư Phật.

Bốn là sông trí đại-bi, đại-bi tự-tại cứu khắp chúng-sanh, phương-tiện nhiếp lấy không thôi nghỉ, tu hành môn công-đức bí-mật rốt ráo vào nơi biển lớn thập-lực.

Như bốn sông lớn từ ao A-Nậu-Ðạt chảy ra vô-tận thẳng vào đến biển.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng sức đại nguyện tu hạnh Bồ-Tát, tri-kiến tự-tại vô-tận, rốt ráo vào nơi biển nhứt-thiết-trí.

Như bốn sông lớn chảy vào biển, không gì có thể ngăn chẳng cho chảy vào biển được.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát thường siêng tu tập hạnh nguyện Phổ-Hiền, thành-tựu tất cả trí-huệ quang-minh, trụ nơi pháp bồ-đề của tất cả Phật, vào phật-trí không chướng-ngại.

Như bốn sông lớn chảy thẳng vào biển, trải qua nhiều kiếp vẫn không nhàm mỏi.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát dùng hạnh nguyện Phổ-Hiền tu hạnh bồ-tát tột kiếp vị-lai vào biển Như-Lai chẳng nhàm mỏi.

Như lúc mặt nhựt mọc, trong ao A-Nậu-Ðạt, cát bạc, cát vàng, các kim cương, cát lưu-ly và các thứ bửu-vật khác đều có bóng mặt nhựt hiện trong đó. Những cát bạc, vàng, kim-cương, lưu-ly và tất cả bửu-vật cũng đều xoay vần hiện bóng nhau không trở ngại.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy, trong mỗi mỗi lỗ lông nơi thân đều thấy bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chư Phật Như-Lai, cũng thấy cõi nước đạo-tràng và chúng-hội của chư Phật đó. Nơi mỗi đức Phật, Bồ-Tát nầy nghe pháp thọ-trì, tín-giải, cúng-dường, đều trải qua bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết ức na-do-tha-kiếp, mà chẳng tưởng niệm thời tiết dài vắn. Những chúng-hội đó cũng không bị chật hẹp.

Tại sao vậy?

Vì Bồ-Tát nầy dùng tâm vi-diệu nhập vô-biên pháp-giới, vì nhập vô-đẳng nghiệp quả sai-biệt, vì nhập cảnh giới tam-muội bất-tư-nghì, vì nhập cảnh-giới tư-duy bất-tư-nghì, vì nhập cảnh-giới tự-tại của chư Phật, vì được tất cả Phật hộ niệm, vì được tất cả Phật hộ niệm, vì được đại thần-biến của tất cả Phật, vì được thập-lực khó biết khó được của chư Phật, vì nhập cảnh-giới hạnh viên-mãn của Phổ-Hiền Bồ-Tát, vì được sức thần-thông không mỏi nhọc của tất cả Phật.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát dầu có thể ở nơi chánh-định xuất nhập trong một niệm, nhưng cũng chẳng bỏ thời-gian lâu ở trong định, cũng không chấp trước. Dầu nơi cảnh-giới không chỗ y-trụ, nhưng cũng chẳng bỏ tất cả cảnh sở-duyên. Dầu khéo nhập sát-na-tế tam-muội, nhưng vì lợi ích chúng-sanh mà hiện Phật thần-thông không nhàm đủ. Dầu vào khắp pháp-giới mà chẳng có ngằn mé. Dầu không sở-trụ không có xứ-sở, nhưng luôn xu-nhập đạo nhứt-thiết-trí, dùng sức biến-hóa vào khắp trong vô-lượng chúng-sanh, trang-nghiêm đầy đủ tất cả thế-giới. Dầu rời điên đảo phân-biệt thế-gian, vượt khỏi tất cả bực phân-biệt, cũng chẳng bỏ tất cả các tướng. Dầu hay đầy đủ phương-tiện thiện-xảo, mà rốt ráo thanh-tịnh. Dầu chẳng phân-biệt các bực Bồ-Tát, mà đều đã khéo nhập các bực.

Ví như hư-không dầu hay dung thọ tất cả các vật, mà chẳng rời có và không.

Cũng vậy, đại bồ-Tát dầu vào khắp tất cả thế-gian mà rời tưởng thế-gian. Dầu siêng độ tất cả chúng-sanh mà rời tưởng chúng-sanh. Dầu sâu biết tất cả pháp mà rời tưởng các pháp. Dầu thích thấy chư Phật mà rời tưởng chư Phật. Dầu khéo nhập các thứ tam-muội mà biết tất cả pháp tự-tánh đều như không chỗ nhiễm trước. Dầu dùng vô-biên biện-tài diễn vô-tận pháp cú mà tâm luôn trụ nơi pháp lìa văn-tự. Dầu thích quán-sát pháp không ngôn thuyết mà luôn thị-hiện âm-thanh thanh-tịnh. Dầu trụ tất cả pháp-tế ly ngôn mà luôn thị-hiện các thứ sắc tướng. Dầu giáo-hóa chúng-sanh mà biết tất cả pháp rốt ráo tánh không. Dầu siêng tu đại-bi độ thoát chúng-sanh mà biết chúng-sanh-giới vô-tận vô-tán. Dầu rõ thấu pháp-giới thường-trụ bất-biến mà dùng tam luân điều-phục chúng-sanh luôn chẳng thôi nghỉ. Dầu thường an-trụ chỗ trụ của Như-Lai, mà trí-huệ thanh-tịnh tâm không sợ hãi phân biệt diễn thuyết các thứ pháp, chuyển pháp-luân thường chẳng thôi nghỉ.

Trên đây là trí thiện-xảo pháp-giới tự-tại đại tam-muội thứ chín của đại Bồ-Tát.

 

“What is the great enlightening beings’ unimpeded wheel concen-

tration? When great enlightening beings enter this concentration, they

abide in unobstructed physical, verbal, and mental action, live in buddha-

lands free from obstruction, attain unobstructed knowledge of how to

develop and perfect beings, acquire unobstructed knowledge of how to

tame beings, radiate unobstructed light, cause networks of unobstructed

light beams to appear, demonstrate unobstructed miracles on a vast scale,

turn the unobstructed wheel of the pure Teaching, and attain the unob-

structed freedom of enlightening beings. They enter into the powers

of buddhas, abide in the knowledges of buddhas, perform the deeds of

buddhas, purify what buddhas purify, manifest the spiritual powers of

buddhas, gladden the buddhas, carry out actions of buddhas, abide in the

path of buddhas, associate with innumerable buddhas, perform the works

of buddhas, and succeed to the lineage of buddhas.

 

“Once great enlightening beings are in this concentration, they in-

vestigate omniscience, contemplating it in general and in particulars;

they accord with omniscience, reveal omniscience, concentrate on omni-

science, see omniscience, see omniscience as a whole, and see omniscience

in particulars. They forever advance and constantly continue the great

vow, great will, great practice, great aim, great experience, great light,

great manifestation, great care, great miracle, and great path of the

Universally Good enlightening being, without interruption, without

retreating, without stopping, without changing, without wearying,

without giving up, without distraction, without confusion. Why? These

great enlightening beings, in the midst of all things, accomplish great

undertakings, activate the Great Vehicle of universal enlightenment, and

enter into the ocean of enlightening techniques of the Buddha teaching;

by means of extraordinary willpower they illumine the practices carried

 

Page 846 - The Flower Ornament Scripture

 

out by enlightening beings with their knowledge and wisdom, and

achieve skill in all of them; they fully accomplish enlightening beings'

spiritual powers and miracles; they are able care for and guard living

beings, as do all the buddhas of past, future, and present; they always

arouse great compassion for all living beings, and they attain the un-

changing truth of the realization of Thusness.

(3) Chư Phật-tử! Thế nào là vô-ngại-luân tam-muội của đại Bồ-Tát?

Lúc đại Bồ-Tát nhập tam-muội nầy thời trụ nơi thân-nghiệp vô-ngại, ngữ-nghiệp vô-ngại, ý-nghiệp vô-ngại. Trụ nơi phật-độ vô-ngại. Ðược trí vô-ngại thành-tựu chúng-sanh. Ðược trí vô-ngại điều-phục chúng-sanh. Phóng quang-minh vô-ngại. Hiện lưới quang-minh vô-ngại. Bày biến-hóa vô-ngại quảng-đại. Chuyển pháp-luân vô-ngại thanh-tịnh. Ðược Bồ-Tát vô-ngại tự-tại. Vào khắp phật-lực, trụ khắp phật-trí. Làm chỗ làm của Phật. Tịnh chỗ tịnh của Phật. Hiện Phật thần-thông. Làm cho Phật hoan-hỉ. Thật hành hạnh Như-Lai. Trụ đạo Như-Lai. Thường được gần-gũi vô-lượng Phật. Làm những phật-sự. Nối thạnh phật-chủng.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát đã trụ nơi tam-muội nầy rồi, quán-nhứt-thiết-trí, tổng quán nhứt-thiết trí, biệt quán nhứt-thiết-trí, tùy thuận nhứt-thiết-trí, hiển-thị nhứt-thiết-trí, phan-duyên nhứt-thiết-trí, kiến nhứt-thiết-trí, tổng-kiến nhứt-thiết-trí, biệt-kiến nhứt-thiết-trí. Nơi hạnh nguyện quảng-đại của Phổ-Hiền Bồ-Tát, nơi tâm quảng-đại, hạnh quảng-đại, sở-xu quảng-đại, sở-nhập quảng-đại, quang-minh quảng-đại, xuất-hiện quảng-đại, hộ-niệm quảng-đại, biến-hóa quảng-đại, đạo quảng-đại của Phổ-Hiền Bồ-Tát, chẳng dứt, chẳng lui, chẳng thối, chẳng đổi, không mỏi, không bỏ, không tán, không loạn, thường tăng tấn hằng tiếp nối.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát nầy ở trong các pháp thành-tựu đại-nguyện, phát-hành đại-thừa, vào nơi biển phật-pháp đại-phương-tiện, dùng sức nguyện thù-thắng nơi chỗ sở-hành của Bồ-Tát, trí-huệ chiếu sáng đều được thiện-xảo. Ðầy đủ Bồ-Tát thần-thông biến-hóa, khéo hay hộ-niệm tất cả chúng-sanh như chỗ hộ-niệm của tam-thế chư Phật. Với các chúng-sanh hằng khởi đại-bi. Thành-tựu pháp chẳng biến-dị của Như-Lai.

 

“Just as when someone puts a clear crystal on a colored robe, the

crystal assumes the color of the robe without losing its own nature, in the

same way great enlightening beings, perfecting knowledge and wisdom

as the jewel of the mind, observe all-knowledge and all appears clearly,

yet they do not abandon the practices of enlightening beings. Why?

Great enlightening beings undertake great vows to benefit all beings, to

liberate all beings, to serve all buddhas, to purify all worlds, to comfort

all beings; they enter deeply into the ocean of truth, and to purify the

realm of sentient beings they manifest great mastery, provide for sentient

beings, illumine the world, and enter the boundless gate of teaching by

phanton emanations, without backsliding or growing wearied.

Ví như có người đem châu ma-ni để trong lớp lụa màu, châu ma-ni dầu đồng màu với lụa nhưng chẳng bỏ bổn-chất.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát thành-tựu trí-huệ dùng làm tâm-bửu, quán nhứt-thiết-trí đều khắp hiện rõ, nhưng chẳng bỏ hạnh Bồ-Tát.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát phát thệ nguyện lớn lợi ích tất cả chúng-sanh, độ thóat tất cả chúng-sanh, thừa sự tất cả chư Phật, nghiêm tịnh tất cả thế-giới, an-ủy chúng-sanh thâm nhập biển pháp. Vì tịnh chúng-sanh-giới mà hiện đại tự-tại. Cấp thí chúng-sanh chiếu khắp thế-gian. Vào nơi vô-biên pháp-môn huyễn hóa, chẳng lui, chẳng chuyển, không mỏi, không nhàm.

 

 

“Just as space holds myriad worlds, be they in the process of becoming

or subsisting, without aversion or weariness, without wearing out or

perishing, without dissolving or breaking down, without changing or

varying, without differentiation, not giving up its own nature, because

the inherent nature of space is to be thus, in the same way, great enlight-

ening beings establish infinite great vows to liberate all sentient beings,

without their minds wearying.

 

“Just as infinite beings past, future, and present pass away into nirvana

without its ever rejecting or wearying, because the essential purity of all

phenomena is called nirvana, in the same way, great enlightening beings

appear in the world because they want to liberate all beings and enable

them to be emancipated — how could they become wearied in mind?

 

“Just as universal knowledge, omniscience, can enable all enlightening

beings of all times to be born in the family of buddhas, and eventually

enable them to attain supreme enlightenment, without ever tiring, be-

cause omniscience is none other than the cosmos of realities and is not

attached to anything at all, in the same way, great enlightening beings’

minds abide equammously in universal knowledge — how could they

have any weariness of mind?

Ví như hư-không chứa giữ các thế-giới, hoặc thành hoặc trụ, không nhàm không mỏi, không gầy không hư, không tan không hoại, không biến không khác, không có sai biệt, chẳng bỏ tự-tánh.

Tại sao vậy? Vì tự-tánh của hư-không là như vậy.

Cũng thế, đại Bồ-Tát lập vô-lượng đại-nguyện độ tất cả chúng-sanh tâm không nhàm mỏi.

Ví như Niết-Bàn, tam-thế vô-lượng chúng-sanh diệt-độ trong đó, trọn không nhàm mỏi. Tại sao vậy? Vì tất cả pháp bổn-tánh thanh-tịnh gọi đó là Niết-Bàn, thời đâu có sự nhàm mỏi ở trong đó.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát vì muốn độ thoát tất cả chúng-sanh đều làm cho xuất ly mà hiện ra đời nên không bao giờ có tâm nhàm mõi.

Như nhứt-thiết-trí hay làm cho tam-thế tất cả Bồ-Tát đã sẽ và hiện nay sanh vào nhà chư Phật, nhẫn đến làm cho thành vô-thượng bồ-đề trọn không nhàm mỏi. Tại sao vậy? Vì nhứt-thiết-trí cùng pháp-giới không hai, vì nơi tất cả pháp vô-sở trước.

Cũng vây, đại Bồ-Tát tâm bình-đẳng trụ nhứt-thiết-trí thời đâu có tâm nhàm mỏi.

 

“These great enlightening beings have a lotus blossom that is as vast as

the whole extent of the ten directions, adorned with untold numbers of

petals, jewels, and fragrances. Those untold numbers of jewels each also

reflect all kinds of jewels, pure, exquisite, extremely fine, resting on the

blossom, emanating light beams of many colors, illumining all worlds of

the ten directions without obstruction. Webs of pure gold cover it, while

jewel chimes gently swaying produce subtle tones that bespeak the ele-

ments of omniscience. This great lotus blossom incorporates the pure

adornments of those who realize Thusness, produced by all foundations

of goodness, with an auspicious sign as its emblem, manifested by spin-

 

Page 847 - The Ten Concentrations

 

tual power, with myriad infinities of pure qualities, perfected by the

wondrous path of enlightening beings, flowing forth from the omni-

scient mind; the reflections of the buddhas of the ten directions appear in

it, and the worlds gaze on it as on a monument of Buddha, and all beings

who see it bow in respect. It is born of the true teaching of ability to

comprehend illusion and is actually beyond any worldly comparison.

 

“When an enlightening being sits on this blossom, the size of the

enlightening being’s body corresponds to the blossom. The miraculous

empowerment of all buddhas causes each pore of the enlightening being’s

body to emanate rays of light as numerous as atoms in untold billions of

buddha-lands, each ray of light revealing jewels as numerous as atoms in

untold billions of buddha-lands. Those jewels are all called treasuries of

universal light and are adorned with various colors and characteristics,

made of infinite virtues. Nets of jewels and flowers cover them above,

scattering billions of superb fragrances. The arrays of innumerable vari-

ous colors and forms also manifest ornamental canopies of inconceivable

arrays of jewels. Each jewel reflects pavilions as numerous as atoms in

untold billions of buddha-lands, and each pavilion reveals as many lion

thrones, each lion throne manifesting as many light beams, each light

beam showing as many colors, each color showing as many orbs of light,

each orb of light showing as many radiant jewel flowers, each flower

showing as many pedestals, on each pedestal there appearing as many

buddhas, each buddha displaying as many miracles, each miracle puri-

fying as many congregations, with as many freedoms of buddhahood

appearing in each congregation, each freedom showing as many Buddha

teachings, each Buddha teaching having as many scriptures, each scrip-

ture expounding as many doctrines, each doctrine having as many spheres

of truth penetrated by adamantine knowledge, different words each

explaining each sphere of truth, maturing as many realms of sentient

beings as atoms in untold billions of buddha-lands, each realm having as

many beings as atoms in untold billions of buddha-lands achieving peace

in the Buddha teaching.

 

“Great enlightening beings in this concentration, causing infinite

emanations of such miraculous scenes to appear, know they are all like

mirages and are not obsessed by them or attached to them. They abide in

the unimpeded realm of extremelessness, the unspeakable reality, in-

herent purity, the realm of reality, the true form, the nature of realiza-

tion of thusness, which has no coming or going, which is not before or

after, is infinitely profound, is realized by direct experience and sponta-

neously entered by knowledge and not understood from another. Their

minds are free from confusion and discriminatory conceptualization;

they are lauded by all buddhas; they flow forth from the power of the

buddhas and enter into the realm of all buddhas; they directly witness

essential nature as it really is with pure eyes, and see everywhere with the

eye of wisdom; they develop the enlightened eye and become bright

lamps for the world; they course in the realm known to the eye of

 

Page 848 - The Flower Ornament Scripture

 

knowledge and are able to widely expound subtle truths. They develop

the will for enlightenment and head for the highest humanity. They are

not obstructed by any objects. They enter the seed nature of knowledge

and produce all kinds of knowledge. They are detached from worldly

things, yet they appear to live in the world, transforming beings through

spiritual powers and taming them by appropriate means. They are skilled

in all such matters. Their virtues, understanding, and will are all thor-

oughly pure, extremely refined and thoroughly developed. Their knowl-

edge and wisdom are vast as space, and they are adept at observing the

realms of the sages. Their faith, practice, and willpower are firm and

steadfast, immovable. Their virtues are inexhaustible, admired by the

world. In the ocean of omniscience, the place of great enlightenment, the

treasury watched by all buddhas, they collect myriad sublime jewels and

become great sages. Just like lotus blossoms, they are inherently pure and

clean, a delight and benefit to all who see them. The light of their

knowledge illumines everywhere, and they see infinite buddhas and

clarify all truths. Their actions are dispassionate and calm, and they are

ultimately without impediment in realization of the teaching of bud-

dhas. By means of appropriate techniques they always live by the vir-

tuous action of enlightenment, in which they are born. They embody

the knowledge of enlightening beings and are leaders of enlightening

beings, profected by all the buddhas together. They attain the spiritual

force of buddhas and develop the spiritual body of buddhas. Their

mental powers are inconceivable; they are one-pointed on the objective

realm, yet objectless. Their activity is far-reaching, signless, unimpeded,

infinite as the cosmos. The enlightenment they realize is like space,

boundless, without binding attachment. They work for the universal

weal of all in the world, flowing from the foundations of goodness of the

ocean of omniscience. They are able to comprehend infinite objective

realms. They have perfected the practice of pure generosity, live by the

heart of enlightening, purify the seed of enlightening beings, and are able

accordingly to give birth to the enlightenment of the buddhas. They arc

well versed in all the Buddha teachings and can employ them skillfully;

they embody their subtle practices and achieve stable, enduring power.

 

“The autonomous spiritual powers of all buddhas, which sentient

beings can hardly hear of; the enlightening beings know entirely; they

enter the gate of nonduality, abide in the formless truth, and though they

have forever relinquished all forms, they are able to explain extensively

all kinds of things according to the mentalities, inclinations, and under-

standings of sentient beings, pacifying and satisfying them. The cosmos is

their body; they are free from discriminatory thinking; the sphere of

their knowledge is inexhaustible. Their will is always powerful; their

mind is always equanimous. They see the extent of the virtues of all

buddhas. They know the differences and order of all ages.

 

“They expose all truths, live peacefully in all lands, beautify all buddha-

lands, manifest the light of all true principles, and expound the teachings

 

Page 849 - The Ten Concentrations

 

of all buddhas of past, future, and present. They point out the dwelling

places of the enlightening beings, serve as lamps illumining the world,

produce all roofs of goodness, eternally detach from the world, and are

forever born where the buddhas are. They acquire the knowledge and

wisdom of buddhas, which is supreme: they are in the care of all the

buddhas and have already entered the ranks of buddhas of the future.

They grow from association with good companions, and whatever they

set their wills on bears fruit. They have great power and abide in lofty

determination and are able to explain whatever they hear.

 

“Also, to show the roofs of goodness of hearing the Teaching, they

abide in the sphere of reality, their minds unobstructed in the midst of all

things; they do not abandon their practices, but divorce discriminatory

thought. Their minds have no stirring thoughts in the midst of all things;

they acquire the illumination of knowledge and wisdom, and destroy the

darkness of ignorance. They are able to clearly reflect all Buddha teach-

ings. Not destroying the various realms of existence, they are born therein,

and comprehend that all realms of existence fundamentally are inert.

Their physical, verbal, and mental activities are all without extremes.

 

“Though they say all kinds of things by way of explanation in accord

with local usage, they never destroy the truth which is beyond words.

They enter deeply into the ocean of the enlightened, know that all things

only have names, and have no bonds or attachments to objects. They

understand that all things are empty, without existence; the practices

they cultivate are born from the realm of reality. Like space, they are

signless and formless; entering deeply into the realm of reality, they

explain everything, producing universal knowledge through a single

object.

 

“They contemplate the stage of the ten powers and cultivate it by

knowledge. Knowledge is their bridge to omniscience; by the eye of

knowledge they see things without obstruction and ably enter the vari-

ous stages of enlightening. They know all kinds of principles, attain clear

understanding of each and every facet of doctrine, and accomplish all

their great undertakings.

 

“By this, great enlightening beings reveal the undifferentiated essence

of all enlightened ones. This is the gate of unimpeded skill in means. This

can produce all groups of enlightening beings. This state is only in the

realm of concentration. This is able to plunge into omniscience, this is

able to reveal all ways of access to concentration, this can enter unimpeded

into all lands, this can tame all sentient beings, this can abide in the realm

of no beings, this can show all Buddha teachings, this does not apprehend

any objects.

 

“Though they teach and explain at all times they are always free from

arbitrary conceptions and discriminatory thought; though they know all

things are inert, yet they are able to demonstrate all actions; though they

know the buddhas have no duality, yet they are able to reveal the bud-

dhas; though they know there are no forms, yet they explain all forms;

 

Page 850 - The Flower Ornament Scripture

 

though they know there is no sensation, yet they explain all sensations;

though they know there is no perception, yet they explain all percep-

tions; though they know there is no disposition, yet they explain all

dispositions; though they know there is no consciousness, yet they ex-

plain all consciousnesses; they always reveal everything by means of the

wheel of the Teaching. Though they know phenomena have no differ-

ence, yet they explain their aspects of differentiation; though they know

phenomena have no origin or annihilation, yet they explain all charac-

teristics of origination and annihilation; though they know phenomena

have no coarseness or subtlety, yet they explain the coarse and subtle

aspects of phenomena; though they know all phenomena have no supe-

riority, mediocrity, or inferiority, yet they can explain what is best;

though they know phenomena cannot be explained in words, yet they

can speak pure words; though they know phenomena have no inside or

outside, yet they explain all internal and external phenomena; though

they know phenomena cannot be comprehensively cognized, yet they

explain various kinds of knowledge and contemplation; though they

know phenomena have no true reality, yet they expound a real path of

emancipation; though they know phenomena are ultimately inexhaus-

tible, yet they can expound the exhausting of all taints; though they

know phenomena have no differences and no contradiction, yet they do

not deny the differences among one another; though they know things

ultimately have no teacher, yet they always respect all teachers and those

of experience; though they know true understanding of things does not

come from another, yet they always respect skillful guides; though they

know things are inoperative, yet they turn the wheel of the Teaching;

though they know things have no origination, yet they point out causes

and conditions; though they know things have no precedent, yet they

extensively explain the past; though they know things have no aftermath,

yet they extensively explain the future; though they know things have

no duration, yet they extensively explain the present; though they know

things have no creator, yet they explain the acts that form them; though

they know things have no causality, yet they explain the conglomerated

causes; though they know things have no comparison, yet they explain

the ways of equality and inequality; though they know things have

no verbal explanation, yet they definitively explain the things of past,

present, and future; though they know things have no basis of support,

yet they expound attainment of emancipation based on what is good;

though they know things have no body, yet they extensively explain the

body of reality; though they know the buddhas of past, present, and

future are boundless, yet they can explain how there is only one Buddha;

though they know things have no form, yet they can manifest various

forms; though they know things have no vision, yet they can expound

many views; though they know things have no specific marks, yet they

can explain all kinds of specific marks; though they know things have no

objective sphere, yet they can extensively expound the spheres of knowl-

 

Page 851 - The Ten Concentrations

 

edge; though they know things have no differentiation, yet they explain

the various differences in fruits of action; though they know things have

no escape, yet they explain pure practices for emancipation; though they

know things are fundamentally permanent, yet they explain all things in

flux; though they know things have no illumination, yet they always

extensively explain means of illumination.

 

“When great enlightening beings enter the circle of knowledge of this

immensely powerful concentration, they are then able to witness the

truth of all Buddha teachings, able to proceed into the Buddha teachings,

able to accomplish them, able to fulfill them, able to build them up, able

to clarify them, able to live by them, able to comprehend them, in

harmony with the inherent nature of all things. And yet these great

enlightening beings do not entertain the idea that there are so many

enlightening beings, so many principles of enlightening beings, so many

ultimate ends of enlightening beings, so many illusory ultimate ends, so

many fabricated ultimate ends, so many attainments of spiritual powers,

so many attainments of knowledge, so many meditations, so many

realizations, so many aims, so many realms. Why? Because the concen-

tration of enlightening beings is thus in essence, is thus without bounds,

is thus transcendent.

 

“This concentration has various spheres, various powers, various deep

entries. That is to say, it enters untold gates of knowledge, it enters

arrangements beyond discriminatory thought, it enters boundless ex-

cellent ways of transcendence, it enters countless meditation states, it

enters untold hundreds of thousands of millions of far-reaching cogni-

tions, it enters vision of boundless exalted treasuries of buddhas, it enters

objective worlds ceaselessly, it enters into pure application of the aids to

the path of enlightenment, it enters into great psychic powers of strong

and keen faculties, it enters into objective worlds without hindrance to

the mind, it enters into the eye that sees the equality of all buddhas, it

enters into the development of the high-minded practices of Universal

Good, it enters into the state of the celestial body of subtle knowledge, it

enters into explanation of the knowledge and wisdom of the enlightened,

it enters into production of incalculable mystical projections, it enters

into production of ways into the inexhaustible knowledge of all bud-

dhas, it enters into clarification of the autonomous knowledge of the

Universally Good enlightening being, it enters into revelation of incom-

parable all-sided knowledge, it enters into universal awareness of all

subtle realms in the cosmos, it enters into the light of all higher knowl-

edge, it enters into universal revelation of all subtle realms in the cosmos,

it enters into the reaches of all magical powers, it enters into the sphere of

teachings of all intellectual powers, it enters into the body of knowledge

omnipresent throughout the cosmos, it enters into accomplishment of

the path of action extending everywhere, it enters into ability to remain

in all different concentrations, and it enters into knowledge of the mind

of all buddhas.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy có một liên-hoa. Liên-hoa đó rộng lớn tột thập-phương-tế, dùng bất-khả-thuyết cánh, bất-khả-thuyết bửu, bất-khả-thuyết hương để trang-nghiêm. Bất-khả-thuyết bửu đó lại đều thị-hiện các thứ bửu thanh-tịnh đẹp tốt rất khéo an-trụ. Hoa đó thường phóng quang-minh nhiều màu, chiếu khắp mười phương tất cả thế-giới không chỗ chướng-ngại. Chơn-kim làm lưới giăng chùm trên hoa. Linh báu lay nhẹ vang tiếng hòa dịu. Tiếng linh diễn sướng pháp nhứt-thiết-trí.

Liên-hoa lớn nầy đầy đủ sự trang-nghiêm thanh-tịnh của Như-Lai. Là chỗ phát-khởi của tất cả thiện-căn, tiêu biểu sự cát-tường, chỗ hiện của thần-lực, có mười ngàn vô-số công-đức thanh-tịnh diệu-đạo Bồ-Tát làm thành, tâm nhứt-thiết-trí lưu xuất. Bóng của chư Phật mười phương hiện rõ trong đó. Thế-gian chiêm-ngưỡng xem như tháp của Phật. Chúng-sanh ngó thấy đều lễ kính. Từ chỗ hay thấu rõ huyễn chánh-pháp sanh ra. Tất cả thế-gian chẳng ví dụ được.

Ðại Bồ-Tát ngồi kiết-già trên liên-hoa nầy, thân cân xứng với hoa. Thần-lực của chư Phật gia hộ làm cho nơi thân của Bồ-Tát, mỗi mỗi lỗ lông đều phóng ra trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số quang-minh. Mỗi mỗi quang-minh hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số châu ma-ni. Châu ma-ni nầy đều gọi là phổ-quanh-minh-tạng, trang-nghiêm với nhiều sắc tướng, thành-tựu do vô-lượng công-đức. Các báu và hoa làm mành lưới giăng che phía trên. Rải trăm ngàn ức na-do-tha diệu-hương thù-thắng. Trang-nghiêm với vô-lượng sắc tướng. Lại hiện lọng báu trang-nghiêm bất-tư-nghì dùng cho phía trên.

Mỗi mỗi châu ma-ni đều hiện trăm ngàn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số tòa liên-hoa-tạng sư-tử. Mỗi mỗi tòa sư-tử hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số quang-minh. Mỗi mỗi quang-minh hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số sắc tướng. Mỗi mỗi sắc tướng hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số quang-minh-luân. Mỗi mỗi quang-minh-luân hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số hoa tỳ-lô-giá-na ma-ni bửu. Mỗi mỗi hoa hiện trăm muôn ức na-do-tha- bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số đài. Mỗi mỗi đài hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số đức Phật. Mỗi mỗi đức Phật hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số thần-biến. Mỗi mỗi thần-biến tịnh trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chúng-sanh. Trong mỗi loài chúng-sanh hiện trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chư Phật tự-tại. Mỗi mỗi tự-tại rưới trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số phật-pháp. Mỗi mỗi phật-pháp có trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số tu-đa-la. Mỗi mỗi tu-đa-la thuyết trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số pháp-môn. Mỗi mỗi pháp-môn có trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số kim-cang trí, chỗ nhập pháp-luân sai-biệt, ngôn từ riêng khác. Diễn thuyết mỗi mỗi pháp-luân thành-thục trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chúng-sanh-giới. Mỗi mỗi chúng-sanh-giới có trăm muôn ức na-do-tha bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chúng-sanh, ở trong phật-pháp mà được điều-phục.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy thị-hiện cảnh-giới thần-thông vô-lượng biến-hóa như vậy, đều biết như huyễn trọn không nhiễm trước. An trụ trong vô-biên bất-khả-thuyết pháp-tự-tánh thanh-tịnh pháp-giới thiệt-tướng Như-Lai chủng-tánh vô-ngại-tế, không đến không đi, chẳng sau chẳng trước, rất sâu không đáy, hiện-lượng mà được, dùng trí tự vào chẳng do người khác khai ngộ, tâm chẳng mê loạn cũng không phân-biệt. Ðược sự khen ngợi của tam-thế chư Phật, lưu xuất từ phật-lực. Vào cảnh giới của tất cả Phật, thể tánh như thiệt, tịnh-nhãn hiện chứng, huệ-nhãn thấy-khắp, thành-tựu phật-nhãn, là đèn sáng của thế-gian. Ði nơi cảnh-giới sở-tri của trí-nhãn. Hay rộng khai-thị pháp-môn vi-diệu, thành bồ-đề-tâm, đến thắng trượng-phu. Không chướng ngại với tất cả cảnh-giới. Nhập chủng-tánh trí, phát sanh các trí. Rời khỏi sanh-pháp thế-gian mà hiện thọ sanh, thần-thông biến-hóa phương-tiện điều-phục. Tất cả như vậy đều thiện-xảo. Công-đức, giải, nguyện đều thanh-tịnh, rất tột vi-diệu đầy đủ viên-mãn. Trí-huệ quảng-đại như hư-không. Hay khéo quán-sát cảnh-giới của chư Thánh, Tín, hạnh, nguyện, lực kiên-cố bất-động. Công-đức vô-tận được thế-gian khen ngợi. Nơi tạng sở-quán của tất cả Phật, chỗ đại bồ-đề biển nhứt-thiết-trí, nhóm các diệu-bửu làm bực-đại-trí. Dường như liên-hoa tự-tánh thanh-tịnh. Chúng-sanh xem thấy thời đều vui mừng đều được lợi ích. Trí-quang chiếu khắp thấy vô-lượng Phật. Tịnh tất cả pháp chỗ làm tịch-tịnh. Nơi pháp chư Phật rốt ráo vô-ngại, hằng dùng phương-tiện trụ Phật bồ-đề. Trong hạnh công-đức mà được xuất sanh đủ trí Bồ-Tát, làm thủ Bồ-Tát, được sự chung hộ-niệm của tất cả chư Phật, được Phật oai-thần, thành Phật pháp-thân, niệm lực khó nghĩ bàn. Nơi cảnh một duyên mà không sở-duyên. Hạnh rộnh lớn vô-tướng vô-ngại, khắp cả pháp-giới vô-lượng vô-biên. Bồ-đề được chứng dường như hư-không, chẳng có ngằn mé, không bị phược-trước. Khắp làm lợi ích cho các thế-gian. Thiện-căn chảy vào biển nhứt-thiết-trí. Ðều hay thông đạt vô-lượng cảnh-giới. Ðã khéo thành-tựu pháp bố-thí thanh-tịnh. Trụ tâm Bồ-Tát, tịnh giống bồ-tát. Hay tùy thuận sanh chư Phật bồ-đề. Nơi pháp chư Phật đều được thiện-xảo. Ðủ hạnh vi-diệu thành sức kiên-cố. Oai-thần tự-tại của tất cả chư Phật, chúng-sanh khó được nghe, Bồ-Tát đều biết, nhập môn bất-nhị, trụ-pháp vô-tướng. Dầu đã bỏ hẳn các tướng mà hay thuyết rộng các pháp, tùy theo tâm chúng-sanh thích muốn hiểu, đều làm cho họ điều-phục, đều làm cho họ hoan-hỉ. Pháp-giới làm thân không phân-biệt, cảnh-giới trí-huệ chẳng thể cùng tận. Trí thường dũng-mãnh, tâm hằng bình-đẳng. Thấy biên-tế công-đức của tất cả chư Phật. Rõ sự sai biệt thứ đệ của tất cả kiếp. Khai thị tất cả pháp. An-trụ tất cả cõi. Nghiêm-tịnh tất cả phật-độ. Hiển-hiện quang-minh của tất cả chánh-pháp. Diễn sướng tam thế tất cả phật-pháp. Bầy chỗ sở-trụ của chư Bồ-Tát. Là đèn sáng của thế-gian, sanh những thiện-căn, lìa hẳn thế-gian thường sanh chỗ Phật, được Phật trí sáng suốt đệ-nhứt. Tất cả chư Phật đều cùng nhiếp thọ, đã vào số chư Phật vị-lai. Từ các thiện-hữu mà được xuất sanh, bao nhiêu trí cầu đều được quả-toại. Ðủ oai-đức lớn, trụ ý tăng thượng. Tùy pháp đã nghe đều có thể khéo nói, cũng để khai-thị thiện-căn nghe pháp, trụ thiệt-tế-luân, tâm không chướng ngại với tất cả pháp. Chẳng bỏ các hạnh, lìa những phân biệt. Nơi tất cả pháp, tâm không động niệm. Ðược sáng trí-huệ diệt trừ si tối, đều hay soi sáng tất cả phật-pháp. Chẳng hoại các pháp mà sanh trong đó, rõ biết tất cả cảnh-giới các cõi, từ nào đến giờ không có động tác, thân ngữ ý nghiệp thảy đều vô-biên. Dầu tùy thế-tục diễn thuyết vô-lượng thứ văn tự, mà thường chẳng hư hoại pháp ly-văn-tự, thâm nhập phật-hải, biết tất cả pháp chỉ có giả-danh, nơi các cảnh giới không hệ-phược không-nhiễm-trước. Rõ tất cả pháp trống rỗng không chỗ có. Những hạnh đã tu từ pháp-giới sanh, dường như hư-không chẳng tướng chẳng hình. Thâm nhập pháp-giới tùy thuận diễn thuyết. Nơi nhứt-cảnh môn sanh nhứt-thiết-trí. Quán bực thập-lực dùng trí tu học. Trí làm cầu đò đến nhứt-thiết-trí. Dùng mắt trí-huệ thấy pháp vô-ngại. Khéo nhập các ” địa ” biết các thứ nghĩa. Mỗi mỗi pháp-môn đều được minh-liễu, bao nhiêu đại-nguyện đều được thành-tựu.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát dùng đây để khai-thị tánh vô-sai-biệt của tất cả Như-Lai. Ðây là môn vô-ngại phương-tiện. Ðây có thể xuất sanh chúng-hội Bồ-Tát. Pháp nầy chỉ là cảnh-giới tam-muội. Ðây có thể mạnh tiến vào nhứt-thiết-trí. Ðây có thể khai hiển các môn tam-muội. Ðây có thể vào khắp các cõi vô-ngại. Ðây có thể điều-phục tất cả chúng-sanh. Ðây có thể trụ nơi vô-chúng-sanh-tế. Ðây có thể khai-thị tất cả phật-pháp. Ðây nơi cảnh-giới đều vô-sở-đắc. Dầu tất cả thời diễn thuyết khai-thị mà hằng xa lìa vọng-tưởng phân-biệt. Dầu biết các pháp đều vô-tác mà có thể thị-hiện tất cả tác-nghiệp. Dầu biết chư Phật không có hai tướng mà có thể hiển thị tất cả chư Phật. Dầu biết không sắc mà diễn thuyết các sắc. Dầu biết không thọ, tưởng, hành, thức, mà diễn thuyết các thọ, tưởng, hành, thức. Hằng dùng pháp-luân khai-thị tất cả. Dầu biết pháp vô-sanh mà thường chuyển pháp-luân. Dầu biết pháp vô-sai-biệt mà thuyết các môn sai-biệt. Dầu biết các pháp không có sanh diệt mà thuyết tất cả tướng sanh diệt. Dầu biết các pháp không thô không tế mà thuyết tướng thô tế của các pháp. Dầu biết các pháp không thượng trung hạ mà hay tuyên thuyết pháp tối-thượng. Dầu biết các pháp không thể ngôn thuyết mà hay diễn thuyết ngôn từ thanh-tịnh. Dầu biết các pháp không nội không ngoại mà nói tất cả những pháp nội ngoại. Dầu biết các pháp chẳng thể liễu tri mà nói các thứ tri-huệ quán-sát. Dầu biết các pháp không có chơn-thiệt mà nói đạo xuất-ly chơn-thiệt. Dầu biết các pháp rốt ráo vô-tận mà hay diễn thuyết tận diệt hữu-lậu. Dầu biết vô-vi vô-tránh nhưng cũng chẳng không tự tha sai-biệt. Dầu biết các pháp rốt ráo vô-sư mà thường tôn kính tất cả sư-trưởng. Dầu biết các pháp chẳng do nơi khác mà tỏ ngộ nhưng thường tôn kính các thiện-tri-thức. Dầu biết các pháp không chuyển mà chuyển pháp-luân. Dầu biết các pháp vô-khởi mà hiển-thị các nhân-duyên. Dầu biết các pháp không tiền-tế mà nói rộng về vị-lai. Dầu biết các pháp không có trung-tế mà nóí rộng về hiện-tại. Dầu biết các pháp không có tác-giả mà nói các tác-nghiệp. Dầu biết các pháp không có nhân-duyên mà nóí những tập-nhơn. Dầu biết các pháp không có đẳng-tỷ mà nói đạo bình-đẳng bất-bình-đẳng. Dầu biết các pháp không có ngôn thuyết mà quyết-định nói pháp tam-thế. Dầu biết các pháp không có sở-y nhưnh nói y-tựa pháp lành mà được xuất ly. Dầu biết pháp không thân hình mà nói rộng về pháp-thân. Dầu biết tam-thế chư Phật vô-biên mà hay diễn thuyết chỉ có một đức Phật. Dầu biết pháp vô-sắc mà hiện các thứ sắc. Dầu biết pháp vô-kiến mà nói rộng các kiến. Dầu biết pháp vô-tướng mà nói các thứ tướng. Dầu biết pháp không có cảnh-giới mà nói rộng cảnh-giơi trí-huệ. Dầu biết các pháp không có sai biệt mà nói hành quả các thứ sai biệt. Dầu biết các pháp không có xuất ly mà nói những hạnh xuất ly thanh-tịnh. Dầu biết các pháp bổn-lai thường-trụ mà nói tất cả những pháp lưu chuyển. Dẫu biết các pháp không có chiếu minh mà hằng nói rộng pháp chiếu minh.

Chư Phật! Ðại Bồ-Tát nhập đại-oai-đức-tam-muội trí-luân như vậy, thời có thể chứng được tất cả phật-pháp, thời có thể xu nhập tất cả phật-pháp. Thời có thể thành-tựu, có thể viên-mãn, có thể tích tập, có thể thanh-tịnh, có thể an-trụ, có thể liễu-đạt, cùng tất cả pháp tự-tánh tương-ưng. Mà đại Bồ-Tát nầy chẳng nghĩ rằng có bao nhiêu Bồ-Tát, bao nhiêu pháp Bồ-Tát, bao nhiêu Bồ-Tát rốt ráo, bao nhiêu huyễn rốt ráo, bao nhiêu hóa rốt ráo, bao nhiêu thần-thông thành-tựu, bao nhiêu trí thành tựu, bao nhiêu tư-duy, bao nhiêu chứng nhập, bao nhiêu xu-hướng, nhẫn đến chẳng nghĩ rằng có bao nhiêu cảnh-giới.

Tại sao vậy? Vì Bồ-Tát tam-muội thể tánh như vậy, vô-biên như vậy, thù-thắng như vậy.

Tam-muội này có các thứ cảnh-giới, các thứ oai-lực, các thứ thâm nhập. Những là nhập bất-khả-thuyết trí-môn, nhập các trang-nghiêm ly phân-biệt, nhập vô-biên ba-la-mật thù-thắng, nhập vô-số thiền-định, nhập trăm ngàn ức na-do-tha bất-khả-thuyết trí quảng đại, nhập thấy vô-biên tạng thắng-diệu của chư Phật, nhập nơi cảnh-giới tâm vô-ngại, nhập trí-nhãn thấy tất cả Phật bình-đẳng, nhập chứa nhóm chí hạnh thù-thắng của Phổ-Hiền, nhập trụ nơi trí-thân vi-diệu na-la-diên, nhập thuyết biển trí-huệ của Như-Lai, nhập khởi vô-lượng thứ thần-biến tự-tại, nhập sanh trí-môn vô-tận của tất cả Phật, nhập trụ cảnh-giới hiện-tiền của tất cả chư Phật, nhập tịnh trí tự-tại của Phổ-Hiền Bồ-Tát, nhập khai-thị vô-tỷ trí phổ-môn, nhập khắp biết tất cả cảnh-giới vi-tế, nhập khắp hiện pháp-giới tất cả cảnh-giới vi-tế, nhập tất cả trí quang-minh thù thắng, nhập tất cả biên-tế tự-tại, nhập tất cả biên-tế pháp-môn biện-tài, nhập thân trí-huệ khắp pháp-giới, nhập thành-tựu đạo đi khắp tất cả chỗ, nhập khéo trụ tất cả tam-muội sai-biệt, nhập tâm biết tất cả chư Phật.

 

Page 852 - The Flower Ornament Scripture

 

“These great enlightening beings abide in the practice of Universal

Good and enter untold billions of concentrations in every successive

instant, yet they do not see anything prior to the concentration of

Universal Good and the adornments of the realm of buddhahood. Why?

Because they know all things are ultimately inexhaustible, because they

know all buddha-lands are boundless, because they know all realms of

sentient beings are inconceivable, because they know the past has no

beginning, because they know the future has no end, because they know

the present is boundless, comprehending all space and the whole cosmos,

because they know the realm of all buddhas is inconceivable, because

they know the practices of enlightening beings are countless, because

they know the realms explained by the intellectual powers of all buddhas

are unspeakably boundless, and because they know illusory mental

objects are infinite.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy trụ hạnh Phổ-Hiền mỗi niệm nhập trăm ức bất-khả-thuyết tam-muội nhưng chẳng thấy tam-muội của Phổ-hiền Bồ-Tát và quá-khứ trang-nghiêm của Phật cảnh-giới.

Tại sao vậy? Vì biết tất cả pháp rốt ráo vô-tận. Vì biết tất cả phật-độ vô-biên. Vì biết tất cả chúng-sanh-giới

bất-tư-nghì. Vì biết tiền tế vô-thỉ. Vì biết vị-lai vô-cùng. Vì biết hiện-tại tận hư-không khắp pháp-giới vô-biên. Vì biết cảnh-giới của tất cả chư Phật chẳng thể nghĩ bàn. Vì biết tất cả hạnh Bồ-Tát vô-số. Vì biết cảnh-giới do biện-tài của tất cả Phật nói ra là bất-khả-thuyết vô-biên. Vì biết tất cả pháp sở-duyên của huyễn-tâm là vô-lượng.

 

“Just as a wishing jewel grants all wishes, satisfying endless seekers

without losing its power, in the same way a great enlightening being, en-

tering this concentration, knows the mind is like an illusion and produces

all objects everywhere inexhaustibly. Why? The great enlightening being

accomplishes the knowledge of unimpeded action of Universal Good

and observes infinite extensive illusory realms, seeing them as like re-

flected images, without increase or decrease.

Chư Phật-tử! Ví như châu như-ý, theo chỗ cầu tất cả đều được, người cầu vô-tận ý đều đầy đủ, mà thế-lực thù-thắng của bửu-châu trọng không thôi không thiếụ

Cũng vậy, đại Bồ-Tát nhập tam-muội nầy biết tâm như huyễn, xuất sanh tất cả cảnh-giới của các pháp, cùng khắp vô-tận chẳng thôi chẳng thiếu.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát thành-tựu hạnh trí vô-ngại của Phổ-Hiền, quán-sát vô-lượng huyễn-cảnh quảng-đại, dường như bóng tượng không tăng giảm.

 

“Just as ordinary people individually give rise to mental states, past,

present, and future, without bound, without cease, without end, the

continuous flow and change of their mental states going on unbroken,

inconceivably, in the same way, great enlightening beings entering this

concentration of access to universal illusion have no bounds and are

unfathomable. Why? Because of the infinite phenomena in the Univer-

sally Good enlightening being’s door of access to universal illusion.

 

“Just as when the water spirits shower rain, the raindrops are like

wheel hubs, without bound, the clouds are not exhausted, though they

shower so much rain, this being the realm of nonstriving of the water

spirits, in the same way great enlightening beings in this concentration

enter the Universally Good enlightening being’s door of concentration,

door of knowledge, door of teaching, door of perception of Buddha,

door of traveling everywhere, door of mental freedom, door of em-

powerment, door of mystical projection, door of spiritual powers, door

of phantom emanations, door of the illusory quality of all things, door

filled with untold numbers of enlightening beings, door of approach to

buddhas as numerous as atoms in untold buddha-lands, door of entry

into the unspeakably vast network of illusions, door of knowledge of

untold numbers of immense different buddha-lands, door of knowledge

of untold numbers of worlds with substantial nature and without sub-

stantial nature, door of knowledge of the thoughts of untold numbers of

sentient beings, door of knowledge of untold numbers of distinctions in

time, door of knowledge of the becoming and disintegration of untold

numbers of worlds, and door of knowledge of untold numbers of in-

 

Page 853 - The Ten Concentrations

 

verted and upright buddha-lands. They know all these as they really are

in a single instant. When they enter in this way there are no bounds,

there is no end; they are not tired, not wearied, they do not stop, do not

rest, do not withdraw, do not slip. In all things they do not dwell on un-

truth; constantly meditating rightly, they do not become either oblivious

or excited.

 

“They seek omniscience without ever retreating or giving up. They

become lamps to light up the world in all buddha-lands. They operate

untold numbers of cycles of the Teaching. With sublime intelligence

they question the enlightened, never reaching a point of exhaustion.

They demonstrate the attainment of the Buddha Way without bound.

They pacify sentient beings, never giving up. They always diligently

practice the undertakings of Universal Good, never ceasing. They mani-

fest bodies of infinite forms, without end. Why? Just as fire burns un-

ceasingly whenever the appropriate conditions are present, in the same

way, great enlightening beings see the realms of sentient beings, the

realms of reality, and the realms of worlds as boundless as space — in a

single instant they are able to go visit as many buddhas as atoms in

untold buddha-lands, in the company of each buddha enter untold dif-

ferent aspects of omniscience, cause untold beings to give up attachments

for the sake of the Way and cultivate virtue and be ultimately purified,

cause untold enlightening beings who have not yet attained certainty

about the practice of the vows of Universal Good to attain certainty and

to abide securely in the way of knowledge of Universal Good, by in-

numerable means enter untold different ages — becoming, subsisting,

disintegrating — of past, present, and future, and in the different realms

of those untold eons of becoming, subsistence, and disintegration, produce

as many great vows of great compassion and pacify all sentient beings.

What is the reason? These great enlightening beings, for the purpose of

liberating all sentient beings, cultivate the practice of Universal Good,

develop the knowledge of Universal Good, and fulfill the undertakings

of Universal Good.

Chư Phật-tử! Ví như phàm-phu đều sanh tâm riêng khác, đã sẽ và đương sanh, không có biên-tế không dứt không hết, tâm họ lưu chuyển tiếp nối không dứt, chẳng thể nghĩ bàn.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát vào nơi tam-muội phổ-huyễn-môn nầy, không có biên-tế, chẳng thể đo lường.

Tại sao vậy? Vì liễu đạt vô-lượng pháp, phổ-huyễn-môn của Phổ-Hiền Bồ-Tát.

Chư Phật tử! Ví như chư Long-Vương: Nan-Ðà, Bạt-Nan-Ðà, Ma-Na-Tư và chư đại Long-Vương lúc làm mưa, giọt nước mưa lớn như trục bánh xe không có biên-tế. Dầu làm mưa như vậy mà mây chọn chẳng hết. Ðây là cảnh-giới vô-tác của Long-Vương.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát trụ nơi tam-muội nầy, nhập các môn tam-muội của Phổ-Hiền Bồ-Tát và các trí-môn, pháp-môn, môn thấy chư Phật, môn qua các phương, môn tâm tự-tại, môn da-trì, môn thần-biến, môn thần-thông, môn huyễn-hóa, môn các pháp như huyễn, môn bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chư Bồ-Tát đầy khắp, môn thân cận bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số Như-Lai chánh-giác, môn nhập bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết lưới huyễn quảng-đại, môn biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chúng-sanh tưởng, môn biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thời kiếp sai biệt, môn biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thế-giới thành hoại, môn biết bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết các phật-sát ở úp ở ngửa. Trong khoảng một niệm đều biết như thật.

Lúc nhập như vậy, không biên tế không cùng tận chẳng nhọc chẳng nhàm, chẳng nghỉ chẳng dứt, không hư không mất. Ở trong các pháp chẳng trụ phi-xứ, hằng chánh tư-duy, chẳng trầm chẳng cử. Cầu nhứt-thiết-trí thường chẳng thôi bỏ. Làm đèn soi sáng thế-gian cho tất cả cõi Phật. Chuyển bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết pháp-luân. Dùng diệu biện-tài han hỏi Như-Lai không lúc nào cùng tận. Thị-hiện thành phật-đạo không có biên-tế. Ðiều-phục chúng-sanh hằng không phế bỏ. Thường siêng tu tập hạnh nguyện Phổ-Hiền chưa từng thôi nghỉ. Thị hiện vô-lượng bất-khả-thuyết bất-kả-thuyết thân sắc tướng không có đoạn dứt.

Ví như đốt lửa, theo duyên đã có, trong thời gian đó lửa cháy không tắt.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát quán-sát chúng-sanh-giới, pháp-giới, thế-giới dường như hư-không chẳng có biên-tế. Nhẫn đến có thể trong khoảng một niệm qua đến bất khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chỗ của Phật. Mỗi mỗi chỗ của Phật, nhập bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết nhứt-thiết-trí các loại pháp sai-biệt, khiến bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chúng-sanh-giới xuất-gia làm đạo siêng tu thiện-căn rốt-ráo thanh-tịnh. Khiến bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết Bồ-Tát nơi hạnh nguyện Phổ-Hiền, người chưa quyết định thời được quyết-định. An-trụ nơi môn trí-huệ của Phổ-Hiền. Dùng vô-lượng phương-tiện nhập bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết tam-thế kiếp quảng-đại: thành-trụ và hoại. Nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết cảnh-giới thành, trụ, hoại sai-biệt của thế-gian, sanh ngần ấy đại-bi đại-nguyện điều-phục vô-lượng chúng-sanh không để sót.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát nầy muốn độ thoát tất cả chúng-sanh mà tu hạnh Phổ-Hiền, sanh trí Phổ-Hiền, đầy đủ hạnh nguyện của Phổ-Hiền.

 

“Therefore, enlightening beings should diligently cultivate practice in

such types of action, such perspectives, such powers, such greatness, such

infinity, such inconceivability, such all-sided illumination, such presence

with all buddhas, such profection by all buddhas, such consummation

of past roofs of goodness, such imperturbable concentration wherein

the mind is unimpeded, getting rid of all burning afflictions, without

wearying or backsliding, with steadfast will and courage, following the

realm of concentration into the stage of inconceivable knowledge, not

depending on words, not clinging to the world, not grasping phenomena,

not producing discriminatory thoughts, not becoming attached to worldly

things, not thinking about objects.

 

“In terms of knowledge of the teachings, they should just abide by

them and not try to measure them. This refers to associating with the

omniscient and understanding the enlightenment of the buddhas, attain-

 

Page 854 - The Flower Ornament Scripture

 

ing the light of truth and shedding it on the foundations of goodness of

all sentient beings, pulling sentient beings out of the realm of demons

and enabling them to enter the realm of the Buddha teachings, causing

them not to give up great aspirations, to earnestly examine the Path of

emancipation, to expand the sphere of purity, to accomplish the means

of transcendence, to develop profound faith in all buddhas. They should

always look into the nature of all things without quitting even for a

moment; they should know that their own bodies and the nature of

things are universally equal; they should clearly understand the doings of

the world and point out wisdom and means that accord with truth; they

should always be energetic, without lapsing; they should observe the

paucity of roofs of goodness in themselves and should strive to increase

roofs of goodness in others; they should themselves cultivate the Path of

universal knowledge; they should strive to expand the sphere of en-

lightening beings; they should gladly approach expert teachers; they

should associate with fellow practitioners; they should not discriminate

among buddhas; they should not give up detachment from thought;

they should always abide in the impartial realm of reality; they should

know all states of mind and consciousness are illusory; they should know

all events in the world are like dreams; they should know the appearance

of the willpower of the buddhas is like reflected images; they should

know all great actions are like emanations; they should observe all

phenomena as like magic tricks; they should know all things that are

born and perish are like echoes; they should know all the buddha-lands

they go to have no substantial nature; they should never tire of asking

buddhas for teaching; they should diligently carry on education to en-

lighten all beings, never abandoning them; they should unremittingly

expound the teachings in a timely fashion in order to pacify all sentient

beings.

Vì thế nên Bồ-Tát phải ở nơi chủng loại như vậy, cảng-giới như vậy, oai-đức như vậy, quảng-đại như vậy, vô-lượng như vậy, bất-tư-nghì như vậy, môn phổ-chiếu như vậy, trụ ở trước tất cả chư Phật như vậy, được tất cả Như-Lai hộ niệm như vậy, thành-tựu thiện-căn thuở trước như vậy, tâm vô-ngại bất động như vậy.

Trong tam-muội siêng-năng tu tập, rời các nhiệt-não, không nhàm mỏi, tâm chẳng thối chuyển, lập chí nguyện sâu, dũng mãnh chẳng khiếp, thuận cảnh-giới tam-muội, nhập trí-địa nan-tư, chẳng y văn-tự, chẳng nhiễm thế-gian, chẳng lấy các pháp, chẳng khởi phân-biệt, chẳng nhiễm trước thế-sự, chẳng phân-biệt cảnh-giới. Nơi các pháp trí chỉ nên an trụ mà chẳng nên so lường. Nghĩa là gần-gũi nhứt-thiết-trí, ngộ hiểu Phật bồ-đề, thành tựu pháp quang-minh, ban bố thiện-căn cho tất cả chúng-sanh, ở trong ma-giới cứu vớt chúng-sanh cho họ được vào cảnh-giới phật-pháp, khiến chẳng bỏ đại-nguyện, siêng quán-sát đạo xuất-ly, thêm rộng cảnh thanh-tịnh, thành-tựu các độ. Với tất cả Phật sanh tín giải sâu, thường phải quán-sát tất cả pháp-tánh không lúc nào tạm bỏ. Phải biết tự thân cùng các pháp-tánh đều khắp bình-đẳng. Phải nên hiểu rõ chỗ làm của thế-gian, chỉ bày trí-huệ phương-tiện đúng pháp. Phải thường tinh-tấn không thôi nghỉ. Phải quán tự-thân thiện-căn kém ít. Phải siêng làm thêm lớn căn lành cho người. Phải tự tu hành đạo nhứt-thiết-trí. Phải siêng tăng trưởng cảnh-giới Bồ-Tát.Phải thích gần-gũi các thiện-tri-thức. Phải đồng hành mà nương ở với thiện-tri-thức. Phải chẳng phân-biệt Phật. Phải chẳng rời bỏ chánh-niệm. Phải thường an-trụ pháp-giới bình-đẳng. Phải biết tất cả tâm thức như huyễn. Phải biết các hạnh thế-gian như mộng. Phải biết chư Phật nguyện-lực xuất hiện như bóng tượng. Phải biết tất cả những nghiệp rộng lớn dường như biến hóa. Phải biết ngôn ngữ đều như vang. Phải quán tất cả pháp như huyễn. Phải biết tất cả pháp sanh-diệt đều như âm-thanh. Phải biết tất cả cõi Phật đã trải qua đều không thể tánh. Phải vì chúng-sanh thỉnh hỏi chánh-pháp nơi Như-Lai không biết mỏi mệt. Phải vì khai ngộ tất cả thế-gian nên siêng năng giáo hối chẳng rời bỏ. Phải vì điều-phục tất cả chúng-sanh biết thời nghi thuyết pháp mà chẳng thôi nghỉ.

 

“Great enlightening beings thus practice the deeds of Universal Good,

thus fulfill the sphere of action of enlightening beings, thus master the

way of emancipation, thus absorb and hold the teachings of the buddhas

of past, present, and future, thus investigate all aspects of knowledge,

thus reflect on the unchanging truth, thus purify powerful determination,

thus believe in all enlightened ones, thus know the immense power of

buddhas, thus make certain the unimpeded mind, thus take care of all

living beings.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát tu hành hạnh Phổ-Hiền như vậy, viên-mãn cảnh-giới Bồ-Tát như vậy, đạo thần-thông xuất ly như vậy, thọ trì tam thế phật-pháp như vậy, quán sát tất cả trí-môn như vậy, tư duy pháp chẳng biến đổi như vậy, sáng sạch trí nguyện tăng thượng như vậy, tín giải tất cả Như-Lai như vậy, rõ biết thần-lực rộng lớn của Phật như vậy, quyết định tâm vô-ngại như vậy, nhiếp thọ tất cả chúng sanh như vậy.

 

“When great enlightening beings enter this concentration of great

knowledge and wisdom, wherein the Universally Good enlightening

being abides, there appear before them as many buddhas as atoms in

untold buddha-lands from untold numbers of lands in the ten directions,

each buddha having as many names as atoms in untold lands, each name

also including untold numbers of buddhas: these buddhas give the en-

lightening beings the memory power of the enlightened, so they do not

forget the realm of buddhahood; they give them ultimate knowledge of

all things, so they may enter omniscience; they give them definitive

 

Page 855 - The Ten Concentrations

 

wisdom cognizant of the various meanings of all teachings, enabling

them to absorb and hold all Buddha teachings and enter into them

without impediment; they give them unexcelled enlightenment, so they

can enter universal knowledge and open up their awareness of the cosmos

of reality; they give them the ultimate wisdom of enlightening beings,

enabling them to attain the light of all truths, to be free from darkness;

they give them nonreceding knowledge, so that they know appropriate

and inappropriate timing and guide sentient beings with skill in means;

they give them the unobstructed intellectual powers of enlightening

beings, enabling them to understand boundless truths and explain them

inexhaustibly; they give them the power of spiritual capacities and produc-

tion of mystical projections, enabling them to manifest untold numbers

of different bodies, with boundless forms and appearances, all variously

different, to awaken sentient beings; they give them universal speech,

enabling them to manifest untold numbers of different sounds and vari-

ous languages to enlighten sentient beings; they give them power that is

not wasted, to enable all sentient beings who see them or hear their

teaching to achieve development and not waste the experience.

Chư Phậy-tử! Ðại Bồ-Tát lúc nhập đại trí-huệ tam-muội của Phổ-Hiền Bồ-Tát an-trụ như vậy, mười phương đều có bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết cõi nước, mỗi mỗi cõi nước đều có bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số danh hiệu Như-Lai. Mỗi mỗi danh-hiệu đều có bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết phật-sát vi-trần-số chư Phật hiện ra trước Bồ-Tát nầy ban cho niệm-lực Như-lai, khiến chẳng quên mất cảmh-giới Như-Lai. Ban cho huệ tất cả pháp rốt ráo khiến nhập nhứt-thiết-trí. Ban cho huệ biết tất cả pháp các thứ nghĩa quyết định khiến thọ trì tất cả phật-pháp xu nhập vô-ngại. Ban cho Phật bồ-đề vô-thượng khiến nhập nhứt-thiết-trí khai ngộ pháp-giới. Ban cho Bồ-Tát cứu cánh huệ khiến được quang-minh của nhứt-thiết pháp, không còn tối tăm. Ban cho Bồ-Tát bất-thối-trí khiến biết thời phi-thời, phương-tiện thiện-xảo điều-phục chúng-sanh. Ban cho Bồ-tát biện-tài vô-ngại khiến tỏ ngộ vô-biên pháp diễn thuyết vô-tận. Ban cho sức thần-thông biến-hóa khiến hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thân sai biệt, vô-biên sắc-tướng chủng loại chẳng đồng, khai ngộ chúng-sanh. Ban cho ngôn âm viên-mãn khiến hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết âm-thanh sai biệt các thứ ngôn từ khai ngộ chúng-sanh. Ban cho sức chẳng luống bỏ, khiến tất cả chúng-sanh nếu được thấy hình, hoặc được nghe pháp, đều được thành-tựu không luống bỏ qua.

 

“Because great enlightening beings fulfill Universally Good practice

in this way, they acquire the power of the enlightened, purify the path of

emancipation, are imbued with universal knowledge, and by means of

unimpeded intellectual powers, spiritual faculties, and mystical emana-

tions, ultimately harmonize and pacify all sentient beings. Full of the

spiritual force of enlightenment, they purify Universally Good practice,

abide in the path of Universal Good, and operate the subtle cycles of

teaching of all buddhas for ever and ever, to pacify all living beings.

 

“Why? When these great enlightening beings accomplish the prac-

tices of enlightening beings guided by such lofty, great vows, they

become teachers of all worlds, sums of truth for all worlds, moons of

knowledge for all worlds; they become lofty polar mountains for all

worlds, majestically standing out high, steadfast, immutable; they be-

come shoreless oceans of knowledge for all worlds, they become bright

lamps of right teaching for all worlds, illumining everywhere, bound-

lessly, continuously, uninterrupted; they reveal boundless pure virtues

for all sentient beings, inducing them to live steadily based on virtuous

qualities and foundations of goodness; they act in accord with universal

knowledge, and their great vows are impartial; they cultivate the far-

reaching practice of Universal Good and are always able to inspire

countless beings; persisting in untold numbers of concentrations of great

efficacy, they manifest great freedom.

Chư Phật-tử! Vì đại Bồ-Tát đầy đủ hạnh Phổ-Hiền như vậy nên được phật-lực, thanh-tịnh đạo xuất ly, đủ nhứt-thiết-trí. Dùng biện-tài vô-ngại thần-thông biến-hóa rốt ráo điều-phục tất cả chúng-sanh, đủ oai đức của Phật, tịnh hạnh Phổ-Hiền, trụ đạo Phổ-Hiền tột vị-lai-tế. Vì muốn điều-phục tất cả chúng-sanh nên chuyển tất cả pháp-luân vi-diệu của Phật.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy thành-tựu đại nguyện thù-thắng các hạnh Bồ-Tát như vậy, thời là pháp-sư của tất cả thế-gian, thời là pháp-nhựt của tất cả thế-gian, thời là núi Tu-Di của tất cả thế-gian vòi vọi cao lớn kiên cố bất-động, thời là biển trí không bờ của tất cả thế-gian, thời là đèn sáng chánh-pháp của tất cả thế-gian chiếu khắp vô-biên tiếp nối không dứt, vì tất cả chúng-sanh khai thị vô-biên công-đức thanh-tịnh, đề khiến an trụ công-đức thiện-căn, thuận nhứt-thiết-trí đại-nguyện bình-đẳng, tu tập hạnh rộng lớn của Phổ-Hiền, thường hay khuyến phát vô-lượng chúng-sanh trụ bất-khả-thuyết bất-khả-thiuyết tam-muội quảng-đại hạnh, hiện đại tự-tại.

 

“These enlightening beings attain such knowledge, verify such prin-

ciples, thoroughly abide by and clearly see such truths, acquire such

spiritual powers, sojourn in such realms, manifest such mystical projec-

tions, produce such spiritual communications, always abide in great

compassion, always help sentient beings, show sentient beings the true

path of peace and serenity, set up the great banner of light of virtue and

 

Page 856 - The Flower Ornament Scripture

 

knowledge, experience inconceivable liberation, abide in the liberation

of universal knowledge, reach the other shore of liberation of buddhas,

have learned and mastered the aspects of expedient means of inconceiv-

able liberation, enter the doors of differentiation of the cosmos without

confusion, freely roam in the untold numbers of concentrations of Uni-

versal Good, and abide in rapidly expanding knowledge, their minds and

intellects unimpeded.

 

“Their minds always abide in ten great metaphysical treasuries: re-

membering all buddhas; remembering all Buddha teachings; great com-

passion to pacify all beings; knowledge to reveal inconceivable pure

lands; certain understanding entering deeply into the realm of buddha-

hood; enlightenment equal in all features in all buddhas, past, present,

and future; nonimpediment and nonattachment; the signlessness of all

things; the equal roofs of goodness of all buddhas, past, present, and

future; the guiding knowledge of the cosmic, nondiscriminatory physi-

cal, verbal, and mental action of all buddhas of past, present, and future;

contemplation of all buddhas of all times being born, leaving home,

going to the site of enlightenment, attaining true awakening, turning the

wheel of the Teaching, and finally passing utterly away, all in the space

of an instant. These ten great metaphysical treasuries are immensely vast,

without measure, incalculable, unthinkable, inexplicable; they are inex-

haustible, difficult to bear, impossible for any and all worldly knowledge

to expound.

 

“These great enlightening beings have already reached the transcen-

dental consummation of the practices of Universal Good and have wit-

nessed the pure truth. Their willpower is immense. They teach sentient

beings innumerable roofs of goodness and increase all the powers of

enlightening beings. In every succeeding moment they fulfill all the

virtues of enlightening beings, accomplish all practices of enlightening

beings, attain the methods of mental command of all buddhas, and

absorb and hold the teachings of all buddhas. Though they always abide

in the reality of True Thusness, yet they adapt to all conventional terms

to show the ways to pacify and harmonize all sentient beings. Why?

Because when great enlightening beings are in this concentration, they

are naturally like this.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy được trí như vậy, chứng pháp như vậy. Nơi pháp như vậy suy gẫm an trụ thấy rõ. Ðược thần-lực như vậy, trụ cảnh-giới như vậy, hiện thần-biến như vậy, khởi thần-thông như vậy. Thường an trụ đại bi thường lợi ích chúng-sanh, khai thị chánh-đạo an ổn cho chúng-sanh. Kiến lập tràng đại quang-minh phước trí. Chứng bất-tư-nghì giải-thóat. Trụ nhứt-thiết-trí giải-thoát. Ðến bỉ ngạn giải-thoát của Phật. Học xong môn phương-tiện giải-thoát bất-tư-nghì, được thành-tựu môn nhập pháp-giới sai-biệt không có lầm loạn. Du-hí tự-tại nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết tam-muội của Phổ-Hiền. Trụ trí sư-tử phấn-tấn tâm ý vô-ngại.

Tâm Bồ-Tát nầy hằng trụ mười pháp-tạng lớn. Những là trụ ghi nhớ tất cả Phật. Trụ ghi nhớ tất cả phật-pháp. Trụ đại bi điều-phục tất cả chúng-sanh. Trụ trí thị-hiện bất-tư-nghì cõi nước thanh-tịnh. Trụ trí quyết định thâm nhập cảnh-giới của chư Phật. Trụ bồ-đề tướng bìng-đẳng của tam-thế chư Phật. Trụ biên tế vô-trước vô-ngại. Trụ tất cả pháp không tướng tánh. Trụ thiện căn bình đẳng của tam-thế tất cả chư Phật. Trụ trí tiên-đạo thân ngữ ý pháp-giới vô-sai-biệt của tam-thế tất cả chư Phật: thọ sanh, xuất gia, đến đạo-tràng, thành chánh giác, chuyển pháp-luân, nhập niết-bàn, đều vào sát-na-tế.

Chư Phật-tử! Mười đại-pháp-tạng nầy rộng lớn vô-lượng, bất-khả-sổ, bất-khả-xưng, bất-khả-tư, bất-khả-thuyết, vô cùng tận, khó nhẫn thọ. Tất cả thế-trí không xưng thuật hết được.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy đã đến bỉ ngạn Phổ-Hiền hạnh, chứng pháp thanh-tịnh, chí lực quảng-đại, khai-thị vô-lượng thiện-căn cho chúng-sanh, tăng trưởng tất cả thế-lực của Bồ-Tát. Nơi khoảng mỗi niệm đầy đủ tất cả công đức của Bồ-Tát. Thành-tựu tất cả hạnh Bồ-Tát. Ðược pháp đà-la-ni của tất cả Phật. Thọ trì tất cả sở-thuyết của chư Phật. Dầu thường an-trụ chơn-như thiệt-tế, mà tuỳ tất cả ngôn thuyết thế-tục, thị hiện điều-phục tất cả chúng-sanh.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy thời theo pháp là như vậy.

 

 “By means of this concentration great enlightening beings acquire the

vast knowledge of all buddhas; they gam the free intellectual powers to

skillfully explain all great teachings; they attain the unhesitating expertise

that is most excellent and pure in the world; they gain entry into knowl-

edge of all concentrations; they master all enlightening beings’ skillful

techniques; they find the door of illumination of all truths; they reach the

final consummation of the way to comfort all worldly beings; they

know what is timely and what is not for all sentient beings; they illumine

everywhere in the worlds of the ten directions; they enable all living

beings to attain higher knowledge; they are unexcelled teachers of all

worlds; they persist in all virtues; they reveal pure concentration to all

sentient beings and enable them to enter supreme knowledge.

 

Page 857 - The Ten Concentrations

 

'‘Why? When great enlightening beings cultivate practice in this way,

they benefit living beings, so they increase great compassion, so they

draw near to worthy associates, so they see all buddhas, so they compre-

hend all truths, so they go to all lands, so they enter all regions, so they

enter all worlds, so they realize the equality of all things, so they know

the equality of the buddhas, so they abide in the equanimity of universal

knowledge.

 

“In this practice they carry out this kind of action, no other: they

abide in the mind that is not complacent; they abide in the mind that is

not distracted or confused; they abide in the mind that can concentrate

on one point; they abide in the mind that diligently cultivates enlighten-

ment; they abide in the certain mind; they abide in the nonchanging

mind. In this manner do they think, act, and reach the ultimate end.

 

“Great enlightening beings have no different speech or action — they

speak and act thus. Why? Just as, for example, adamant is unbreakable

and gets its name from that, never being apart from unbreakability, in

the same way, great enlightening beings get their name from their

various practical principles and are never apart from them.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát dùng tam-muội nầy được trí quảng-đại của tất cả chư Phật. được biện-tài tự-tại khéo nói tất cả pháp quảng-đại. Ðược pháp vô-úy thanh-tịnh rất là thù-thắng trong tất cả thế-gian. Ðược trí nhập tất cả tam-muội. Ðược phương-tiện thiện-xảo của tất cả Bồ-Tát. Ðược tất cả pháp quang-minh môn. Ðến bỉ-ngạn pháp an-ủy tất cả thế-gian. Biết tất cả chúng-sanh thời, phi-thời. Chiếu tất cả chỗ mười phương thế-giới. Khiến tất cả chúng-sanh được thắng-trí. Làm bực thầy vô-thượng của tất cả thế-gian. An-trụ tất cả các công-đức. Khai thị tam-muội thanh-tịnh cho tất cả chúng-sanh, khiến nhập trí vô-thượng.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát tu hành như vậy thời lợi ích chúng-sanh, thời thêm lớn đại-bi, thời thân cận thiện-tri-thức, thời thấy tất cả Phật, thời rõ tất cả pháp, thời đến tất cả cõi, thời nhập tất cả phương, thời nhập tất cả thế, thời ngộ tánh bình-đẳng của tất cả Phật, thời biết tánh bình-đẳng của tất cả Phật, thời trụ tánh bình-đẳng nhứt-thiết-trí. Ở trong pháp nầy làm công-hạnh như vậy, chẳng làm công-hạnh khác. Trụ nơi tâm chưa đủ, trụ nơi tâm chẳng tán loạn, trụ nơi tâm chuyển nhứt, trụ nơi tâm

siêng tu, trụ nơi tâm quyết định, trụ nơi tâm chẳng đổi khác, tư duy như vậy, tác nghiệp như vậy, cứu cánh như vậy.

Chư Phật tử! Ðại Bồ-Tát không dị-ngữ dị-tác, có như-ngữ như-tác.

Ví như kim-cang, do không bị hư-hoại nên được tên là kim-cang, trọn không lúc nào rời lìa bất-hoại.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát do những hành pháp mà được tên là Bồ-Tát, trọn không lúc nào rời các hành-pháp.

 

“Just as gold gets its name from its beautiful color and is never apart

from its beautiful color, so do great enlightening beings get their name

from their virtuous acts and are never apart from good deeds.

 

“Just as the sun gets its name from its orb of light and is never apart

from the orb of light, so do great enlightening beings get their name

from the light of wisdom and are never apart from the light of wisdom.

 

“Just as the polar mountain Wonderfully High gets its name from its

four jewel peaks rising high over the ocean, never leaving its four peaks,

in the same way, great enlightening beings get their name from their

roofs of goodness standing out loftily in the world, never giving up roofs

of goodness.

 

“Just as the ground gets its name from sustaining everything, never

giving up its supportive ability, so do great enlightening beings get their

name from liberating all, never leaving great compassion.

 

“Just as the ocean gets its name from taking in myriad waters, never

rejecting water, so do great enlightening beings get their name from

their great vows, never for a moment giving up the vow to liberate

sentient beings.

Ví như chơn-kim, bởi có diệu-sắc mà được tên, trọn không lúc nào rời những thiện-nghiệp.

Ví như mặt nhựt, do vầng sáng chói mà được tên, trọn không lúc nào rời sáng chói.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát do trí-huệ quang mà được tên, trọn không lúc nào rời trí-huệ-quang.

Như núi Tu-Di do bốn ngọn núi báu ở nơi đại-hải cao vọi đồ sộ mà được tên, trọn không lúc nào rời lìa bốn ngọn núi báu.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát do các thiện-căn ở tại thế-gian vượt cao hơn cả mà được tên, trọn không lúc nào bỏ rời thiện-căn.

Ví như đại-địa do giữ lấy tất cả mà được tên, trọn không lúc nào bỏ rời công-năng giữ lấy.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát do độ tất cả mà được tên, trọn không lúc nào bỏ rời đại-bi.

Ví như đại-hải do chứa các dòng nước mà được tên , trọn không lúc nào bỏ rời nước.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát do những đại-nguyện mà được tên, trọn không tạm bỏ nguyện độ chúng-sanh.

 

“Just as a military leader gets his name from ability to learn and

practice methods of battle, never abandoning this ability, so do great

enlightening beings get their name from being able to learn and practice

such concentration, until they accomplish omniscience, never abandoning

this practice.

 

“Just as a world ruler commands the continents, always diligently

profecting all living beings so they will always be happy and will not

suffer unnatural death, so do great enlightening beings, entering such

great concentrations, always strive to transform and liberate all sentient

beings, until they effect their ultimate purification.

 

“Just as seeds planted in the ground can eventually grow stalks and

 

Page 858 - The Flower Ornament Scripture

 

leaves, so great enlightening beings cultivating the practice of Universal

Good can cause all sentient beings’ good qualities to grow.

 

“Just as great clouds shower rain during the hof months of summer

and cause all seeds to grow, similarly great enlightening beings, entering

such great concentrations, cultivating enlightening practice, shower the

rain of the great Teaching, which can cause all sentient beings to be

ultimately purified, ultimately serene, ultimately peaceful, ultimately

transcendent, ultimately happy, ultimately free from doubt. They are

the ultimate field of blessings for sentient beings, enabling their actions to

become purified, enabling them all to abide in the path of nonregression,

enabling them alike to attain omniscience, enabling them to attain eman-

cipation from the world, enabling them all to attain ultimate knowledge,

enabling them all to attain the ultimate truth of the enlightened ones,

placing all sentient beings in the realm of universal knowledge.

Như tướng-quân do giỏi quen tập phương-pháp chiến đấu mà được tên, trọn không lúc nào bỏ rời công-năng nầy.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát do hay quen tập tam-muội như vậy mà được tên, nhẫn đến thành-tựu nhứt-thiết-trí, trọn không lúc nào bỏ rời hạnh nầy.

Như vua chuyển-luân ngự trị tứ thiên-hạ, thường siêng săn sóc muôn dân không cho hoạnh tử, hằng được sung sướng.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát nhập những đại tam-muội nầy thường siêng hóa độ tất cả chúng-sanh, nhẫn đến khiến họ rốt ráo thanh-tịnh.

Ví như gieo hột giống xuống đất, nhẫn đến tăng trưởng cành lá.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát tu hạnh Phổ-Hiền, nhẫn đến có thể làm cho tất cả chúng-sanh thêm lớn pháp lành.

Ví như mây lớn, trong mùa hạ nóng nực, tuôn mưa lớn, nhẫn đến tăng trưởng tất cả hột giống.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát vào những đại tam-muội như vậy tu hạnh Bồ-Tát tuôn pháp-vũ lớn, nhẫn đến làm cho chúng-sanh rốt ráo thanh-tịnh, rốt-ráo niết-bàn, rốt-ráo an-ổn, rốt-ráo bỉ-ngạn, rốt-ráo hoan-hỉ, rốt-ráo dứt nghỉ. Làm phước-điền rốt-ráo cho chúng-sanh, khiến công-hạnh bố-thí của họ đều được thanh-tịnh. Khiến họ đều an-trụ đạo bất-thối-chuyển. Khiến họ đồng được nhứt-thiết-trí. Khiến họ đều được xuất ly tam-giới. Khiến họ đều được trí rốt ráo. Khiến họ đều được pháp rốt ráo của chư Phật. Ðặt để chúng-sanh nơi nhứt-thiết-trí.

 

“Why? When enlightening beings accomplish this teaching, their

knowledge and wisdom are clear and comprehensive; they enter the

door to the cosmos of reality and are able to purify the inconceivably

infinite practices of enlightening beings. That is to say, they are able to

purify all knowledge because they seek omniscience; they are able to

purify sentient beings because they cause them to be pacified; they are

able to purify lands because of constant dedication; they are able to

purify things because of perfect knowledge; they are able to purify

fearlessness because they have no timidity; they are able to purify un-

hindered intellect because they teach skillfully; they are able to purify

mental command because they have mastered all the teachings; they are

able to purify the practice of association because they see all buddhas

appearing in the world.

Tại sao vậy? Vì đại Bồ-Tát thành-tựu pháp nầy trí-huệ sáng suốt nhập pháp-giới-môn, hay tịnh tu vô-lượng hạnh bất-tư-nghì của Bồ-tát.

Những là hay các trí, vì cầu nhứt-thiết-trí. Hay tịnh chúng-sanh, vì khiến họ điều-phục. Hay tịnh cõi nước, vì thường hồi-hướng. Hay tịnh các pháp vì khắp rõ biết. Hay tịnh đức vô-úy, vì không khiếp nhược. Hay tịnh tứ vô-ngại-biện, vì khéo diễn thuyết. Hay tịnh đà-la-ni, vì được tự-tại với tất cả pháp. Hay tịnh hạnh thân-cận, vì thường thấy tất cả Phật xuất-thế.

 

“Great enlightening beings in this concentration attain untold myriads

of such pure qualities because they gain mastery of such realms of con-

centration, because they are empowered by all buddhas, because they are

borne along by the power of their own roofs of goodness, because they

enter the great magnificent force of the stage of knowledge and wisdom,

because of the strength of guidance of worthy associates, because of

crushing the power of all demons, because of the pure power of roofs of

goodness in proportion, because of the power of great vows, because of

the power of the full development of the roofs of goodness they have

planted, and because of the unopposed power of inexhaustible virtue

transcending all worlds.

 

“Great enlightening beings in this concentration attain ten things that

are the same as in all buddhas, past, future, and present; they acquire the

same variegated arrays of marks and refinements as all buddhas; they are

able to emanate networks of pure light, the same as all buddhas; they

perform miracles and displays of spiritual power to attune and pacify

sentient beings, the same as all buddhas; their boundless physical bodies

and universal voices are the same as those of all buddhas; they manifest

pure buddha-lands according to the actions of sentient beings, the same

 

Page 859 - The Ten Concentrations

 

as all buddhas; they are able to remember the speech of all sentient

beings, the same as all buddhas; with inexhaustible intellectual powers

they teach in accord with the mentalities of sentient beings, developing

wisdom in them, the same as all buddhas; their lion’s roar is fearless as

they enlighten living beings by innumerable teachings, the same as all

buddhas; by great spiritual power they enter past, present, and future in a

single instant, the same as all buddhas; they are able to show all sentient

beings the adornments of the buddhas, the powers of the buddhas, and

the states of the buddhas, the same as all buddhas.”

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy, được trăm ngàn ức na-do-tha bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết công-đức thanh-tịnh như vậy.

Vì nơi của các cảnh-giới của các tam-muội như vậy được tự-tại. Vì được tất cả Phật gia-hộ. Vì sức thiện-căn của mình lưu xuất. Vì nhập oai-đức lớn của bực đại-trí-huệ. Vì sức dẫn đạo của các thiện-tri-thức. Vì tồi phục tất cả các ma lực. Vì sức đồng phận thiện-căn thuần thanh-tịnh. Vì sức thệ nguyện rộng lớn. Vì sức trồng thiện-căn thành-tựu. Vì sức vô-đối của phước vô-tận siêu thế-gian.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát trụ tam-muội nầy thời được mười pháp đồng tam-thế chư Phật.

Những là được các tướng hảo trang-nghiêm đồng với chư Phật. Hay phóng đại quang-minh thanh-tịnh đồng với chư Phật. Thần-thông biến-hóa điều-phục chúng-sanh đồng với chư Phật. Sắc thân vô-biên, thanh-âm thanh-tịnh đồng với chư Phật. Tùy chúng-sanh nghiệp mà hiện tịnh cõi Phật đồng với chư Phật. Bao ngôn ngữ của tất cả chúng-sanh đều có thể nhiếp-trì chẳng quên chẳng mất đồng với chư Phật. Biện-tài vô-tận tùy tâm chúng-sanh mà chuyển pháp-luân cho họ sanh trí-huệ đồng với chư Phật. Ðại sư-tử hống không khiếp sợ, dùng vô-lượng pháp khai ngộ chúng-sanh đồng với chư Phật. Trong khoảng một niệm dùng đại thần-thông vào khắp tam-thế đồng với chư Phật. Hay khắp khai thị cho tất cả chúng-sanh: chư Phật trang-nghiêm, chư Phật oai-lực, chư Phật cảnh-giới đồng với chư Phật.

 

Then the enlightening being Universal Eye said to the enlightening

being Universally Good, “If great enlightening beings attain such things

the same as the buddhas, why are they not called Buddha? Why are they

not called Ten-Powered? Why are they not called Omniscient? Why are

they not called Those Enlightened in All Things? Why can they not be

called Universal Eye? Why are they not called Unhindered Seers in All

Realms? Why are they not called Aware of All Things? Why are they

not called Those Who Abide in the State of Nonduality with the Bud-

dhas of Past, Present, and Future? Why arc they not called Those Who

Dwell in Absolute Reality? Why do they still carry out the practical

undertakings of Universal Good without rest? Why can they not find

the ultimate end of the cosmos and give up the path of enlightening

beings?”

 

Universally Good said to Universal Eye, “Very good, offspring of

Buddha! As you say, if these great enlightening beings are the same as all

buddhas, why are they not called Buddha and so on, and why can they

not give up the path of enlightening beings?

 

“These great enlightening beings, having already ably practiced the

various activities and undertakings of all enlightening beings of past,

future, and present worlds, and entered the realm of knowledge, are then

called Buddha; unceasingly cultivating the enlightening practices culti-

vated by the buddhas, they are called enlightening beings. Having com-

pletely entered the powers of the enlightened, they are called Ten-

Powered; ceaselessly carrying out the activities of Universal Good after

having attained the ten powers, they are called enlightening beings.

Knowing all truths and being able to explain them, they are called

Omniscient; though able to expound all truths, yet never ceasing to

think about each truth with versatility, they arc called enlightening

beings. Knowing all things are nondual, they are called Enlightened in

All Things; skillfully examining the path of differentiation of all things,

dual and nondual, ceaselessly developing further and further, they are

called enlightening beings. Able to clearly see the realm of the Universal

Eye, they are called Universal Eye; though able to witness the realm of

the Universal Eye, ceaselessly developing in every moment, they are

called enlightening beings. Able to clearly perceive all things without

any obscurity or barrier, they are called Unimpeded Seers; always dili-

gently remembering the unimpeded seers, they are called enlightening

 

Page 860 - The Flower Ornament Scripture

 

beings. Having attained the eye of knowledge of all buddhas, they are

called Aware of All Things; observing the buddhas’ correctly awakened

eye of knowledge without slacking, they are called enlightening beings.

Abiding in the abode of buddhas, not other than buddhas, they are called

Those Who Abide in a State of Nonduality with the Buddhas; cultivating

various knowledges in the care of the buddhas, they are called enlight-

ening beings. Always observing the limit of reality of all worlds, they are

called Those Who Dwell in Absolute Reality; though always observing

absolute reality of all things, yet neither entering it experientally by

extinction nor abandoning it, they are called enlightening beings. Not

coming, not going, without sameness or difference, all such distinctions

having ceased forever — such are called Those Who Have Set Their

Undertakings to Rest; extensively cultivating fulfillment without turning

back, they are called Those Who Have Not Ceased the Undertakings of

Universal Good. Perfectly knowing the cosmos has no bounds and all

things are one form, which is formless, this is called reaching the ultimate

end of the cosmos and giving up the way of enlightening beings; though

knowing the cosmos has no bounds, yet knowing all various different

forms, evolving a mind of great compassion and liberating beings for

ever and ever without wearying, this is called the Universally Good

enlightening being.

Bấy giờ Phổ-Nhãn Bồ-Tát bạch Phổ-Hiền Bồ-Tát rằng: “Thưa Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy được pháp như vậy đồng với chư Phật, sao lại chẳng gọi là Phật? “. Cớ sao chẳng gọi là thập-lực? Cớ sao chẳng gọi là mhứt-thiết-trí Cớ sao chẳng gọi là bực chứng bồ-đề trong tất cả pháp. Cớ sao chẳng được gọi là phổ-nhãn? Cớ sao chẳng gọi là bực thấy vô-ngại trong tất cả cảnh? Cớ sao chẳng gọi là giác tất cả pháp? Cớ sao chẳng gọi là bực cùng tam-thế chư Phật ở một chỗ? Cớ sao chẳng gọi là bực trụ thiệt-tế? Cớ sao tu hạnh nguyện Phổ-Hiền vẫn chưa thôi nghỉ? Cớ sao chẳng có thể rốt ráo pháp-giới bỏ đạo Bồ-Tát? “

Phổ-Hiền Bồ-Tát nói:” Lành thay Phật-tử! Ðúng như lời ngài nói: Nếu đại Bồ-Tát nầy đồng với chư Phật, thời do nghĩa gì mà chẳng gọi là Phật, nhẫn đến chẳng bỏ đạo Bồ-Tát?

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát nầy đã có thể tu tập các hạnh-nguyện của tam-thế chư Bồ-Tát nhập trí-cảnh-giới thời gọi là Phật. Ở chỗ Như-Lai tu hạnh Bồ-Tát chẳng thôi nghỉ thời gọi là Bồ-Tát. Các trí-lực của Như-Lai đều đã nhập thời gọi là bực Thập-Lực. Dầu thành thập-lực mà hành Phổ-Hiền hạnh không thôi nghỉ thời gọi là Bồ-Tát. Biết tất cả pháp mà hay diễn thuyết thời gọi là nhứt-thiết-trí. Dầu có thể diễn nói tất cả pháp, nơi mỗi mỗi pháp thiện xảo tư-duy chưa từng thôi nghỉ thời gọi là Bồ-Tát. Biết tất cả pháp không có hai tướng thời gọi là ngộ tất cả pháp. Nơi đạo sai biệt nhị bất-nhị của tất cả pháp thiện-xảo quán-sát, lần lượt tăng thắng không có thôi nghỉ thời gọi là Bồ-Tát. Ðã hay thấy cảnh-giới Phổ-Nhãn thời gọi là Phổ-Nhãn. Dầu hay chứng được cảnh-giới Phổ-Nhãn niệm niệm tăng trưởng chưa từng thôi nghỉ thời gọi là Bồ-Tát. Nơi các pháp đều hay soi sáng rời chướng-ngại thời gọi là vô-ngại-kiến. Thường siêng ghi nhớ vô-ngại-kiến thời gọi là Bồ-Tát. Ðã được mắt trí-huệ của chư Phật thời gọi là giác ngộ tất cả pháp. Quán trí-nhãn chánh-giác của Như-Lai mà chẳng buông lung thời gọi là Bồ-Tát. Trụ chỗ của Phật trụ cùng Phật không hai thời gọi là cùng Phật không trụ hai chỗ. Ðược Phật nhiếp thọ tu các trí-huệ thời gọi là Bồ-Tát. Thường quán thiệt-tế của tất cả thế-gian thời gọi là bực trụ thiệt-tế. Dầu thường quán sát thiệt-tế của các pháp mà chẳng chứng nhập cũng chẳng bỏ rời thời gọi là Bồ-Tát. Chẳng đến chẳng đi, không đồng không dị, những phân biệt nầy thảy đều dứt hẳn thời gọi là bực hưu-tức-nguyện. Tu tập quảng-đại viên-mãn bất-thối thời gọi là bực chưa hưu-tức Phổ-Hiền nguyện. Biết rõ pháp-giới không có biên-tế, tất cả các pháp nhứt tướng vô tướng thời gọi là bực rốt ráo pháp giới rời bỏ đạo Bồ-Tát. Dầu biết pháp giới không biên-tế mà biết các thứ dị-tướng khởi tâm đại-bi độ các chúng sanh tột thuở vị lai không nhàm mỏi thời gọi là Phổ-Hiền Bồ-Tát.

 

“It is like the case of the king of elephants, who lives in a jewel cave in

a gold mountain; the cave has jewel railings all around, jewel trees in

rows, gold nets covering above. The elephant’s body is pure white, like

jade or snow, and sports gold banners; it is ornamented with gold, and a

jewel net covers its trunk, with jewel bells hanging down. Its limbs are

fully developed, and it has six tusks; it is dignified and handsome, pleasing

to all who see it. It is well trained and docile. If the emperor of gods

wants to go somewhere, the elephant immediately knows his intention

and disappears from the jewel cave to appear in heaven before the

emperor of gods. By magical powers it transforms its appearance in

various ways, causing its body to have thirty-three heads, magically

producing seven tusks on each head, magically producing seven lakes on

each tusk, with seven lotus blossoms in each lake, with seven nymphs

on each blossom, simultaneously playing a hundred thousand celestial

melodies. At this point the emperor of gods mounts this bejeweled

elephant and proceeds from the unsurpassable palace to the flower gar-

den, which is filled with white lotuses. When the emperor of gods gets

to the flower garden, he dismounts from the elephant and enters a palace

arrayed with all jewels. Attended by countless nymphs, he enjoys their

singing and playing. At that point the elephant king again magically

conceals his elephant form and appears as a god, having a good time in

the lotus garden along with the other gods and the nymphs, his physical

features, aura, clofhing, comportment, speech, and looks being just like

the other gods’, indistinguishable from them, so that it is impossible to

tell whether it is the elephant or a god, so similar are they.

 

Page 861 - The Ten Concentrations

 

“That elephant king, in its jewel cave in the gold mountain, without

any transformation, goes to heaven to make offerings to the emperor of

gods, produces various enjoyable things, and experiences celestial plea-

sures no different from the gods. Similarly, for great enlightening beings,

cultivation of the practice of the vows and concentrations of the Univer-

sally Good enlightening being are their ornaments of jewels; the seven

limbs of enlightenment are the enlightening beings’ bodies; the lights

they emanate are nets; they set up the banner of the great Teaching, ring

the bells of the great Teaching. Great compassion is their cave, steadfast

great vows are their tusks. Knowing and wise, fearless as lions, their

heads are wrapped with the turban of truth. They reveal mysteries and

reach the other shore of the practice of vows of enlightening beings.

Wanting to sit on the seat of enlightenment, achieve universal knowl-

edge, and attain perfect enlightenment, they develop and expand the

great undertakings of Universal Good without retreating, without rest-

ing, without stopping, without giving up great compassion, energeti-

cally liberating suffering sentient beings for ever and ever, not giving up

the path of Universal Good, actualizing perfect enlightenment. They

manifest untold numbers of doors to attainment of true awareness, reveal

untold cycles of teaching, manifest untold doors of profound determina-

tion, and in untold vast lands show the door of manifestation of nirvana.

They appear to live in untold different worlds cultivating the practice

of Universal Good; they manifest untold buddhas attaining perfect en-

lightenment under enlightenment trees in untold lands, with untold

congregations of enlightening beings drawing near and encircling them,

sometimes attaining true enlightenment after cultivating Universally

Good practice for an instant, or for a moment, or for an hour, or for a

day, or for a fortnight, or for a month, or for a year, or for countless

years, or for an eon, and so on, up to attaining true enlightenment after

untold eons of cultivating Universally Good practice. Also they are

leaders in all buddha-lands, approaching the buddhas, paying respects to

them and presenting offerings to them and soliciting teaching. They

examine the realm of illusion and purify enlightening beings' infinite

practices, infinite knowledges, various miracles, various powers, various

kinds of wisdom, various states, various psychic faculties, various free-

doms, various liberations, various understandings, and various methods

of teaching and training.

 

“The great enlightening beings’ original bodies do not perish or

vanish, but by the power of action and will they appear transfigured in

these ways. Why? Because they want to pacify all sentient beings by the

free spiritual powers of universal good; to enable untold numbers of

sentient beings to attain purity; to cause them to forever cut off the cycle

of birth and death; to purify and magnify the worlds; always to see all

buddhas; to enter deeply into the stream of all Buddha teachings; to re-

member the lineage of buddhas of past, present, and future; to remember

the teachings and the reality of all buddhas of the ten directions; to culti-

 

Page 862 - The Flower Ornament Scripture

 

vate all practices of enlightening beings to fulfillment; to enter the stream

of Universal Good and be able to realize omniscience independently.

 

“You should observe these great enlightening beings not giving up

the practice of Universal Good, not stopping the path of enlightening

beings, seeing all buddhas, realizing all knowledge, freely employing the

elements of omniscience. Just as the elephant king goes to heaven with-

out leaving its elephant body, is ridden by a god, experiences celestial

bliss, romps in celestial play, serves the lord of the gods, and sports with

the celestial nymphs the same as the gods, no different, in the same way,

great enlightening beings, not giving up the practices of the Great Vehicle

of Universal Goodness, not retreating from their vows, attain the free-

dom of Buddha, one imbued with universal knowledge, experience the

liberation of buddhas, achieve thorough purity without hindrance or

obstruction, have no attachments to any worlds, have no discriminatory

concepts about the Buddha teaching; though they know all things are

equal and nondual, yet they always clearly see all buddha-lands; though

they are already equal to the buddhas of past, present, and future, yet

they continue to cultivate the conduct of enlightening beings.

 

“Great enlightening beings live by this great principle of the under-

taking of Universal Good: know that these people’s minds are pure.

 

“This is the great knowledge of the superior mind of the great con-

centration of the unimpeded wheel, the tenth concentration of great

enlightening beings.

 

“These are the ten great spheres of concentration practiced by the

Universally Good enlightening being, in which great enlightening beings

abide.”

Chư Phật-tử! Ví như Y-La-Bát-Na tượng-vương ở núi Kim-Hiếp trong hang thất-bửu. Chư vị hang đó đều dùng thất-bửu làm lan-can. Cây đa-la báu thành hàng ngay thẳng. Mành lưới chơn-kim giăng che trên đó. Thân voi trắng sạch dường như ngọc kha-tuyết. Trên dựng tràng vàng, anh-lạc bằng vàng, lưới báu tùm vòi, linh báu thòng xuống, bảy chi thành-tựu, đủ sáu ngà, đoan chánh toàn vẹn, ai thấy cũng mến thích, tâm tánh đều thiện không hề hung trái.

Nếu Thiên-Ðế muốn du hành, tượng-vương liền biết ý, ẩn hình nơi hang báu mà hiện ra nơi trời Ðao-Lợi trước Thiên-Ðế. Tượng-Vương dùng thần-thông biến hóa ra ba mươi ba đầu. Nơi mỗi đầu hóa ra bảy ngà. Nơi mỗi ngà hóa làm bảy ao. Trong mỗi ao có bảy hoa sen. Trên mỗi hoa sen có bảy thiên-nữ đồng thời hòa tấu trăm ngàn thiên-nhạc.

Bây giờ Thiên-Ðế ngự trên tượng-vương từ điện Nan-Thắng qua đến hoa viên đầy bông sen.

Khi đã đến hoa-viên, Thiên-Ðế xuống voi vào điện Nhứt-Thiết-Bửu Trang-Nghiêm, Vô-lượng Thiên-nữ theo hầu ca ngâm đàn múa, hưởng thọ khoái lạc.

Bấy giờ tượng-vương lại dùng thần-thông ẩn hình voi, hiện thân thiên-tử cùng tam-thập-tam thiên và các thiên-nữ ở trong vườn bạch liên-hoa vui chơi. Thân hình hiện ra cũng sáng chói xinh đẹp y-phục trang-nghiêm đồng như các thiên-tử khác. Không ai phân-biệt được là voi, là thiên-tử. Voi và thiên-tử giống hệt nhau.

Tượng-Vương Y-La-Bát-Na nơi hang thất-bửu trong núi Kim-Hiếp không có biến-hóa. Khi đến trên trời Ðao-Lợi, vì cúng-dường Thiên-Ðế mà hóa ra những sự trang nghiêm và hưởng sự khoái lạc như chư thiên-tử.

Cũng vậy, đại Bồ-Tát tu tập hạnh nguyện Phổ-Hiền và các môn tam-muội dùng làm những đồ báu trang-nghiêm. Bảy phần bồ-đề là thân của Bồ-Tát. Quang-minh phóng ra dùng làm lưới báu. Dựng tràng đại-pháp. Gióng chung đại-pháp. Ðại-bi làm hang. Ðại nguyện kiên-cố dùng làm ngà. Trí-huệ vô-úy dường như sư-tử. Lụa pháp bịt trán. Khai-thị bí-mật đến bỉ-ngạn những hạnh-nguyện Bồ-Tát. Vì muốn ngồi an nơi tòa bồ-đề thành nhứt-thiết-trí được vô-thượng chánh-giác, tăng trưởng Phổ-Hiền hạnh nguyện quảng đại, chẳng thối chẳng nghỉ chẳng dứt chẳng bỏ. Ðại-bi tinh-tấn tột thuở vị-lai, độ thoát tất cả chúng-sanh khổ-não, chẳng bỏ đạo Phổ-Hiền, hiện thành chánh-giác. Hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết môn thành chánh-giác. Hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết môn chuyển pháp-luân. Hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết môn trụ thâm-tâm. Nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết quốc-độ quảng-đại hiện môn niết-bàn biến-hóa. Nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết thế-giới sai-biệt mà hiện thọ sanh, tu hạnh Phổ-Hiền. Hiện bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết Như-Lai, nơi bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết quốc-độ quảng-đại dưới cội Bồ-Ðề thành vô-thượng chánh-giác. Bất-khả-thuyết. Bất-khả-thuyết chúng Bồ-Tát gần-gũi vây quanh. Hoặc trong khoảng một niệm tu hạnh Phổ-Hiền mà thành chánh-giác. Hoặc trong giây lát, hoặc một giờ, một ngày, nửa tháng, một tháng, hoặc một năm hoặc vô-số năm, hoặc một kiếp. nhẫn đến hoặc bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết kiếp, tu hạnh Phổ-Hiền mà thành chánh-giác. Lại nơi trong tất cả cõi Phật mà làm thượng-thủ, gần gũi chư Phật đảnh lễ cúng-dường, thỉnh hỏi quán-sát cảnh-giới như huyễn, tịnh tu vô-lượng hạnh Bồ-Tát, vô-lượng trí Bồ-Tát, các thứ thần-biến, các thứ oai-đức, các thứ trí-huệ, các thứ cảnh-giớ, các thứ thần-thông, các thứ tự-tại, các thứ giải-thoát, các thứ pháp-minh, các thứ pháp giáo-hóa điều-phục.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát bổn-thân bất-diệt, do sức hạnh-nguyện mà biến-hiện như vậy khắp các nơi.

Tại sao vậy? Vì muốn dùng thần-lực tự-tại Phổ-Hiền điều-phục tất cả chúng-sanh. Và làm cho bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết chúng-sanh được thanh-tịnh. Vì làm cho họ dứt hẳn vòng sanh tử. Vì nghiêm tịnh các thế-giới rộng lớn. Vì thường thấy tất cả Phật. Vì thâm nhập tất cả phật-pháp. Vì ghi nhớ tam-thế phật-chủng. Vì ghi nhớ chánh-pháp và pháp-thân của tất cả Phật mười phương. Vì tu khắp tất cả bồ-tát hạnh khiến viên-mãn. Vì nhập hàng Phổ-Hiền tự-tại có thể chứng nhứt-thiết-trí.

Chư Phật-tử! Các ngài nên quán-sát đại Bồ-Tát nầy chẳng bỏ hạnh Phổ-Hiền, chẳng dứt đạo Phổ-Hiền, thấy tất cả Phật, chứng nhứt-thiết-trí, tự-tại thọ dụng pháp nhứt-thiết-trí.

Như Tượng-Vương Y-La-Bát-Na chẳng bỏ thân voi đến trời Ðao-Lợi, được chư thiên cỡi, hầu hạ Thiên-Ðế, cùng chư thiên-nữ vui chơi khoái lạc đồng như chư thiên không khác.

Cũnh vậy, đại Bồ-Tát chẳng bỏ những hạnh đại-thừa Phổ-Hiền, chẳng thối các nguyện, được Phật tự-tại, đủ nhứt-thiết-trí, chứng Phật giải-thoát, không chướng không ngại, thành-tựu thanh-tịnh, nơi các quốc-độ không nhiễm trước, trong các phật-pháp không phân-biệt. Dầu biết các pháp đều khắp bình-đẳng không có hai tướng mà hằng thấy rõ tất cả cõi Phật. Dầu đã ngang đồng với tam-thế chư Phật mà tu hạnh Bồ-Tát tương-tục chẳng dứt.

Chư Phật-tử! Ðại Bồ-Tát an trụ pháp hạnh nguyện quảng-đại của Phổ-Hiền như vậy, phải biết người nầy tâm được thanh-tịnh.

Trên đây là trí quảng-đại tâm thù-thắng vô-ngại-luân đại-tam-muội thứ mười của đại Bồ-Tát.

Chư Phật-tử! Ðây là đại Bồ-Tát trụ mười môn đại tam-muội trong Phổ-Hiền hạnh.

(1) Hán bộ quyển thứ bốn mươi mốt

(2) Hán bộ quyển thứ bốn mươi mốt

(3) Hán bộ quyển thứ bốn mươi mốt

 

Sources:

Tài liệu tham khảo:

1. https://thienphatgiao.wordpress.com/2013/06/02/kinh-hoa-nghiem-thich-tri-tinh-dich-tap-3-8/7/
2. https://terebess.hu/zen/mesterek/avatamsaka-cleary.pdf
3. https://thuvienhoasen.org/p16a549/27-pham-thap-dinh