[16-20] - Công Án Thiền – Zen Koans stories

[16-20] - Công Án Thiền – Zen Koans stories – Song ngữ

10 August 2021

In I. Công Án Thiền - Zen Koans

font size decrease font size increase font size
Print
Email

101 Zen Koans stories

101 Công Án Thiền

English: Nyogen Senzaki

Việt ngữ: Vô danh

Compile: Lotus group

[16-20] - Công Án Thiền – Zen Koans stories – Song ngữ

16 20 title 1

[16-20] - Công Án Thiền – Zen Koans stories – Song ngữ

**** **** **

16. Không xa quả Phật - Not Far from Buddhahood

A university student while visiting Gasan asked him: "Have you ever read the Christian Bible?"

"No, read it to me," said Gasan.

Một sinh viên đại học đến viếng ngài Gasan và hỏi: “Thầy đã bao giờ đọc Kinh Thánh của đạo Thiên chúa chưa?”

Ngài Gasan đáp: “Chưa, đọc ta nghe xem.”

The student opened the Bible and read from St. Matthew: "And why take ye thought for raiment? Consider the lilies of the field, how they grow. They toil not, neither do they spin, and yet I say unto you that even Solomon in all his glory was not arrayed like one of these... Take therefore no thought for the morrow, for the morrow shall take thought for the things of itself."

Người sinh viên mở cuốn Kinh Thánh và đọc trong phần thánh Matthew: “…Và tại sao anh em phải lo lắng về áo mặc? Hãy suy xét việc những hoa huệ ngoài đồng mọc lên như thế nào. Chúng không làm lụng cực nhọc, cũng không kéo sợi. Tuy thế, Thầy bảo cho các anh em biết rằng, ngay cả vua Salomon dù vinh hoa tột bậc cũng không ăn mặc đẹp được như một trong các bông hoa ấy… Vậy nên đừng lo lắng về ngày mai, vì ngày mai cứ để ngày mai lo…”

16 20 title 16b

Gasan said: "Whoever uttered those words I consider an enlightened man."

The student continued reading: "Ask and it shall be given you, seek and ye shall find, knock and it shall be opened unto you. For everyone that asketh receiveth, and he that seeketh findeth, and to him that knocketh, it shall be opened."

Gasan remarked: "That is excellent. Whoever said that is not far from Buddhahood."

Gasan nói: “Ai nói ra được những lời ấy, ta cho đó là một người giác ngộ.”

Người sinh viên tiếp tục đọc: “…Anh em cứ xin thì sẽ được cho, cứ tìm thì sẽ thấy, cứ gõ thì cửa sẽ mở. Vì hễ ai xin thì nhận được, ai tìm thì sẽ thấy, ai gõ thì cửa sẽ mở ra cho.”

Gasan nhận xét: “Tuyệt lắm! Ai đã nói ra điều đó thật không còn xa quả Phật.”

17. Nói ít hiểu nhiều - Stingy in teaching

A young physician in Tokyo named Kusuda met a college friend who had been studying Zen. The young doctor asked him what Zen was.

Một y sĩ trẻ ở Tokyo tên là Kusuda gặp lại người bạn học. Người bạn này đã từng học thiền. Kusuda liền hỏi anh ta xem thiền là gì.

"I cannot tell you what it is," the friend replied, "but one thing is certain. If you understand Zen, you will not be afraid to die."

Người bạn đáp: “Tôi không thể nói cho anh biết thiền là gì, nhưng có một điều chắc chắn là nếu anh hiểu được thiền, anh sẽ không còn sợ chết.”

"That's fine," said Kusuda. "I will try it. Where can I find a teacher?"

"Go to the master Nan-in," the friend told him.

Kusuda nói: “Thế cũng tốt. Tôi sẽ thử xem. Tôi có thể tìm thầy ở đâu?”
Người bạn bảo anh ta: “Hãy đến chỗ thiền sư Nan-in.”

So Kusuda went to call on Nan-in. He carried a dagger nine and a half inches long to determine whether or not the teacher was afraid to die.

Thế là Kusuda tìm đến chỗ ngài Nan-in. Anh ta mang theo một con dao găm dài khoảng hơn một gang tay để xác định xem bản thân vị thiền sư này có sợ chết hay không.

When Nan-in saw Kusuda he exclaimed: "Hello, friend. How are you? We haven't seen each other for a long time!"

Vừa nhìn thấy Kusuda, ngài Nan-in đã lớn tiếng chào ngay: “Ô kìa, anh bạn. Anh có khỏe không? Đã lâu rồi chúng ta không gặp!”

This perplexed Kusuda, who replied: "We have never met before."

"That's right," answered Nan-in. "I mistook you for another physician who is receiving instruction here."

Điều này làm cho Kusuda lúng túng, anh nói: “Nhưng chúng ta chưa từng gặp nhau!”
Ngài Nan-in đáp: “Đúng vậy! Ta đã nhầm anh với một y sĩ khác đang học thiền ở đây.”

With such a beginning, Kusuda lost his chance to test the master, so reluctantly he asked if he might receive instruction.

Với một khởi đầu như thế, Kusuda mất đi cơ hội để thử nghiệm vị thiền sư. Vì thế, anh ta miễn cưỡng hỏi xem mình có thể học thiền với ngài hay không.

Nan-in said: "Zen is not a difficult task. If you are a physician, treat your patients with kindness. That is Zen."

Ngài Nan-in đáp: “Thiền không phải là chuyện khó. Nếu anh là thầy thuốc, hãy chữa trị bệnh nhân với một tấm lòng tốt. Đó chính là thiền.”

Kusuda visited Nan-in three times. Each time Nan-in told him the same thing. "A physician should not waste time around here. Go home and take care of your patients."

Kusuda tìm đến ngài Nan-in ba lần, lần nào ngài cũng chỉ nói với anh một điều tương tự: “Một thầy thuốc không nên phí thời gian nơi đây. Hãy trở về chăm sóc bệnh nhân của anh.”

16 20 title 17c

It was not clear to Kusuda how such teaching could remove the fear of death. So on the fourth visiting, he complained: "My friend told me that when one learns Zen one loses his fear of death. Each time I come here you tell me to take care of my patients. I know that much. If that is your so-called Zen, I am not going to visit you anymore."

Kusuda không sao hiểu được vì sao những lời dạy như thế lại có thể trừ bỏ được nỗi sợ chết. Vì thế, khi tìm đến ngài Nan-in lần thứ tư anh than phiền: “Người bạn của con nói rằng khi học thiền rồi thì người ta không còn sợ chết. Nhưng mỗi lần con đến đây, thầy chỉ dạy con về chăm sóc bệnh nhân. Con đã quá rõ điều đó rồi. Nếu cái gọi là thiền của thầy chỉ có thế thôi thì con sẽ không đến đây học nữa.”

Nan-in smiled and patted the doctor. "I have been too strict with you. Let me give you a koan." He presented Kusuda with Joshu's Mu to workover, which is the first mind-enlightening problem in the book called 'The Gateless Gate'.

Thiền sư Nan-in mỉm cười vỗ về: “Ta đã quá nghiêm khắc với anh. Thôi để ta cho anh một công án.” Và ngài trao cho Kusuda công án “chữ không của Triệu Châu” để nghiền ngẫm. Đây là công án khai ngộ đầu tiên trong sách Vô môn quan.

Kusuda pondered this problem of Mu (No-Thing) for two years. At length he thought he had reached certainty of mind. But his teacher commented: "You are not in yet."

Kusuda nghiền ngẫm mãi về công án “chữ không” này trong 2 năm. Lâu dần, anh nghĩ là anh đã đạt đến một trạng thái tâm thức nhất định nào đó, nhưng vị thầy của anh nhận xét: “Anh vẫn chưa vào được.”

Kusuda continued in concentration for another yet and a half. His mind became placid. Problems dissolved. No-Thing became the truth. He served his patients well and, without even knowing it, he was free from concern of life and death.

Then he visited Nan-in, his old teacher just smiled.

Kusuda tiếp tục tập trung nỗ lực thêm một năm rưỡi nữa. Tâm hồn anh trở nên tĩnh lặng. Mọi vấn đề đều tan biến. “Cái không” trở thành chân lý. Anh chữa trị cho bệnh nhân rất tốt, và không biết từ lúc nào anh đã không còn bận tâm đến chuyện sống chết.

Và khi anh đến thăm ngài Nan-in, vị lão sư này chỉ mỉm cười.

18. Ngụ ngôn - A Parable

16 20 title 18

Buddha told a parable in sutra:

Trong kinh điển, Đức Phật có kể lại một ngụ ngôn như sau:

A man traveling across a field encountered a tiger. He fled, the tiger after him. Coming to a precipice, he caught hold of the root of a wild vine and swung himself down over the edge. The tiger sniffed at him from above. Trembling, the man looked down to where, far below, another tiger was waiting to eat him. Only the vine sustained him.

Một người băng qua cánh đồng và gặp một con cọp. Anh ta bỏ chạy, con cọp đuổi theo. Chạy đến một bờ vực sâu, anh ta nắm chặt lấy một cái rễ dây leo và buông mình xuống vực. Con cọp đứng trên bờ vực gầm gừ ngó xuống. Run rẩy, anh ta nhìn xuống đáy vực và thấy một con cọp khác đang chờ để đớp lấy anh! Anh chỉ còn bám víu duy nhất vào sợi dây leo.

Two mice, one white and one black, little by little started to gnaw away the vine. The man saw a luscious strawberry near him. Grasping the vine with one hand, he plucked the strawberry with the other. How sweet it tasted!

Nhưng rồi hai con chuột xuất hiện, một trắng một đen, bắt đầu gặm đứt dần từng chút một vào sợi dây leo. Anh ta chợt nhìn thấy một trái dâu rừng chín mọng ngon lành ở gần đó. Một tay nắm chặt sợi dây leo, anh ta đưa tay kia với hái lấy trái dâu. Ôi trái dâu thơm ngọt biết bao!

19. Kiệt tác - The First Principle

16 20 title 19

When one goes to Obaku temple in Kyoto he sees carved over the gate the words "The First Principle". The letters are unusually large, and those who appreciate calligraphy always admire them as being a masterpiece. They were drawn by Kosen two hundred years ago.

Khi đến thăm chùa Obaku ở Kyoto, người ta có thể nhìn thấy ngay dòng chữ khắc trên cổng chùa: “Đệ Nhất Đế”. Những chữ này cực kỳ lớn và luôn được những người yêu thích nghệ thuật thư pháp ngưỡng mộ như một kiệt tác. Chúng được thiền sư Kosen viết ra từ hai trăm năm trước.

When the master drew them he did so on paper, from which the workmen made the large carving in wood. As Kosen sketched the letters a bold pupil was with him who had made several gallons of ink for the calligraphy and who never failed to criticize his master's work.

"That is not good," he told Kosen after his first effort.

"How is this one?"

"Poor. Worse than before," pronounced the pupil.

Khi vị thiền sư viết những chữ này, ngài đã viết trên giấy, và từ mẫu chữ trên giấy, những người thợ mới khắc lại thành chữ lớn hơn trên gỗ. Trong khi ngài viết, có một chú tiểu bướng bỉnh luôn ở bên cạnh và giúp ngài mài rất nhiều mực để viết những chữ này. Chú học trò nhỏ bao giờ cũng tìm ra được một điểm nào đó để phê phán chính xác tác phẩm của thầy. Ngay từ bức đầu tiên chú đã nói: “Không đẹp!” Qua một bức khác, vị thầy hỏi: “Bức này thế nào?” Chú kêu lên: “Tồi quá! Còn tệ hơn cả bức trước.”

Kosen patiently wrote one sheet after another until eighty-four First Principles had accumulated, still without the approval of the pupil.

Ngài Kosen vẫn kiên nhẫn viết hết bức này đến bức khác, cho đến khi đã chất chồng đến 84 bức mà vẫn không được chú học trò tán thưởng.

Then when the young man stepped outside for a few moments, Kosen thought: "Now this is my chance to escape his keen eye," and he wrote hurriedly, with a mind free from distraction: "The First Principle."

"A masterpiece," pronounced the pupil.

Rồi khi chú học trò nhỏ có việc phải bước ra ngoài trong chốc lát, ngài Kosen liền nghĩ: “Đây chính là cơ hội để ta tránh được đôi mắt tinh nhạy của nó.” Và ngài phóng bút một cách vội vã, hoàn toàn tập trung vào nét bút, viết ngay ba chữ “Đệ Nhất Đế”.

20. Lời khuyên của mẹ - A Mother’s Advice

Jiun, a Shingon master, was a well-known Sanskrit scholar of the Tokugawa Era.

Jiun là một bậc thầy thuộc tông Shingon của Nhật và là một học giả Phạn ngữ lỗi lạc vào thời đại Tokugawa.

When he was young he used to deliver lectures to his brother students.

His mother heard about this and wrote him a letter:

Khi còn trẻ, ngài thường có những buổi giảng pháp cho các huynh đệ đồng tu. Mẹ ngài nghe biết việc này liền viết cho ngài một lá thư như sau:

"Son, I do not think you became a devotee of the Buddha because you desired to turn into a walking dictionary for others. There is no end to information and commendation, glory and honor.

“Này con, mẹ không cho rằng con hiến mình vào cửa Phật chỉ vì mong muốn được trở thành một cuốn từ điển sống cho kẻ khác. Tri thức và sự giảng giải là không cùng, cũng giống như những vinh quang và sự tôn kính.

I wish you would stop this lecture business. Shut yourself up in a little temple in a remote part of the mountain. Devote your time to meditation and in this way attain true realization."

“Mẹ muốn con hãy thôi ngay việc thuyết giảng. Hãy tự giam mình trong một ngôi chùa nhỏ ở vùng núi non xa xôi hẻo lánh. Hãy dành trọn thời gian cho việc tu thiền và qua đó đạt đến sự giác ngộ chân thật.”

Sources:

Tài liệu tham khảo: