[56-60] - Công Án Thiền – Zen Koans stories

[56-60] - Công Án Thiền – Zen Koans stories – Song ngữ

31 October 2021

In I. Công Án Thiền - Zen Koans

font size decrease font size increase font size
Print
Email

101 Zen Koans stories - Công Án Thiền

English: Nyogen Senzaki

Việt ngữ: Thiện Tri Thức Ba La Mật

Compile: Lotus group

[56-60] - Công Án Thiền – Zen Koans stories – Song ngữ

56 60 title

[56-60] - Công Án Thiền – Zen Koans stories – Song ngữ

**** **** **

56. Con đường chân thật - The True Path

56. True path 1

Just before Ninakawa passed away the Zen master Ikkyu visited him. “Shall I lead you on?” Ikkyu asked.

Ngay trước khi ngài Ninakawa sắp từ trần, thiền sư Ikkyu đến thăm và nói: “Để tôi chỉ đường cho ông nhé?”

Ninakawa replied: “I came here alone and I go alone. What help could you be to me?”

Ngài Ninakawa đáp: “Tôi đến đây một mình và ra đi một mình, ông có thể giúp gì cho tôi?”

Ikkyu answered: “If you think you really come and go, that is your delusion. Let me show you the path on which there is no coming and no going.”

Ngài Ikkyu đáp: “Nếu ông nghĩ rằng ông thật có đến và có đi, thì đó chỉ là vọng tưởng của ông thôi. Để tôi chỉ cho ông con đường chân thật không có đến đi.”

With his words, Ikkyu had revealed the path so clearly that Ninakawa smiled and passed away.

Với những lời này, ngài Ikkyu đã chỉ ra quá rõ con đường phải đi, nên ngài Ninakawa liền mỉm cười và viên tịch.

57. Cửa thiên đường đang mở - The Gates of Paradise

57. The gates 1

As Nobushige drew his sword Hakuin remarked:

“Here open the gates of hell!”

Khi Nobushige đã rút gươm ra, ngài Hakuin nhận xét:

“Đây rồi, cửa địa ngục đang mở!”

A soldier named Nobushige came to Hakuin, and asked: “Is there really a paradise and a hell?”

Một võ sĩ chiến binh tên là Nobushige tìm đến thiền sư Hakuin và hỏi: “Quả thật có thiên đường và địa ngục hay chăng?”

“Who are you?” inquired Hakuin.

“I am a samurai,” the warrior replied.

Thiền sư Hakuin hỏi lại: “Anh là ai?”

Người chiến binh đáp: “Tôi là một võ sĩ chiến binh.”

“You, a soldier!” exclaimed Hakuin. “What kind of ruler would have you as his guard? Your face looks like that of a beggar.”

Ngài Hakuin kêu lên: “Anh mà là chiến binh à! Có lãnh chúa nào mà lại dùng anh làm cận vệ kia chứ? Nhìn mặt anh chẳng khác một tên ăn mày!”

Nobushige became so angry that he began to draw his sword, but Hakuin continued: “So you have a sword. Your weapon is probably much too dull to cut off my head.”

Chàng Nobushige quá tức giận đến nỗi bắt đầu rút gươm ra khỏi vỏ, nhưng ngài Hakuin vẫn tiếp tục: “Anh cũng có gươm nữa sao! Hẳn đó chỉ là một thứ gươm cùn, làm sao cắt đứt được đầu ta?”

As Nobushige drew his sword Hakuin remarked: “Here open the gates of hell!”

Khi Nobushige đã rút gươm ra, ngài Hakuin nhận xét: “Đây rồi, cửa địa ngục đang mở!”

At these words the samurai, perceiving the master’s discipline, sheathed his sword and bowed. “Here open the gates of paradise,” said Hakuin.

Vừa nghe qua, người võ sĩ chiến binh liền nhận hiểu được sự giáo huấn của thiền sư. Anh tra gươm vào vỏ và vái lạy. Ngài Hakuin nói: “Đây rồi, cửa thiên đường đang mở.”

58. Bắt giam Phật đá - Arresting the Stone Buddha

58. Buddha arrested 1

A merchant bearing fifty rolls of cotton goods on his shoulders stopped to rest from the heat of the day beneath a shelter where a large stone Buddha was standing. There he fell asleep, and when he awoke his goods had disappeared. He immediately reported the matter to the police.

Một thương gia mang theo 50 cuộn hàng vải bông dừng lại nghỉ ngơi để tránh cơn nắng trưa trong ngôi đền có dựng một tượng Phật lớn bằng đá. Anh ta ngủ quên ở đó, và khi thức giấc thì số hàng vải đã biến mất. Anh ta lập tức đến báo quan.

A judge named O-oka opened court to investigate. “That stone Buddha must have stolen the goods,” concluded the judge. “He is supposed to care for the welfare of the people, but he has failed to perform his holy duty. Arrest him.”

Vị quan tòa tên là O-oka, lập tức mở phiên tòa để điều tra sự việc. Ông ta kết luận: “Hẳn là ông Phật đá đã lấy cắp số hàng hóa này. Ông ta đáng lẽ phải chăm lo cho hạnh phúc của người dân, nhưng đã không làm tròn nhiệm vụ cao quý đó. Bắt giam ông ta ngay!”

The police arrested the stone Buddha and carried it into the court. A noisy crowd followed the statue, curious to learn what kind of a sentence the judge was about to impose.

Quân lính đến bắt tượng Phật đá và khiêng về công đường. Một đám đông ồn ào theo sau pho tượng, tò mò muốn biết xem quan tòa sẽ kết án như thế nào.

When O-oka appeared on the bench he rebuked the boisterous audience. “What right have you people to appear before the court laughing and joking in this manner? You are in contempt of court and subject to a fine and imprisonment.” The people hastened to apologize.

Khi O-oka vừa xuất hiện trên vị trí của quan tòa, ông lập tức quở trách đám đông đang huyên náo: “Các ngươi có quyền gì mà đến trước công đường nói cười ầm ĩ như thế? Các ngươi đã khinh thường tòa án, đều phải bị phạt vạ và tống giam.”

Tất cả mọi người đều vội vàng xin lỗi.

“I shall have to impose a fine on you,” said the judge, “but I will remit it provided each one of you brings one roll of cotton goods to the court within three days. Anyone failing to do this will be arrested.”

Vị quan tòa phán: “Ta phải phạt vạ các ngươi, nhưng ta có thể khoan hồng điều đó nếu mỗi người các ngươi mang đến đây một cuộn vải bông trong vòng 3 ngày. Nếu ai không có sẽ bị bắt giam.”

One of the rolls of cloth which the people brought was quickly recognized by the merchant as his own, and thus the thief was easily discovered. The merchant recovered his goods, and the cotton rolls were returned to the people.

Người thương gia nhanh chóng nhận ra ngay một trong những cuộn vải được mang đến chính là hàng của anh ta, và do đó tên trộm được phát hiện một cách dễ dàng. Người thương gia nhận lại được hàng hóa của mình, và những cuộn vải bông khác được trả lại cho mọi người.

59. Chiến sĩ nhân từ - Soldiers of Humanity

59. Humanity soldier 1

Once a division of the Japanese army was engaged in a sham battle, and some of the officers found it necessary to make their headquarters in Gasan’s temple.

Một đội quân Nhật tham gia tập trận và một số sĩ quan thấy cần phải đặt bộ chỉ huy của họ trong ngôi chùa của ngài Gasan.

Gasan told his cook: “Let the officers have only the same simple fare we eat.”

Ngài Gasan dặn người nấu bếp: “Hãy cho các sĩ quan ăn cùng những món thanh đạm giống như chúng ta.”

This made the army men angry, as they were used to very deferential treatment. One came to Gasan and said: “Who do you think we are? We are soldiers, sacrificing our lives for our country. Why don’t you treat us accordingly?”

Điều này làm cho các quân nhân nổi giận vì họ đã quen với việc được tiếp đãi hết sức kính trọng. Một người trong bọn họ đến gặp ngài Gasan và hỏi: “Ông nghĩ chúng tôi là ai chứ? Chúng tôi là những chiến sĩ hy sinh cả mạng sống cho đất nước chúng ta. Tại sao ông không đối xử với chúng tôi một cách tương xứng với điều đó?”

Gasan answered sternly: “Who do you think we are? We are soldiers of humanity, aiming to save all sentient beings.”

Ngài Gasan nghiêm giọng đáp lại: “Thế ông nghĩ chúng tôi là ai chứ? Chúng tôi là những chiến sĩ của lòng nhân từ, chiến đấu vì mục đích cứu vớt tất cả chúng sinh!”

60. Đường hầm - The Tunnel

60. The tunnel 1

Zenkai, the son of a samurai, journeyed to Edo and there became the retainer of a high official. He fell in love with the official’s wife and was discovered. In self-defence, he slew the official. Then he ran away with the wife.

Zenkai là con trai của một võ sĩ chiến binh. Zenkai tìm đến Edo và trở thành tùy tùng của một quan chức cao cấp. Rồi ông vướng vào tình yêu với người vợ của vị quan chức này và sự việc bị phát giác. Để tự vệ, ông giết chết người chồng rồi tẩu thoát cùng với người vợ.

Both of them later became thieves. But the woman was so greedy that Zenkai grew disgusted. Finally, leaving her, he journeyed far away to the province of Buzen, where he became a wandering mendicant.

Sau đó, cả hai người trở thành kẻ trộm. Nhưng người phụ nữ quá tham lam đến nỗi Zenkai cảm thấy chán ghét. Cuối cùng ông rời bỏ cô ta và đi thật xa đến tỉnh Buzen, rồi trở thành một người hành khất lang thang.

60. The tunnel 2

To atone for his past, Zenkai resolved to accomplish some good deed in his lifetime. Knowing of a dangerous road over a cliff that had caused the death and injury of many persons, he resolved to cut a tunnel through the mountain there.

Để chuộc lại lỗi lầm trong quá khứ, Zenkai hạ quyết tâm phải làm một điều tốt đẹp nào đó trong đời này. Khi biết có một đoạn đường nguy hiểm ven sườn núi đã làm cho nhiều người phải bị thương và thiệt mạng, Zenkai liền quyết tâm đào một con đường hầm xuyên qua ngọn núi ở đó.

Begging food in the daytime, Zenkai worked at night digging his tunnel. When thirty years had gone by, the tunnel was 2,280 feet long, 20 feet high, and 30 feet wide.

Zenkai đi xin ăn ban ngày và thực hiện công việc đào đường hầm vào ban đêm. Trải qua 30 năm thì con đường hầm đã dài được 695 mét, cao 6 mét và rộng 9 mét.

60. The tunnel 3

Two years before the work was completed, the son of the official he had slain, who was a skillful swordsman, found Zenkai out and came to kill him in revenge.

Hai năm trước khi công việc hoàn tất, người con trai của viên quan mà Zenkai đã giết trước đây tìm ra được Zenkai. Người này là một tay kiếm tài ba và đến để giết Zenkai trả thù cho cha.

“I will give you my life willingly,” said Zenkai. “Only let me finish this work. On the day it is completed, then you may kill me.”

Zenkai nói với người muốn giết ông: “Ta rất sẵn lòng chịu chết, nhưng chỉ xin để cho ta làm xong việc này. Ngày nào công việc hoàn tất, anh có thể giết ta.”

So, the son awaited the day. Several months passed and Zenkai kept on digging. The son grew tired of doing nothing and began to help with the digging. After he had helped for more than a year, he came to admire Zenkai’s strong will and character.

Thế là người con trai chấp nhận chờ đến ngày đó. Trải qua nhiều tháng, Zenkai vẫn tiếp tục công việc đào đường hầm. Người con trai trở nên buồn chán vì không có việc gì làm nên bắt đầu giúp Zenkai đào đất. Sau khi phụ giúp được hơn một năm, anh trở nên khâm phục ý chí mạnh mẽ và nhân cách của Zenkai.

At last, the tunnel was completed and the people could use it and travel in safety.

“Now cut off my head.” said Zenkai. “My work is done.”

Cuối cùng, con đường hầm cũng được hoàn tất và mọi người có thể qua lại một cách an toàn. Zenkai nói: “Công việc đã xong rồi, giờ hãy lấy đầu ta đi.”

“How can I cut off my own teacher’s head?” asked the younger man with tears in his eyes.

Người thanh niên đáp qua làn nước mắt: “Làm sao con lại có thể lấy đầu bậc ân sư của chính mình?”

60. The tunnel 4